Tổng hợp

Nguy?n Ng?c Qu?nh  Chuy?n x?y ra lâu l?m r?i, khi nh?ng ng??i theo ??o Bàlamôn và ??o Bà Ni còn coi nhau nh? hai con su?i không th? ch?y chung m?t dòng, nh? m?t tr?ng m?t tr?i không th? sáng cùng m?t lúc. H? là hai ??a bé ?i ch?n bò, ch?n dê, ngày nay qua ngày khác, lúc tr?i n?ng, h? cùng ngh? chung d??i m?t bóng cây, nh?ng ngày m?a, h? cùng trú chung trong m?t cái l?u. C? th?, n?ng m?a làm cho c?u bé ngày m?t kh?e lên và giàu thêm ngh? l?c, Tháng ngày c?ng tô h?ng thêm cho ?ôi má c?a cô gái. Nên lúc ?ôi b?n nh?n ra mình ?ã l?n thì không có cách gì tách h? ra ???c n?a. Nh?ng tình yêu c?a ?ôi trai gái có sáng nh? tr?ng r?m tháng tám, có ngát nh? h??ng hoa bu?i s?m c?ng không ???c ??o lu?t che ch?. Chàng trai ? xóm ??o Bà Ni, còn cô gái ? xóm ??o Bàlamôn. T? khi nghe trong gi?ng nói c?a cô gái có ti?ng chim ?ang hót, trong ánh m?t chàng trai có ng?n l?a ?ang nh?y múa thì cha m? hai nhà không cho h? g?p nhau n?a. Nh?ng ng??i ? trong m?i dòng ??o coi ?ây nh? là m?t tai h?a s?p gieo xu?ng ??u mình. V?i ?ôi trai, lu?t ??o nh? m?t l??i dao tàn nh?n ?ang ?âm vào trái tim. Ti?ng nói c?a cô gái không còn véo von nh? chim hót. Ánh l?a trong ?ôi m?t chàng trai nh? b? n??c l?nh d?i vào. Chàng trai s?ng v?i m? và ng??i m? r?t th??ng con. Th?y con quá ?au kh? nên bà không n? ng?n cách. Chính s? d?u dàng, ch?u th??ng ch?u khó c?a cô gái ?ã làm bà v?a lòng. Trái l?i, gia ?ình cô gái c??ng quy?t không cho con mình l?y k? khác ??o. H? cho r?ng ?ây là ý mu?n c?a th?n thánh, mà làm cho th?n thánh n?i gi?n thì không th? l??ng tr??c ???c tai h?a s? ghê g?m ??n m?c nào. Ng??i cha và các anh c?a cô gái b?t nàng c?m cung trong nhà, không cho ?i ch?n dê, làm ru?ng nh? tr??c n?a. Chàng trai thi?u b?n tình, không mu?n ?n u?ng gì c?. Su?t ngày chàng ?i lang thang ngoài ??ng c?. ?êm ??n, chàng c?ng ch?ng ch?u v? nhà. Chàng h??ng v? phía ng??i yêu và hát nh?ng bài mà ngày nào hai ng??i cùng hát. Gi?ng chàng kh?c kho?i nh? ti?ng chim g?i b?n. B? nh?t trong bu?ng t?i, cô gái ch? bi?t ôm m?t khóc. Ti?ng hát c?a ng??i yêu l?t qua khe c?a nh? than thân trách ph?n, nh? t?i, nh? h?n. R?i m?t ?êm cô c?y vách ?i tìm ng??i yêu. H? s?ng trong ni?m h?nh phúc khi ???c g?n nhau, nh?ng c?ng là lúc s?ng trong ?au kh? vì s?p ph?i xa nhau. Chàng trai quy?t ??nh r? ng??i yêu ?i tr?n. Cô gái b?ng lòng. H? d?t tay nhau ?i m?i mi?t nh? hai con chim s? l?ng bay v? r?ng xanh. Nh?ng ngay trong ?êm ?y, gia ?ình cô gái phát hi?n con b? tr?n. Tin ?y nh? sét ?ánh, c? dòng h? l?p t?c cùng nhau ??t ?u?c ?i tìm. Ch?ng bao lâu, h? b?t ???c hai ng??i ? m?t n?i ch?a xa làng bao nhiêu. L?p t?c h? trói c? hai ng??i ??a v?. Dòng h? Bàlamôn bên cô gái l?p m?t phiên tòa xét x?, ghép t?i chàng trai ?ã phá lu?t l? c?a ông bà, dám ?i quy?n r? m?t ng??i con gái khác ??o. Vì v?y, chàng trai b? ph?t m?t tr?m roi và bu?c ng??i nhà ph?i ??n chu?c. Còn cô gái ?ã làm nh?c dòng h?, làm nh?c m? cha, nên b? ?ánh n?m m??i roi và giao cho che m? giam trong bu?ng t?i, ?n c?m nh?t, ??n khi nào th?c s? h?i c?i m?i cho ra ngoài. B?n án ???c thi hành ngay t?c kh?c. Hai ng??i b? trói vào hai cây c?c. Qu?n áo b? roi qu?t rách t? t?i, máu r? ra t? nh?ng v?t th??ng trên c?, trên m?t. Tuy ?au ??n nh?ng ???c ? g?n nhau, nên tuy?t nhiên h? không kêu khóc, không van xin. Tin này ??n tai bà m? và c? dòng h? chàng trai. V?a h? th?n, v?a t?c gi?n, h? ??nh kéo nhau ?i tr? thù, nh?ng m? chàng trai kêu khóc, van xin m?i ng??i ??ng vì con bà mà gây h?a cho c? làng. B?i vì chính con bà ?ã vi ph?m lu?t ??o. M?i ng??i nghe theo và c? m?t ?oàn cùng bà mang ti?n ?i chu?c con v?. T? ?ó, ?ôi trai gái không ???c g?p m?t nhau n?a. Th?m thoát ?ã m?t mùa b?p trôi qua, cô gái vì th??ng nh? mà héo hon nhan s?c, chàng trai ?au kh? mà ? r? m?t mày. Gia ?ình cô gái v?n bi?t con mình th??ng nh? chàng trai Bà Ni khôn nguôi, nên c??ng quy?t b?t nàng ph?i l?y m?t ng??i cùng dòng ??o. H? ngh? r?ng, có ch?ng r?i cô s? quên ?i chuy?n c?. Nh?ng v?i cô gái, ?ó là m?t ?i?u kh?ng khi?p. Cô ngã ra b?t t?nh trong s? lo s? c?a m?i ng??i. T?nh d?y, cô ch? bi?t úp m?t khóc. Trong thâm tâm, cô thà ch?t ch? không ph? b?c ng??i yêu. Gia ?ình cô tuy th??ng con, nh?ng v?n không thay ??i ý ki?n, nên m?i ng??i ti?n hành chu?n b? cho l? c??i. Bi?t không lay chuy?n ???c cha m?, ?êm tr??c ngày c??i, cô th?t c? t? v?n. Tr??c khi ch?t, cô v?n còn g?i: “Chàng ?i, em s? ??i chàng Sáng hôm sau, khi có ng??i vào trang ?i?m cho cô dâu thì th?y nàng ch? còn m?t cái xác l?nh ng?t, v?i ?ôi m?t không ch?u khép. Th? là ?ám c??i tr? thành m?t ?ám tang. Nghe tin ng??i yêu ch?t, chàng trai không còn t? ch? ???c n?a. Chàng vùng ch?y m?t m?ch t?i nhà nàng m?c cho m?i ng??i ng?n c?n. Ng??i ta không cho chàng ??n g?n ng??i ch?t. Nh?ng cha m? cô gái vì quá ân h?n nên ??ng ý ?? chàng vào nhìn m?t nàng l?n cu?i. Chàng ??n sát ng??i yêu và nhìn vào m?t nàng, b?ng nhiên ?ôi m?t ?y khép l?i. Chàng trai nói v?i cha m? ng??i yêu xin ???c d?ng giàn h?a thiêu cho nàng. Cha m? ??ng ý, nh?ng yêu c?u chàng trai ph?i ?i ngay tr??c khi hành l?. Không còn cách nào khác, chàng trai ?