Xin gi?i thi?u cùng ??c gi? Ch?m Tr??ng ca Ariya Bini Cam xu?t b?n kho?ng cu?i tk XVII c?a tác gi? vô danh, vi?t v? chuy?n tình m?t chi?u c?a hoàng t? Champa yêu say ??m nàng công chúa Islam ??n t? M?kah. Chàng vì quá yêu nàng mà c?i ??o và ch?ng l?i vua cha. Th? là cu?c chi?n huynh ?? t??ng tàn ch? vì khác bi?t tín ng??ng. 
Tôi ngh? bài th? này ???c vi?t ra ?? nói lên n?i th?ng kh? c?a thân ph?n ng??i Chàm, h?t b? ngo?i xâm l?n chi?m ??n ?au ??n ??ng nhìn anh em cùng ông bà t? tiên chém gi?t nhau ch? vì khác ??o. 
Tình tr?ng mâu thu?n tôn giáo, chia r?, s?ng cô l?p c?a các c?ng ??ng Ch?m ngày nay còn không? ?ó là câu h?i cho gi?i tr? Ch?m trong n??c và h?i ngo?i t? tìm ki?m câu tr? l?i.

Maryland 12/16/2017
Ysa Cosiem

(Facebook.com)

Th?y hay M? Dung mu?n chia s? m?i ng??i.

---------------------------- Begin ------------------
ARIYA BINI CAM
I
Nai mai m?ng M?kah
Bloh takai nai d?h Har?k Kah Har?k Dhei
Nai nao tal Pajai
M?ng l?mng? Pajai nai joh akok s?ng
Darak dih pur wang tal
Riyak har har gilai ray?m thiap
W?y gilai layar ray?m thiap
Gilai yau kalap kr?h pathak jalidi
Koong ba nai m?l?ng bimi
Nao lihik di m?ta c?k sucar.... (còn ti?p)

D?ch:
Em ??n t? La Mecca
R?i em t?t qua h?i c?ng Quãng Bình
Em t?i ??t Ma Lâm Chiêm
R?i em lên thuy?n tr? v? x? s?
Bi?n ?ông tr?p trùng sóng v?
Bu?m m?ng manh theo sóng n??c trôi xa
Ôi cánh bu?m nh? cánh m?i m? xa
?ùm b?c ng??i tình ta ?i m?t
?i m?t hút kh?i t?m nhìn ??t n??c....

---------
ARIYA BINI CAM
(Ti?p theo)
II
W?y aia tan?h lah?m lah?m
M?ng Bal Canar w?k nao Har?k Kah
Tanran riya glai gloong rawah
Than aia rabbah ke tawak takai nai
Dih pur sa binguk drwai
Wang gruk di takai darak m?jwa
Layar nai o bboh tra
Cok aia m?ta kau brai hapwak
Bier harei trun pa?iak klaak
Bbleng bbleng binguk thaik thu layau...(còn ti?p)

D?ch:
?i ??t n??c ta xanh xao, g?y r?c!
T? Ma Lâm ng??c t?i Quãng Bình
??t không t??i và cây lá không xanh
N??c ?au kh? không c?m chân em l?i
Ta ng?i ?ó m?t mình trên cát bãi
Bi?n mênh mông, s?ng n??c bao la
Bu?n em ?i khói ph? nh?t m?
Và ta khóc, hai bàn tay ??m l?
N?ng chi?u êm sâu r?ng, xu?ng nh?
Soi bóng ta khô héo, r?c g?y...

---------------
ARIYA BINI CAM
(Ti?p theo)
III
Ciim m?nhi s?p au dhau
Ciim w?k par nao, gi?ang langwei sa lingik
Aia bilan trun tapien tathik
M?ta bblak pik, kau w?k mai sang
Asaih drup takai d?ng cang
M?nwis trak tian, asaih ke nhjw?l nhjac
Asaih dwa yam asaih dac
Paphur ô lac, takhok ô bican
Dôm nao dôm dung d?ng
Dôm dok p?ng lidhw?n s?p riyak
R?m glai pac?ng m?ng anak
Mong gilac w?k halei bboh sagl?ng...(còn ti?p)

D?ch:
Chim r?ng kêu th?m thi?t ?âu ?ây
R?i bay h?t. C? tr?i ??t im l?ng
Tr?ng ?ã lên
Và sóng chi?u ?ã l?ng
Ng?a d?m chân ??ng ??i bên ?àng
Ng?a n?ng lòng, ng?a ch?ng nh? chân
Ng?a ?i hai b??c ng?a d?ng
N??c ??i ng?a dùng d?ng, n??c ki?u ch?ng bu?n ?i
Ng?a v? nh? ng?a còn nghe
Sau l?ng ti?ng sóng v? m? âm thanh
Ngoái nhìn: r?ng lá che ngang
Quanh ta m?t cõi không gian m?t mùng

----------------------
ARIYA BINI CAM
(Ti?p theo)
IV
Asai nao tal Bic?m
Takai dawi dawal asaih nao ô truh
Ni bhummi drei taluc
Tap?ng tabuc, glai c?k thu layau
Ciim l?y h? bbôh nai kau
Pôk yam nao bilai nai liti litaih
Ginum l?y h? bbôh nai kau
M?ta nai chai jih aia croh jangaih
Yang bilan l?y bbôh nai kau
Bbuuk nai hangau hamac par pak dih
Asai nao tal Palei Caraih
Pôk s?p haih asaih joh akok paphur
Bimong Ppô Dam suuh suon
Ppô w?k m?ng sw?r, n?m ngan Ppô dook
Tapw?r adier m?nhi y?ng bhook
Hla song s?p wôk di kr?h m?l?m prong...( còn ti?p)

D?ch:
Ng?a v? t?i Ma Lâm
Lòng v?n v??ng vó c?t ?i không n?
?ây vùng ??t - n?i t?n cùng x? s?
G?c v? tan, r?ng núi héo khô!
Chim ?i có th?y em ta?
B??c em ta, dáng ?i y?u ?i?u
Mây ?i có th?y em ta?
M?t em ta m?t n??c su?i trong
Tr?ng ?i có th?y em ta?
H??ng tóc em th?m bay kh?p n?o
Ng?a v? mi?n ??t Châu Hanh
Ng?a phi, ng?a hí cho cu?ng cho quên
Nh? mong ai tháp Pô Dam
Xa cao mãi ??i bóng hình c? nhân
Ng??i ?i v? cõi thiên ?àng
D?u x?a l?u l?i n?i hoang l?nh này
H?n nh? quanh qu?t ?âu ?ây
Trong s?u qu?c g?i, gi?a l?i ve than...