Glang Anak (Danlambao) - Ngày 12.2.2014, Giám đốc Đài Á châu Tự do (RFA) Libby Liu đã có cuộc nói chuyện với BBC về tiềm năng của tự do Internet tại Việt Nam, bà cho rằng: Việt Nam là quốc gia có sự đột phá về số lượng người sử dụng Internet; Người dân Việt Nam cũng là những người thuộc diện sáng tạo nhất và sử dụng kỹ thuật vượt rào Internet nhiều nhất, mặc dù bị chính quyền kiểm duyệt, kiểm soát và trừng phạt những người thực hiện tự do ngôn luận trên Internet.

Một trường hợp rõ nhất gần đây là việc lập xã hội dân sự từ trên mạng nay đã trở thành hiện thực đã cho thấy vai trò của internet ở Việt Nam.

 

Ngày 6.2.2014, tác giả Glang Anak đã có bài viết “Nhân UPR, đặt vấn đề trả lại tháp cho người Chăm thờ tự và quản lý” trên trang mạng Dân làm Báo.

 

Bài viết đã đặt vấn đề Chính quyền Việt Nam hãy trả lại tháp cho người Chăm thờ tự và cúng kính theo lễ tục của người Chăm để đảm bảo tự do tín ngưỡng theo Hiến pháp và công bằng khi so sánh với những tôn giáo khác như Phật giáo và Công giáo.

 

Đây là một khát vọng chính đáng của dân tộc Chăm, một dân tộc bản địa ở Việt Nam đã chịu nhiều tổn thương, thiệt thòi và đang đối mặt với nhiều khó khăn.

 

Tính đến thời điểm hiện nay, bài viết đã nhận được trên 54 ý kiến phản hồi trực tiếp và hơn 20 trang web, bloger, các tổ chức và cá nhân trong và ngoài nước phân tích, đăng lại và ủng hộ ý kiến “Trả lại Tháp Chăm cho người Chăm thờ tự và cúng kính”.

 

Sức mạnh truyền thông Internet cũng đã lan nhanh trong cộng đồng Chăm ở hai tỉnh Ninh Thuận và Bình Thuận và làm dấy lên phong trào đòi trao trả lại Tháp cho người Chăm.

 

Kinh nghiệm từ các hoạt động của Tổ chức xã hội vừa rồi, để có được quyền tự do thờ cúng trên Tháp của chính tổ tiên mình, Ban Phong tục, Hội đồng Chức sắc và cộng đồng Chăm còn phải nỗ lực nhiều hơn nữa trong việc hoàn tất các thủ tục, kiên trì đấu tranh và chắc chắn phải đối mặt với nhiều rào cản và thách thức từ Chính quyền và các công ty du lịch khi họ đang có một nguồn thu nhập lớn từ các Tháp này.

 

Tuy nhiên với niềm tin vào công lý và sự công bằng cho tất cả các tôn giáo ở Việt Nam, cùng với sự cổ vũ mạnh mẽ của cộng đồng trong và ngoài nước, các Tháp Chăm sẽ sớm được giao lại cho chính chủ nhân để được thờ tự theo đúng các nghi lễ tín ngưỡng của người Chăm. Trước hết là những Tháp ở khu vực có người Chăm đang sinh sống tại Ninh Thuận và Bình Thuận.

 

Được biết Tháp Chăm ở hai tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận được tổ chức thực hiện những lễ nghi chính của tôn giáo mỗi năm 4 lần đó là: lễ Yuer Yang (tháng 4 Chăm lịch), lễ Katé (tháng 7 Chăm lịch), lễ Cambur (tháng 9 Chăm lịch) và lễ Peh Ba-mbang Yang “lễ mở cửa tháp” (tháng 11 Chăm lịch).

 

Tuy nhiên, khi Ban phong tục Chăm Ninh Thuận tổ chức lễ Peh ba-mbang Yang “lễ mở cửa tháp” vào ngày 4.2.2014 theo phong tục truyền thống của người Chăm thì Tháp đã bị mở cửa để phục vụ cho khách du lịch. Đây là điều cấm kỵ cho buổi lễ cúng mở cửa tháp vì lễ này đặt dưới sự chủ trì của Po Adhia, Po Bac, Basaih cùng Ong Camnei, Muk Pajuw và Ong Kadhar. Phải hội tụ đủ những vị chức sắc trên, lễ mở cửa tháp mới được tiến hành và cửa tháp mới được mở. Điều này đã gây nên sự bức xúc và giận dữ trong cộng đồng Chăm vốn đã bị than phiền trong suốt 39 năm qua khi Tháp của họ bị tước đoạt.