ành ch?p nh?n. Khi ng??i ta ??a nàng lên giàn h?a thiêu do chính tay chàng d?ng là lúc chàng ph?i ?au ??n ra ?i. ?i ?âu bây gi?? Chàng không bi?t n?a. Phía sau chàng là giàn h?a táng ?ang b?c cháy. Chàng th?y ng?n l?a thiêu ??t ng??i yêu nh? ?ang ??t cháy trong tim mình. Chàng ngh?, nàng ?ã ch?t thì ta còn s?ng làm gì! Nàng hãy ch? ta… T?i giàn thiêu, l?a b?c cháy ngùn ng?t, nh?ng không hi?u sao xác ng??i con gái không cháy. Gi?a lúc m?i ng??i ?ang bàn tán v? ?i?u l? lùng này thì chàng trai quay tr? l?i. Chàng ?i quanh giàn thiêu thét g?i tên ng??i yêu r?i lao vào l?a. B?ng d?ng hai cái xác cùng b?c cháy, t?o ra hai c?t khói v??n lên cao và qu?n quít l?y nhau. Sau này ng??i ta k? r?ng: t? trong ??ng tro n?i thiêu xác, có ng??i tìm th?y m?t quy?n th? ghi l?i câu chuy?n c?a ?ôi tình nhân b?t h?nh ?y. Chuy?n ???c truy?n t? ??i này sang ??i khác. C?ng t? ?ó, gi?a nh?ng ng??i trong dòng ??o Bàlamôn và Bà Ni không còn ?? k?, ghen ghét nhau nh? tr??c n?a st. (?nh mang ch?t minh h?a)  

Trong s? c?m di t

V?N H

Tin vui: cho ng??i thích ?i, ch?y b? bên ngoài.     Các b?n download Sweatcoin (t?i App này) xu?ng smart phone c?a mình nhé. Chúng ta có ???c ti?n khi ?i ho?c ch?y b? bên ngoài. App khuy?n khích s?c kho? cho m?i ng??i. ---- Good news: for your walking. Download this Sweatcoin App to your smart phone, you will earn money when we are jogging outside using this App. This App promotes health for you and pay for your fit.    NC Team    

T

Con ng??i sinh ra là m?c nhiên có quy?n làm ng??i mà th? gi?i th??ng g?i là nhân quy?n, lu?t pháp và hi?n pháp c?a b?t c? qu?c gia nào c?ng ph?i công nh?n quy?n thiêng liêng ?ó ?? con ng??i có ?? ?i?u ki?n phát huy t? th? và n?ng l?c ?? m?u c?u h?nh phúc! Không nên nh?m l?n nhân quy?n v?i c?u quy?n ho?c v??ng quy?n, b?i con ng??i sinh ra v?n bình ??ng ?? v??n ??n t? do và bác ái hay nôm na h?n là h??ng ??n dân ch? công b?ng và v?n minh. Ngày x?a v??ng quy?n là trên h?t và ngày nay ??ng quy?n c?ng là trên h?t, n?u ? M? có hai ??ng Dân ch? và C?ng hòa ?? dân l?a ch?n thì n??c ta v?n minh h?n nên ch? có m?t ??ng ??c quy?n duy nh?t ?? ti?t ki?m t? duy l?n chi phí cho ý ??ng lòng dân. Cho d?u ???c th?a nh?n hay vô th?a nh?n thì cu?c ??i c? th? mà trôi và cu?c ng??i c? th? mà s?ng, chính quy?n phong ki?n b? gi?i th? thì ph?i qua nhi?u th?i k? quá ?? chính quy?n phong ba bão táp c?ng là bình th??ng. L?ch s? m?nh ??t này luôn là ngo?i xâm và ch?ng ngo?i xâm ho?c hô hào gi?i phóng, không còn ??ch thì ta chia phe ?ánh nhau ?? c??p chính quy?n b?i ai c?ng ???c trang b? tinh th?n v? qu?c v? ??i và tính nhân v?n cao c?! Ch?ng có ai th?ng c? mà ch? có nhân dân thua v?i h? qu? nghèo ?ói và ch?t chóc, tham nh?ng tràn lan và tr?m c??p hoành hành ch?a nói ??n ??o ??c ngày càng suy ??i nghiêm tr?ng. Có gì còn h?n ch? ch?a kh?c ph?c ho?c không th? s?a sai thì c? ?? lên ??u các th? l?c thù ??ch, ng??i dân ch? còn bi?t ôm ??u ch?ng khu than tr?i trách ??t là t?i sao ??t n??c này l?i có quá nhi?u các th? l?c thù ??ch ??n th??! Th? l?c thù ??ch ?ó là ai và ?ang ? ?âu thì d??ng nh? ai c?ng bi?t nh?ng ch?ng ai dám nói, t?t c? chúng ta ai c?ng là n?n nhân c?a bu?i giao th?i nên cam ch?u quá hóa ??n hèn t? lúc nào! Nhân quy?n ph?i t? xu?t phát t? hành vi suy ngh? c?a m?i con ng??i ch? không ph?i do s? ban ân b? thí t? ?âu ?ó, quy?n làm ng??i mà không có thì bi?t làm gì ng??i ?i?! Phong trào gi?i phóng nô l? kh?i ??u t? M? th?i t?ng th?ng Abraham Lincoln và sau ?ó lan t?a ra kh?p th? gi?i, ti?p n?i phong trào ch?ng phân bi?t ch?ng t?c ???c Mandela sau này là t?ng th?ng Nam Phi ??u tranh thành công sau m?t th?i gian n? l?c b?n b?. Nhân quy?n ngày càng ???c nâng t?m lên ?úng ý ngh?a c?a nó t? Âu M? sang Phi, duy ch? châu Á v?n còn l?t ??t theo sau nh? m?t truy?n th?ng v?n hóa không d? gì c?i b?. Trong nhân quy?n luôn có ??c quy?n dành riêng cho m?t s? ??i t??ng tùy thu?c vào ch? ?? c?a m?i n??c, ??c quy?n luôn d?n ??n ??c l?i và th??ng ???c ??c cách ?ôi khi d?n ??n ??c khu. ??i v?i n??c ta thì chuy?n ?ó quá bình th??ng theo m?t l? trình mang tính logic cao, t? chi?n khu ??n an toàn khu r?i ??n ??c khu là m?t s? nh?y v?t mang tính phát tri?n b?n v?ng và t?t th?ng! Dân giàu thì ??ng m?nh mà ??ng m?nh thì ??t n??c m?i phú c??ng không ph?i làm thân trâu ng?a cho ng??i khác, các th? l?c thù ??ch không mu?n cho ??ng m?nh nên vô tình làm dân nghèo và ??t n??c này ch? là sân kh?u cho các n??c l?n thao túng ?? di?u võ d??ng oai. V?i dân t?c Ch?m thì càng th?m th??ng h?n b?i c? trâu bò húc nhau thì ru?i mu?i ch?t, v?i ai ?ã t?ng ??c Gl?ng Anak – Paoh Catwai thì càng th?u hi?u ?i?u ?ó ?? t? c?nh t?nh mình. Ch? v?i bi?n c? Gi?i phóng mi?n Nam th?ng nh?t ??t n??c vào n?m 1975 thôi thì Ch?m ?ã có bi?t bao nhiêu ng??i b? tù t?i cùng b? th? tiêu thanh toán, c? m?t l?a th? h? h?c sinh-sinh viên ph?i b? d? s? h?c ?? tr? v? ki?p s?ng b?n nông c? h?u. L?ch s? th?i nào c?ng th? thôi vì ch? khác nhau v? k?ch b?n và th?i ?i?m, Ch?m không th? t? ??ng trên ?ôi chân c?a mình ?? tr? v?ng n?u không mu?n làm tay sai cho m?t th? l?c khác ?? có th? duy trì s? s?ng c?a mình mang tính tình th?. Theo Tây S?n hay Nguy?n Ánh c?ng ch?t, theo Lê V?n Khôi hay Minh M?ng c?ng ch?t ch? khác nhau là ch?t tr??c hay ch?t sau và s?m mu?n gì c?ng ch?t! Ch? có ?ám tay sai nô l? m?i là thà s?ng nh?c còn h?n ch?t vinh là v?n thoi thóp qua ngày, th?i nay c?ng ch?ng khác gì cho dù có ng??i v?n hi?u r?ng tuy thân xác to béo nh?ng linh h?n ?ã ch?t héo t? lâu…   Ch?m là m?t dân t?c thi?u s? trong c?ng ??ng dân t?c anh em nh?ng h?u nh? không ai bi?t Ch?m là gì, h?a ch?ng ???c thông qua m?t vài quan ch?c và tri th?c tiêu bi?u ?? ti?p c?n và ti?p nh?n m?t cách phi?n di?n m? h? và ?ôi khi l?ch l?c! Ngay c? vùng ??t Ninh Thu?n là n?i ng??i Ch?m c? trú lâu ??i nh?t và có dân s? ?ông nh?t v?n ít ng??i bi?t nó ? ?âu, v? l?ch s? thì l?i càng mù m? h?n nên s? giao l?u và c?m thông còn nhi?u h?n ch?. C?ng nên thông c?m v?i dân mình là không thích h?c s? nên hi?u v? Ch?m không nhi?u, và nhìn chung thì Ch?m c?ng không mu?n nói nhi?u v? dân t?c mình mà ch? mu?n phô tr??ng cá nhân h?n là lòng t? hào dân t?c. Phác h?a qua loa v? l?ch s? ?? d? nh?n di?n t? th?i k? trung ??i ??n c?n ??i: V??ng qu?c Champa có biên gi?i t? Qu?ng Bình c?c b?c ??n Biên Hòa c?c nam, thành l?p n??c n?m 192 v?i vua ??u tiên là Khu Liên, m?t ??c l?p vào n?m 1651 d??i th?i vua Po Rome, m?t ch? quy?n vào n?m 1832 khi vua C?ng Can ?ào thoát sang Kampuchea, m?t ru?ng ??t vào n?m 1975 do ng??i Ch?m t? nguy?n hi?n cho nhà n??c ?? xây d?ng xã h?i ch? ngh?a. Còn Ch?m m?t hay còn hay vì sao l?i m?t thì ch?a ai bi?t rõ nên còn ph?i nghiên c?u thêm, có l? Ch?m ph?i c?n thêm 100 ti?n s? và 10 ??i bi?u qu?c h?i n?a m?i có th? gi?i quy?t r?t ráo v?n ?? hóc búa này. ? ?ây ch? l?m bàn ??n quy?n ??c khu c?a ng??i Ch?m trong tình hình m?i khi nhà n??c m? c?a chào ?ón các nhà ??u t? m? r?ng làng toàn c?u, ch?ng l? ng??i ngoài vào ???c mà ng??i trong nh? Ch?m l?i ch?ng ???c quan tâm chi?u c?? Quy?n ??c khu ? ?ây ???c hi?u là quy?n b?n ??a theo cách hi?u chung c?a các n??c v?n minh trong ?ó có Vi?t Nam luôn ?i ??u trong các phong trào gi?i phóng loài ng??i, luôn có sáng ki?n thiên tài ?? m? ???ng và làm g??ng cho các n??c khác.   Ng??i b?n ??a ???c hi?u nôm na là ng??i ?àng Th?, có ngh?a h? là dân th? ??a ? ?ây ??nh c? ??u tiên tr??c khi ng??i khác ??n t?m dung. Ng??i Ch?m hôm nay là dân t?c thi?u s? nh?ng tr??c kia h? là dân t?c ?a s? ch? ??o trong v??ng qu?c Champa g?m nhi?u dân t?c thi?u s? khác nh? Ê ?ê, Jarai, Banar… và là dân t?c thi?u s? mi?n xuôi ch? không là mi?n núi! Chúng ta có công bi?n h? t? m?t dân t?c ?a s? thành thi?u s? thì chúng ta c?ng nên dành cho h? m?t chút quy?n s?ng ?? duy trì nòi gi?ng làm ng??i. Theo th?ng kê chính th?c ??ng trong T?ng niên báo ?ông D??ng vào n?m 1907 thì Chàm Ninh Thu?n 6000 ng??i, Bình Thu?n 9000 ng??i trong khi ng??i Th??ng tr?i h?n v?i dân s? 7500 và 22000 ng??i. ?i?u ?ó ch?ng t? r?ng nh?ng ng??i Chàm h?i c? xu?ng ??ng b?ng thì m?i hoàn nguyên là Chàm, ai không mu?n xu?ng núi thì lâu d?n c?ng thành ng??i Th??ng. Nói m?t cách khác thì Chàm ch?a b? ??ng hóa m?i ???c g?i là Ch?m, còn h? Ch? h? Trà ? Bình ??nh, Qu?ng Ngãi, Qu?ng Nam, Hu? hay l?u l?c ?âu ?ó tuy v?n bi?t mình g?c Chàm nh?ng v?n không ?? t? cách ??i bi?u làm Chàm theo pháp lý! ?i?u ?ó ch?ng t? làm Chàm không ph?i d? và th? hi?n ???c mình là m?t ng??i Chàm chân chính còn khó h?n nhi?u l?n, b?i Chàm c?n bi?t mình c?n gì và làm cho ng??i khác cùng hi?u và c?m thông ?? cùng dìu d?t n??ng t?a nhau ?? s?ng t?t ??i ??p ??o. Tôi không bi?t mình có ph?i là Chàm hay không nh?ng tôi sinh ra trong m?t làng Ch?m, cha m? tôi là Ch?m cho nên tôi bi?t nói ti?ng Ch?m có h?c b? túc v?n hóa Ch?m và tôi t? hào v? ?i?u ?ó v?i nh?ng ng??i kém may m?n h?n!   Ngày nay dân s? Chàm có t?ng so v?i cách ?ây 110 n?m, vào kho?ng 100.000 ng??i tính riêng hai t?nh Ninh Thu?n và Bình Thu?n. Ch? ?áng ti?c k? ho?ch h?n ch? sinh ?? ?ã làm ?nh h??ng ??n s? m?t cân ??i gia t?ng dân s?, cán b? nhà n??c ch? ???c sinh hai con trong khi nông dân c? tho?i mái ?? sòn sòn. H? qu? là Chàm có ?i?u ki?n nuôi con thì không có ai ?? nuôi còn Chàm nghèo ?ói thì sinh con ra ?? cho ?i ? ??, không ???c ?n h?c t? t? nên d? tiêm nhi?m các thói x?u cùng nhi?u t? n?n xã h?i. Nghiêm tr?ng h?n là môi tr??ng s?ng c?a h? ngày càng thu h?p d?n nên h? không th? bám ??t bám làng ?? t? cung t? c?p nh? x?a, s?ng hòa ??ng v?i thiên nhiên và con ng??i ?? duy trì b?n n?ng g?c và v?n hóa g?c. Ru?ng ??t cha ông h? b? quy ho?ch và chia c?t manh mún nên các làng Ch?m tr? nên l?t thõm vào các ?ô th? m?i, không th? liên canh liên c? theo ?à phát tri?n t? nhiên. Ch?m ?ành ph?i b? làng ?i làm ?n xa, ng??i lên núi ?i buôn mi?n Th??ng k? gánh thu?c nam ?i rao bán t?n cùng tr?i cu?i ??t ?? ?? nh?t qua ngày! Môi tr??ng sinh thái ngày càng tan hoang khi?n cho môi tr??ng v?n hóa ngày càng teo tóp, nh?ng l? h?i truy?n th?ng ngày càng th?a th?t d?n khi nh?ng ngh? nhân không còn ai k? th?a và tinh hoa v?n hóa ngày càng bi?n d? m?t cách vô tâm và vô c?m. Tâm h?n tính cách Ch?m c?ng t? ?ó mà thoái hóa bi?n ch?t, h? luôn trong tâm th? m?c c?m b? b? r?i nên luôn mu?n th? hi?n mình ?? không b? ng??i ??i lãng quên khi không còn ?? t? tin vào chính mình và ??ng lo?i. H? ph?i t?p a dua xu n?nh ?? ki?m chút ít quy?n ch?c ??a v?, h? bán h?t nh?ng gì có th? bán ngay c? nhân ph?m chính mình và v?n hóa dân t?c trong t? th? nhân danh và m?o danh là trí th?c Ch?m. Cho nên h? c?n có quy?n b?n ??a ?? l?p l?i tr?t t? và duy trì s? s?ng m?t cách công b?ng dân ch? và v?n minh, d? nhiên h? ph?i bi?t thích nghi ?? s?ng chung v?i rác v?i l? v?i h?n v?i ??ng cùng nh?ng th? linh tinh khác ?? s?ng sót và t?n t?i n?u không mu?n hóa ??ng vào m?u s? chung mà t? s? luôn b? tri?t tiêu!   Quy?n b?n ??a th?c ra không ph?i ??n t? m?t s? yêu c?u hay ban phát mà xu?t phát t? l??ng tâm và l??ng tri loài ng??i, quy?n ?ó ch? có th? hi?n h?u ? các n??c phát tri?n có ??i s?ng tinh th?n phong phú và có tính dân ch? không t?p trung mà lan t?a ra kh?p nhân lo?i. Ví d? chính ph? Úc xin l?i th? dân Úc tr??c khi n?n n? h? nh?n quy?n b?n ??a, chính ph? M? quy ho?ch cho th? dân da ?? m?t ??c khu riêng ?? h? toàn quy?n ??nh ?o?t m?i sinh ho?t ?? b?o t?n v?n hóa và b?o ??m v? kinh t? xã h?i. G?n ta h?n là chính ph? Trung Qu?c cho quy?n t? tr? cho các dân t?c x?a kia ?ã là m?t ti?u qu?c nh? Vân Nam, Tân C??ng, N?i Mông… nh? m?t s? tôn tr?ng quy?n làm ng??i. Ta thì không th? so v?i Tàu ???c b?i n??c ng??i ?ã ti?n lên ch? ngh?a xã h?i ??c s?c còn ta thì v?n ?ang ??c s?t, ch?a có khái ni?m v? quy?n b?n ??a là gì thì làm sao bi?t cho và nh?n trong quy lu?t vay tr?. Nói ch? ?? cho vui khi chúng ta ?ang m? r?ng ??c khu v?i s? m?nh tiên tri ??c bi?t, Ch?m c?ng ch?ng c?n quy?n b?n ??a làm gì cho m?t khi m?i th? quy?n ??u quy vào quy?n l?i trong khi quy?n làm ng??i v?n ?ang là m?t th? hàng xa x? ngoài t?m. C? h?i quan ch?c Ch?m xem có c?n quy?n b?n ??a không thì ch?c ch?n h? s? giãy nãy ph?n ??i m?t cách k?ch li?t, quy?n b?n ??a là cái quái gì trong khi h? ?ã có trong tay m?i th?. Ch? có th? dân ngu ng?c không ???c h?c hành ??n n?i ??n ch?n m?i c?n có lo?i quy?n m?t r?p này, còn ta ?eo tr??c ng?c m?t n?i c?m to thì c?n gì cái quy?n quái qu? ?ó! Nói chung Ch?m nói không v?i quy?n b?n ??a, b?i nhi?u khi có ?ó c?ng nh? không… ?êm qua tôi n?m m? th?y Ch?m có quy?n b?n ??a nh?ng r?t ti?c không nh? n?i ai ?ã trao quy?n ?y cho Ch?m, mang máng nh? m?t ng??i ngoài hành tinh nào ?ó ch? không ph?i ng??i trên trái ??t này! C?ng có ??c di?n v?n xin l?i ng??i dân Ch?m, có c? Michel Jackson cùng nhi?u ca s? tên tu?i hát bài We are the world trong màn múa ph? h?a c?a v? ?oàn Apsara huy?n ?o mê ly ch? có trong gi?c m? ??y ác m?ng. Sau ?ó ???c k?t thúc b?ng màn h?n lo?n ?u ?? khi ng??i dân Ch?m tranh giành quy?n b?n ??a v? cho riêng mình, b?i không ai ý th?c ???c r?ng quy?n b?n ??a là c?a chung ch? không dành cho riêng ai cho dù ?ó là quan ch?c hay cùng ?inh. Ch?ng khác gì c?nh c??p ?n ??n Tr?n, l? chúng ?è ??u c??i c? nhau cùng c?u xé l?n nhau t?i t? ??n n?i anh không nhìn ra em chú không nh?n ra cháu. Tôi không dám ??n g?n b? s? v? lây, mu?n quay camera ?? post lên face book cho thiên h? lác m?t ch?i nh?ng kh? n?i ?i?n tho?i cùi b?p c?a tôi không có ch?c n?ng này. Rõ kh?, quy?n b?n ??a ch? mang ??n tai h?a cho Ch?m ch? không mang l?i ?i?m lành nh? nhi?u ng??i t??ng! C?ng may lúc ?ó ?i?n tho?i tôi kêu tít tít khi?n tôi s?c t?nh d?y, lò mò xem th?ng nào gi? này còn r? rê mình ?i nh?u thì quá phi?n ph?c b?i h?i chi?u tôi ?ã qu?c c?n câu s?p ??t bóng r?i. Hóa ra th?ng nào ?ó tên Ninh Thu?n thông báo r?ng: C? quan ch?c n?ng ?? ngh? ng??i dân không tham gia t? t?p ?ông ng??i gây m?t tr?t t? an toàn xã h?i, không nghe kích ??ng c?a k? x?u th?c hi?n các hành vi vi ph?m pháp lu?t… Tránh v? d?a l?i g?p v? d?a, lúc này tôi m?i ng? Lu?t an ninh m?ng là th? nào b?i nó kh?ng b? mình trong t?n gi?c m? ch? không ch? ??i th??ng! Ch?m t? t?p h?n chi?n ?? tranh giành quy?n b?n ??a là vi ph?m pháp lu?t r?i còn gì, ?úng là ch?t m? th?ng Chàm b?i ?àng nào c?ng ch?t. Tôi l?ng l?ng ra ngoài ?ái ?? x? stress, c? ro ro mà ?au bu?t trong tim! Pandurang, 2018   Ngu?n: Facebook.com    

Salam mikwa. #CdictTeam xin g?i l?i c?m ?n sâu s?c ??n quý bà con cô bác anh ch? em ?ã ??ng lòng và ?ng h? cho project “T? ?i?n Ch?m Online Vi?t-Ch?m-Anh”. Ng??i Ch?m chúng ta có nhi?u th? ?? t? hào v?i th? gi?i bên ngoài, m?t trong nh?ng ?i?u t? hào trong l?ch s? hi?n ??i chính là tinh th?n "N?i l?c c?ng ??ng". M?i l?n kêu g?i s? giúp ?? cho b?nh nhân hi?m nghèo hay cho các ho?t ??ng v?n hóa mang ý ngh?a cho dân t?c thì anh em ??ng t?c th??ng h??ng ?ng và ?óng góp v?i tinh th?n t? nguy?n nhi?t thành. Sau khi b? T? ?i?n Online “Ch?m-Vi?t-Pháp-Anh” (*) ra m?t sau h?n 3 n?m mi?t mài làm vi?c ?ã nh?n ???c nhi?u ph?n h?i tích c?c t? c?ng ??ng, CdictTeam nh?n th?y r?ng r?t c?n thi?t ph?i có thêm m?t b? Online th? hai là “Vi?t-Ch?m-Anh” (xem video demo ? d??i bài vi?t). D? án xây d?ng T? ?i?n Online “Vi?t-Ch?m-Anh” là m?t d? án c?a c?ng ??ng mang tính l?ch s? vì ch?t l??ng và tính c?p nh?t c?a nó. M?t d? án r?t c?n thi?t và ý ngh?a cho b?n thân ng??i Ch?m ?? tra c?u và h?c l?i ngôn ng? c?a chính dân t?c mình. Bên c?nh ?ó, gi?i nghiên c?u c?ng thu?n ti?n r?t nhi?u khi tìm hi?u v? ngôn ng? Ch?m chúng ta. Nên vi?c có thêm m?c “Vi?t-Ch?m-Anh” trong Cham Dictionary Online s? r?t h?u ích cho vi?c góp ph?n b?o t?n ngôn ng? Ch?m chúng ta ngày càng mai m?t. “Ngôn ng? còn, thì dân t?c còn. Ngôn ng? ch?t, dân t?c h?t t?n t?i”. Chúng ta bây gi? ?ang góp ph?n c?u v?t dân t?c chúng ta kh?i b? ??ng hoá và trên con ???ng b? di?t vong trong nay mai. CdictTeam th?t s? vui m?ng và h?nh phúc. Ch? sau m?t th?i gian r?t ng?n sau khi CdictTeam ??ng status kêu g?i h? tr? $5,000 cho project T? ?i?n Ch?m Online, ??a m?c “Vi?t-Ch?m-Anh” vào trong Cham Dictionary Online t?i ??a ch? http://nguoicham.com/cdict (có s?n app ?? t?i v? s? d?ng cho iOS và Android) ?ã nh?n ???c nhi?u s? ?ng h? ??ng viên c? tinh th?n l?n v?t ch?t t? quý bà con b?ng h?u. Và vi?c gây qu? ??n h?t tháng 6 n?m 2018 ?ã thu ???c: T?ng c?ng: 200MYR + $5,430 + 19,550,000? (#CdictTeam ?ã nh?n 200MYR + $4900 + 19,050,000?) Nh? v?y, qu? c?n cho Project ?ã ?? và d?. Admin NguoiCham.com (NC) s? g?i s? ti?n $5000 cho anh em trong nhóm CdictTeam ? VN cùng ??ng hành v?i NC ?? làm project này. S? ti?n d? NC s? gi? l?i ?? dùng cho vi?c b?o trì website, phí ??a App “Cham Dictionary” lên Apple Store và Google Play, c?p nh?t b? sung t? v?ng, công tác k? thu?t và các phiên b?n m?i trong t??ng lai”. Project s? ???c b?t tay vào làm "full-time" k? t? ngày 1 tháng 7 n?m 2018 và s? hoàn thành theo d? ki?n vào ngày 1 tháng 5 n?m 2020, t?c g?n hai n?m. C? th? nh? sau: - T? tháng 7/2018 ??n tháng 01/2019: chu?n b? và nh?p d? li?u offline. - T? tháng 02/2019 ??n tháng 7/2019: ki?m tra, chu?n l?i chính t?, thêm b?t t? v?ng. - T? tháng 8/2019 - 5/2020: Ki?m tra l?n cu?i, l?ng hình ?nh minh h?a cho t? v?ng và nh?p d? li?u lên website. M?t l?n n?a, CdictTeam xin c?m ?n t?m lòng hào hi?p c?a t?t c? quý bà con xa g?n ?ã và ?ang ??ng hành chung tay ?óng góp vì t??ng lai c?a ngôn ng? dân t?c. Xin chúc t?t c? quý nhân d?i dào s?c kh?e, bình an, h?nh phúc và g?p nhi?u may m?n trong cu?c s?ng. Trân tr?ng, Nguoi Cham Ikan CdictTeam UrangCamTeam DANH SÁCH B?O TR? CHO CDICT ONLINE #2   Abd Majid Yunos 200MYR (?ã nh?n) Website NguoiCham.com $500 (?ã nh?n) Phú V?n D?ng $100 (?ã nh?n) Bá Trung Thi?u $500 (?ã nh?n) Mylan Che $500 (?ã nh?n) Ysa Cosiem $100 (?ã nh?n) Aly Ba $200 (?ã nh?n) Qua Anh D?ng $100 (?ã nh?n) ??t Xuân Hi?p $100 (?ã nh?n) Teresa Mai (Th?y Tiên) $100 (?ã nh?n) vc Zamin V?n $100 (?ã nh?n) vc James Ba (Bá Imam) $50 (?ã nh?n) vc Th?p Danh ??ng $50 (?ã nh?n) Hi?n ??c $100 (?ã nh?n) Julie ??c $100 (?ã nh?n) vc Sami Ba (vc Hòang Ba) $500 (?ã nh?n) vc Kathy Ba $500 (?ã nh?n) vc ob Yassin Ba $100 (?ã nh?n) vc Sarif Chau + Levy Ba $100 (?ã nh?n) vc Ng?c Minh $100 (?ã nh?n) Kinh Khánh $500 (?ã nh?n) Luu Hoangzdu $200 (?ã nh?n) vc Fatimah Amin $100 L?u Quang Sáng $100 (?ã nh?n) Bao Van Can $200 (?ã nh?n) ?àng Reo $50 (?ã nh?n) Zalyn Kieu $50 Min Cham P $30 Indrapura Chau $100 Thuy Nguyen $100 Hangow Thien $100 Saai VD-G: SpecialGift ( ? )   ----------------   Phiral 500,000? (?ã nh?n) BiBi Ph??ng 500,000? (?ã nh?n) Wa Praong 500,000? (?ã nh?n) Duong Long 500,000? (?ã nh?n) Eva Ruoii 500,000? (?ã nh?n) Anh Nguyen Ngoc 50,000? (?ã nh?n) JaThoai 500,000? (?ã nh?n) RJ-AntiVirus-Aaa 500,000? (?ã nh?n) Nang Anh 1,000,000? (?ã nh?n) H? D??ng Tên L?u 500,000? (?ã nh?n) ?àng Ng?c Th?y 500,000? (?ã nh?n) Thong Thai Lam 500,000? (?ã nh?n) GalaiMT 500,000? (?ã nh?n) Châu Út Hi?p 300,000? (?ã nh?n) Patri Nai 200,000? (?ã nh?n) Jabraok Hamutanran 500,000? (?ã nh?n) Putra Jatrai 500,000? (?ã nh?n) Tuan Inu 500,000? (?ã nh?n) Liem Coi 200,000? (?ã nh?n) Ja Dar 100,000? (?ã nh?n) V? "cám" 100,000? (?ã nh?n) Thu?n Hòa Th??ng Trinh 500,000? (?ã nh?n) Nha Trang Chau 300,000? (?ã nh?n) Kim Tagalau 500,000? (?ã nh?n) Camry Mohamad 300,000 (?ã nh?n) Hoa Tuoi Duong 500,000? (?ã nh?n) Nuhuang Thai 1,000,000? (?ã nh?n) Tr??ng Tu?n 2,000,000? (?ã nh?n) Ty Thap 200,000? (?ã nh?n) Jano-R 300,000? (?ã nh?n) Nin Nguyen 1,000,000? (?ã nh?n) Van Lasaha 500,000? (?ã nh?n) Jandat Padra 1,000,000? (?ã nh?n) Nguyen Trinh Thi 2,000,000? (?ã nh?n) Tu? Nguyên 500,000? Ja Aia Campa X? Báo Phú Sang X? B?o Trung T? X? ImRol Ba X? Trang Ph??ng X? ------------------------ T?ng c?ng: $5,430 + 19,550,000? + 200MYR (#CdictTeam ?ã nh?n 200MYR + $4900 + 19,050,000?) CdictTeam xin chân thành c?m ?n. P.S: http://www.nguoicham.com/cdict (Cham dictionary), NC hi?n ?ang khôi ph?c. Trang Cham dictionary s? ho?t ??ng tr? l?i s?m h?n trong th?i gian t?i.  

Vào ?ây ?? b?o tr? ch??ng trình ??a m?c " Vi?t - Cham - Anh " vào trong Cham Dictionary    Th?i gian gây qu? (05-26-2018 t?i 06-30-2018). N?u ??n ngày ?áo h?n mà không ?? s? ti?n thì NC s? hoàn ti?n l?i cho bà con.   Gây qu? cho vi?c ??a m?c "Vi?t - Cham - Anh" vào trong Cham Dictionary ONLINE. https://www.gofundme.com/cham-dictionary Salam mikwa,Web: nguoicham.com (NC) mu?n gây qu? kho?ng $5,000 ?? ??a m?c "Vi?t - Ch?m - Anh" vào trong t? ?i?n Cham dictionary (Cdict) ? http://nguoicham.com/cdict/ Nh? chúng ta th?a bi?t trong xã h?i Cham ngày nay, ph?n ti?ng Ch?m ?ã s?p tr? thành t? ng?, vì v?y vi?c b?o t?n ngôn ng? Cham là r?t c?n thi?t và c?p bách. Hi?u ???c tình tr?ng này, NC ?ã t?o T? ?i?n Cham tr?c tuy?n v?i danh m?c "Cham - Vi?t - Anh" t?i http://nguoicham.com/cdict/, và thi?t ngh? ?ó c?ng là m?t trong nh?ng n? l?c góp ph?n vào b?o t?n ngôn ng? Cham chúng ta. Sau khi trang web Cdict này ra ??i thì có r?t nhi?u ng??i yêu thích, ??ng viên và có ph?n h?i t?t cho Cdict, vì nó r?t h?u ích cho nh?ng ng??i mu?n bi?t, h?c h?i và nghiên c?u v? ngôn ng? Ch?m. Tuy nhiên, m?c "Ch?m - Vi?t - Pháp" v?n còn gi?i h?n ??i v?i m?t s? ng??i không bi?t nhi?u v? ti?ng Cham vì h? không bi?t ?ánh t? Latin Cham ?? tìm ki?m trong Cdict, nên m?c này v?n còn tr? ng?i. Theo yêu c?u s? ?ông c?a m?i ng??i là NC nên b? sung và ??a m?c "Vi?t - Ch?m - Anh" vào Cdict là m?t vi?c làm t?i ?u và r?t c?n thi?t cho vi?c tra t? v?ng trên Cdict. Vì ngày nay h?u h?t m?i ng??i s?ng ? Vi?t Nam hay ? các n??c khác, h? bi?t ti?ng Vi?t ho?c ti?ng Anh nhi?u h?n ti?ng Ch?m, vì v?y vi?c tìm ki?m các t? v?ng trong Cdict d? dàng h?n b?ng cách tra t? tr?c ti?p b?ng ti?ng Vi?t hay ti?ng Anh. D? ?áp ?ng yêu c?u ?ó nên hôm nay NC xin m?o mu?i m? m?c "Gây qu? cho Cdict" ?? có kinh phí th?c hi?n cho d? án trên. Qua kinh nghi?m t?n h?n 3 n?m ?? hoàn thành m?c t? ?i?n "Cham - Vi?t - Pháp" v?i g?n 5000 t? v?ng. Nó r?t công phu và t?n r?t nhi?u th?i gian và ti?n b?c ?? hoàn thành nh? bây gi? ta th?y trên http://nguoicham.com/cdict/. Vì v?y, l?n này, NC không ?? ngân sách ?? th?c hi?n d? án trên n?a.?? thêm m?c "Vi?t - Ch?m - Anh" vào Cdict v?i h?n 8000 t? v?ng thì c?n r?t nhi?u công s?c và th?i gi? ?? hoàn thành. Theo kh?o sát và th?m dò c?a chúng tôi, nó ph?i c?n ??n kho?ng $5000 ?? trang tr?i và ti?n b?i d??ng anh em cùng làm d? án này. Và d? ki?n s? ???c hoàn thành trong 2 n?m. (Xem video Demo) N?u ch? có riêng NC trong lúc này thì r?t khó có th? ?? th?c hi?n ???c cho d? án trên, vì v?y NC r?t mong các b?n cùng nhau góp m?t bàn tay ?? ?? có ???c s? ti?n ?y.Cùng nhau ?óng góp t?i ?ây: https://www.gofundme.com/cham-dictionaryDanh sách ?ng h? c?a các b?n s? ???c ghi rõ trong Cham dictionary. L?n n?a, NC c?m ?n các b?n r?t nhi?u v? s? ?ng h?, ??ng hành và ?óng góp c?a các b?n nh?m cùng nhau vun ??p và góp ph?n b?o t?n ngôn ng? Cham chúng ta trong lúc bây gi?. Trân tr?ng,NguoiCham___Liên l?c:N?u các b?n không quen ?óng góp qua website này thì xin inbox NC t?i https://www.facebook.com/nguoichamEmail: nguoicham07@gmail.com Ho?c chuy?n kho?n qua ??a ch?:Ng? Thanh V?n, stk: 0101502535, NH ?ông Á, chi nhánh Th? ??c - HCM Quý nhân ?ã th?c hi?n chuy?n kho?n xin phi?n lòng ch?p phi?u g?i inbox cho Ikan nhé! Trân tr?ng và xin chân thành c?m ?n.___Th?i gian gây qu? b?t ??u t? 26/05/2018 ??n 30/06/2018. N?u ??n ngày ?áo h?n mà không ?? s? ti?n trên thì NC s? hoàn ti?n l?i cho anh ch? em và bà con ?ã ?óng góp. C?m ?n r?t nhi?u. ----------------------------------------------Fundraising for Cham Dictionary "Vietnamese – Cham – English"via: https://www.gofundme.com/cham-dictionary Hello our beloved brothers and sisters, Web: nguoicham.com (NC) wants to raise $ 5,000 for adding a "Vi?t - Ch?m - Anh" (Vietnamese – Cham – English) item into the Cham dictionary (Cdict) at http://nguoicham.com/cdict/ As we know in Cham society today, the Cham language is threatened by extinction and Cham-language preservation is very necessary and urgent. Facing this situation, NC has created the Cham Dictionary online with the item "Cham - Vietnamese - English" at http://nguoicham.com/cdict/, which is one of the efforts that helps contribute to the preservation of the Cham language. After the launch of Cdict, there are a lot of people who love it and have given positive feedback to Cdict, because it is very useful for those who want to know, learn, and research the Cham language.However, the item of "Cham - Vietnamese - French" is still limited for who those who do not know much about Cham language because they do not know how to type Cham words or search for the words that they want to find. According to a large number of people, NC should add "Viet - Cham - English" to Cdict as an optimal and essential feature for searching vocabulary on, and effectively using, Cdict. Nowadays most Cham people live in Vietnam or in other countries, and know Vietnamese or English more than Cham—so searching for words in Cdict would be made easier by looking up words in Vietnamese or English.In order to meet these expectations and the needs of the community: today we would like to open the "Cdict Fundraising" to have funding and support for this project. Over 3 years of labor was required to complete the Cdict with item "Cham -Vietnam - French," containing nearly 5000 vocabulary items. We are aware of the difficulty of this task because it is very detailed, elaborate, and takes a lot of time and money to complete as it is now. At this time, however, NC does not have a sufficient budget to carry out the project to completion. Adding the "Vi?t- Cham - English" item into Cdict with 8000 vocabulary items is labor intensive and requires hours of work to be completed. According to our survey, it will require $5000 to hire experts and compensate the labor needed for this project. In order to conduct this project, NC is looking forward to seeing your generous contribution. Support here: https://www.gofundme.com/cham-dictionaryYour support will be listed in the Cham dictionary. Again, thank you very much for your support and your contribution. We look forward to working together in preserving our Cham language.   Best Regards,NguoiCham___Contact information:If you are unable to contribue in this site, then inbox NC via https://www.facebook.com/nguoichamor email: nguoicham07@gmail.com___Funding time starts from May 26, 2018 to June 30, 2018. If there is not enough money on the maturity date, NC will refund money for the supporters and relatives have contributed. Thanks so much.       Liên l?c: M?i ?óng góp xin liên l?c qua: inbox t?i https://www.facebook.com/nguoicham   t?i gây qu? website https://www.gofundme.com/cham-dictionary Email: nguoicham07@gmail.com     Danh Sách Quí B?o Tr? Viên Cho Cham Dictionary (CDict) Stt        H? và Tên             S? ti?n               Ghi chú       1 Abd Majid Yunos 200 MYR ?ã nh?n 2 Web Nguoicham.com $500 ?ã nh?n  3 Phú V?n D?ng $100   4 v/c Bá Trung Thi?u $500 ?ã nh?n  5 L?u Quang Sáng $100   6 Ysa Cosiem $100   7 v/c Ch? M? Lan  $500   8 v/c Bá V?n D? $100   9 v/c Bá Mohamad Aly $200   10 Hangow Thien $100   11 Luu Hoangzdu $200   12 v/c Ng?c Minh L?u $100 ?ã nh?n  13 v/c Báo V?n Cân $200   14 v/c Kathy Ba (??o V?n Hi?n) $500   15 Miêu Tu?n Ph??ng (Min Cham) $30   16 Julie Dac $100   17 Qua Anh D?ng $100 ?ã nh?n  18 ??t Xuân Hi?p $100 ?ã nh?n 19 ?àng Reo $50   20 Zalyn Kieu $50   21 v/c Zamin V?n (Savy Châu)  $100 ?ã nh?n 22 v/c Jame Ba (Imam Bá) $50 ?ã nh?n 23 Teresa Mai (Thu? Tiên) $100 ?ã nh?n 24 Kinh Khánh $500   25 v/c Th?p Danh ??ng $50  ?ã nh?n 26 Ông/bà Yassin Ba $100  ?ã nh?n 27 v/c Sarif Châu (Lêvy Bá) $100  ?ã nh?n 28 v/c Fatimah Amin (Karim Abdul Rahman) $100   29 v/c Mohamed Châu $100   30 Hi?n ??c $100   31 v/c Sami Ba (Lâm V?n Hà) $500   32 Ikan di Ram 1,000,000 VN?   33 BiBi Ph??ng   500,000 VN? ?ã nh?n 34 Phiral   500,000 VN? ?ã nh?n 35 Ja Aia Campa    500,000 VN?   36 Báo Phú Sang      50,000 VN?    37 Wa Praong   500,000 VN? ?ã nh?n  38 Duong Long   500,000 VN? ?ã nh?n  39 Eva Ruoi     500,000 VN? ?ã nh?n  40 Anh Nguyen Ngoc     50,000 VN?   41  Hoang Khang     500,000 VN?    42 JaThoai    500,000 VN? ?ã nh?n 43 Ja Dar   100,000 VN?    44 RJ-AntiVirus-Aaa    500,000 VN? ?ã nh?n  45 Anh Nang  1,000,000 VN?    46 D??ng L?u    500,000 VN?   47 ?àng Ng?c Thu?    500,000 VN? ?ã nh?n 48  Thông Thái Lâm    500,000 VN? ?ã nh?n   49 GalaiMT    500,000 VN? ?ã nh?n   50 Châu Út Hi?p    300,000 VN? ?ã nh?n 51 Patri Nai    200,000 VN? ?ã nh?n  52 Jabraok Hamutanran    500,000 VN? ?ã nh?n  53 Putra Jatrai      500,000 VN? ?ã nh?n  54 Tuan Inu    500,000 VN? ?ã nh?n  55 Liem Coi    200,000 VN?   56 V? "cám"    100,000 VN?    57 Tu? Nguyên    500,000 VN?     58 Thu?n Hoà Th??ng Trinh    500,000 VN?  ?ã nh?n  59 Nha Trang Châu    300,000 VN?  ?ã nh?n 60 Kim Tagalau    500,000 VN? ?ã nh?n 61 Camry Mohamad    300,000 VN?   62 T? B?o Trung    350,000 VN?   63 Hoa Tuoi Duong    500,000 VN? ?ã nh?n 64 Nuhuang Thai 1,000,000 VN? ?ã nh?n 65 Tu?n Tr??ng 2,000,000 VN?      T?ng c?ng: $5,430 + 16,950,000VN?  + 200 MYR                  

??i H

L??c s? v? th

??n v?i ngh? nh? cái duyên, g?n bó ???c l?i do ch? “nghi?p”. ???c h?c, ???c làm và theo ?u?i ?am mê, s? thích v?n ?ã là ?i?u h?nh phúc. Qu?ng ??i Tuyên là m?t trong s? ít nh?ng ng??i ???c nh? v?y. C?u sinh viên Nhân h?c hi?n ?ang theo h?c ti?n s? t?i tr??ng ??i h?c Queensland – top 3 ??i h?c hàng ??u t?i Australia. Tuy v?y, ít ng??i bi?t v? ch?ng ???ng mà ??i Tuyên g?n bó v?i Nhân h?c ngay t? nh?ng b??c ??nh h??ng ngh? nghi?p ??u tiên. ACC có c? h?i g?p g? và trao ??i nhân d?p c?u sinh viên l?p NH03 v? Vi?t Nam tham d? h?i th?o t?i Thành ph? H? Chí Minh. Qu?ng ??i Tuyên ?ã chia s? cùng ACC qua nh?ng câu chuy?n chân th?c, s?ng ??ng và ??y ?am mê trong su?t quãng th?i gian theo nghiên c?u.     Ngay t? nh?ng ngày còn ng?i trên gh? nhà tr??ng, ??i Tuyên ?ã thích nghiên c?u v? v?n hóa các dân t?c thi?u s?. Tuy nhiên, ngày ?ó trình ?? công ngh?, internet ch?a phát tri?n nên c?u sinh viên Nhân h?c không có nhi?u thông tin v? ngành h?c. N?m lên l?p 10, c? duyên cho chàng trai ??n t? Ninh Thu?n g?p nhóm sinh viên ngành Dân t?c h?c ?i th?c t? t?i làng Ch?m, M? Nghi?p. “H? v? làng Ch?m, ? trong chính làng c?a mình. Khi các sinh viên ?ó ??n v?i bà con trong làng palei, h?i r?i ghi chép gì ?ó, mình ch? tò mò ??ng nhìn vì th?y r?t l?, c?ng có th?c m?c h? ?ang làm cái gì. Sau ?ó, mình tìm hi?u v? ngành ngh?, may m?n là ngày ?y l?i ???c th?y giáo trong tr??ng c?p 3 t? v?n, mình quy?t ??nh thi vào khoa L?ch s? c?a tr??ng Nhân v?n ?? h?c nghiên c?u, ???c ?i ?i?n dã, ?i sâu tìm hi?u v?n hóa dân t?c mình. ??n t?n bây gi?, trong nhóm sinh viên ?y có ng??i là th?y c?a tôi, TS. Ph?m Thanh Duy. M?t s? ?ã tr? thành ??ng nghi?p.”, ??i Tuyên chia s?. Khi ???c h?i v? nh?ng khó kh?n khi quy?t ??nh l?a ch?n ngành ngh?, chàng nghiên c?u sinh tr?i lòng: “Tôi r?t khó kh?n khi quy?t ??nh ngành ngh?. Gia ?ình ai c?ng mu?n tôi theo h?c giáo viên b?i ngày tr??c ngành giáo r?t ???c ?a chu?ng và coi tr?ng. ??n khi có k?t qu? thi ??i h?c, tôi ?? vào khoa ??a Lý, ??i h?c S? ph?m ?à N?ng và khoa L?ch S? tr??ng ?H Khoa h?c Xã h?i và Nhân V?n TP.HCM. Vì hoàn c?nh gia ?ình lúc ?ó c?ng khó kh?n, n?u ?i h?c s? ph?m thì không ph?i lo thêm b?t c? chi phí gì, còn ch?n Nhân v?n thì l?i ph?i t? túc m?i th?. V?y là tôi và gia ?ình ??u quy?t ??nh s? theo h?c s? ph?m.” T??ng nh? m?i chuy?n h?c hành ?ã ???c s?p x?p ?n th?a nh?ng khi xe ?ang trên ???ng ??n ?à N?ng, ??i Tuyên l?i xin xu?ng xe, b?t xe ng??c l?i vào Sài Gòn. ??n gi?n vì lúc ?y, chàng trai v?i ni?m ?am mê nghiên c?u nh?n ra r?ng mình không h?p v?i ngh? giáo. Không chút b?n kho?n, c?u sinh viên Nhân h?c thay ??i l? trình, quy?t theo ?u?i s? thích, ?am mê c?a chính mình. Ngay t? kho?nh kh?c ?ó, m?i dây ràng bu?c c?a chàng sinh viên tr? ??y nhi?t huy?t v?i Nhân h?c l?i càng si?t ch?t h?n. Vào Thành ph? H? Chí Minh, ??i Tuyên mang ch? v?n v?n 350 nghìn ??ng, không ?? chi cho kho?n h?c phí lúc b?y gi?. Lúc ?ó, m?t vài ng??i b?n có lòng t?t cho m??n ti?n, nh?ng c?ng ch?ng xoay s? ???c ???c bao lâu. Không còn cách nào khác, c?u sinh viên l?p NH03 ?ành ph?i g?i v? cho gia ?ình, ch?ng gi?u ???c vi?c b?n thân ?ã thay ??i l? trình c?a c? t??ng lai. Khi ?ó, m? c?a ??i Tuyên r?t ng? ngàng. N?u theo h?c s? ph?m, gia ?ình s? không t?n ti?n h?c phí, ng??c l?i m?i tháng còn ???c c?p m?t kho?n ti?n chi tiêu. Nh?ng khi nghe con mình bày t? v? ?am mê, v? s? thích c?a b?n thân nên bà ?ã g?t n??c m?t ?ng h?: “?ó là t??ng lai c?a con, con t? l?a ch?n, quy?t ??nh nh? v?y r?i thì m? ?ng h? ch? không bi?t sao n?a. M? ch? mong r?ng con ráng h?c, xin ???c vi?c thôi, còn vi?c gì thì m? không bi?t.” Gia ?ình nông dân nghèo khó v?i b?n ng??i con, h?n n?a ??i Tuyên l?i là anh c?, nh?ng m? ?ã s?n sàng d?p b? nh?ng m?i quan ng?i khác, là ?i?m t?a v?ng ch?c cho ?am mê c?a con trai mình. T? n?m 2007, n?m ??u tiên khoa L?ch s? tách ra ?? chia chuyên ngành, trong ?ó có Nhân h?c cùng v?i L?u tr?, L?ch s? Vi?t Nam, L?ch s? ??ng… khi?n không ít sinh viên hoang mang. Riêng chàng trai ??n t? Ninh Thu?n luôn theo ?u?i duy nh?t m?t s? thích, ?am mê là tìm hi?u các v?n hóa các dân t?c, ??c bi?t là n?n v?n hóa Ch?m nên r?t háo h?c và nhanh chóng ??a ra quy?t ??nh h?c chuyên ngành Nhân h?c. Trong kho?ng th?i gian ?ó, chàng trai tr? làm biên t?p viên cho ?ài ti?ng nói Vi?t Nam. Kho?ng 2 n?m sau, ??i Tuyên quy?t ??nh v? quê ?? công tác t?i Trung tâm Nghiên c?u V?n hóa Ch?m Ninh Thu?n. T?i ?ây, c?u sinh viên Nhân h?c có c? h?i làm vi?c v?i Châu V?n Huynh, ng??i h?c cùng th?i v?i TS. Ph?m Thanh Duy, m?t trong s? nh?ng sinh viên v? làng Ch?m lúc Tuyên ?ang h?c c?p 3. Gi? h? tr? thành ??ng nghi?p cùng nhau. C?u sinh viên l?p NH03 ???c ?i ?i?n dã kh?p các làng Ch?m ? Ninh Thu?n, Bình Thu?n, Tây Ninh, An Giang, ??ng Nai,… ???c làm ?úng v?i s? thích, v?i nh?ng ki?n th?c t? Nhân h?c trong kho?ng th?i gian 3 n?m. Và nó ?ã “tr? thành gia tài r?t l?n th?c t? ?? ph?c v? cho công vi?c sau này c?a anh”, ??i Tuyên chia s?. ??n n?m 2010, chàng trai ?am mê v?i nghiên c?u xin ???c h?c b?ng IFP và theo h?c ch??ng trình th?c s? Nhân h?c trong 3 n?m t?i ??i h?c Hawaii-Manoa c?a M?, m?t môi tr??ng n?i ti?ng v? nghiên c?u Nhân h?c và ?ông Nam Á h?c. Cu?i n?m 2013, c?u sinh viên l?p NH03 hoàn thành vi?c h?c, tr? v? Vi?t Nam và làm gi?ng viên ? ??i h?c Hoa Sen trong kho?ng m?t n?m. Tuy nhiên, vì ?ã xác ??nh t? tr??c s? làm nghiên c?u sinh nên ??i Tuyên không ng?ng tìm hi?u v? thông tin các h?c b?ng, c?ng nh? các giáo s? ??u ngành trên th? gi?i liên quan ??n m?ng nghiên c?u b?n thân ?ang theo ?u?i. M?i vi?c ??u ???c chàng nghiên c?u sinh lên k? ho?ch ng?n h?n và dài h?n m?t cách t? m?, c? th? ?? th?c hi?n ?am mê c?a mình. Trong n?m ?ó, ??i Tuyên nh?n ???c h?c b?ng “khó nh?n” IPRS và UQCent c?a tr??ng ??i h?c Queensland. Hi?n t?i, c?u sinh viên Nhân h?c ?ang trong giai ?o?n cu?i c?a ch??ng trình nghiên c?u sinh t?i tr??ng ??i h?c Queensland – m?t trong nh?ng tr??ng danh giá b?c nh?t ? Australia. ?? xin ???c h?c b?ng du h?c toàn ph?n, ??i Tuyên ?ã có s? chu?n b? ngay t? khi b?n thân còn là sinh viên. N?ng n? tham gia r?t nhi?u các ho?t ??ng ngo?i khóa c?a ?oàn – H?i song song v?i vi?c ?i làm ki?m thêm thu nh?p ?? ph? giúp gia ?ình, chính nó là ?i?m c?ng cho nh?ng su?t h?c b?ng du h?c c?a c?u sinh viên l?p NH03. “Khi còn là sinh viên, ngoài vi?c h?c b?t bu?c ph?i c? g?ng ra, n?u mình xác ??nh ???c m?c tiêu cho t??ng lai, thì nên tham gia vào các ho?t ??ng khác nhau. Không ch? là ?oàn – H?i, ngoài môi tr??ng ??i h?c còn có r?t nhi?u ho?t ??ng khác nhau c?a các t? ch?c t? thi?n, mình c? tham gia vào ?? có nh?ng tr?i nghi?m thi?t th?c nh?t cho b?n thân.” Ch?ng nh?ng có ???c tr?i nghi?m v? cu?c s?ng, bi?t nhi?u v? con ng??i mà nó còn là d?u ?n ghi ?i?m trong CV (s? y?u lý l?ch) c?a mình. Sau này n?u có ?i?u ki?n xin h?c b?ng thì các b?n s? có nh?ng câu chuy?n c?n vi?t b?ng nh?ng tr?i nghi?m th?c t?, nh?ng ?i?u ?ó m?i thu hút ???c ng??i trao h?c b?ng”, ??i Tuyên chia s?. K? n?ng ti?ng Anh r?t c?n trong môi tr??ng h?i nh?p hi?n ??i. Tuy nhiên, chàng nghiên c?u sinh không ngh? mình s? nh?n ???c h?c b?ng vì ti?ng Anh còn h?n ch?. C?u sinh viên l?p NH03 th?ng th?n chia s?: “Ngày tr??c tôi c?ng không bao gi? ngh? ??n vi?c nói ti?ng Anh hay ?i du h?c. Tôi t? mày mò tìm hi?u và t? mình theo h?c ti?ng Anh vì tôi r?t u?t ?c t?i sao không ??c ???c t? li?u b?ng ti?ng Anh vi?t v? ng??i Ch?m. Mình làm nghiên c?u v? v?n hóa Ch?m mà không bi?t các nhà nghiên c?u ?ang vi?t cái gì. Trong khi ?ó, nh?ng ng??i b?n mình l?i nói ti?ng Anh nh? gió.” Sau ?ó tôi t? h?c, b?t ??u v?i vi?c tra t?ng ch? trên t? ?i?n gi?y, r?t khó kh?n. Th?y mình không có ?? v?n ti?ng Anh, thì gi?c m? du h?c xa v?i l?m. Lúc ?ó, tôi g?p anh Món (hi?n t?i là Tr??ng B? môn Nhân h?c v?n hóa xã h?i, khoa Nhân h?c) khi anh v?a m?i ?i h?c ? Malaysia v?. Tôi l?i làm cùng m?t phòng nghiên c?u s?u t?m v?i anh Món. Th?t s? tôi r?t ng??ng m? và quý anh Món – m?t ng??i ?àn anh trong ngành, vì anh chia s? v? cu?c s?ng du h?c sinh, môi tr??ng h?c thu?t và nh?ng k?t n?i v?i gi?i nghiên c?u ? n??c ngoài. Lúc ?ó du h?c là m?t ?i?u gì ?ó v?a xa v?i nh?ng c?ng r?t thôi thúc tôi, tuy nhiên tôi không dám nung n?u ý t??ng ?i du h?c vì bi?t kh? n?ng th?c t?i c?a mình.” Ba n?m h?c ? M? ?ã giúp ??i Tuyên l?nh h?i ???c r?t nhi?u. Sau khi hoàn thành ch??ng trình th?c s? Nhân h?c ? M?, c?u sinh viên l?p NH03 ?ã thành l?p Câu l?c b? Nhân h?c tr? Vi?t Nam. ??i Tuyên cho bi?t: “Th?i tôi còn làm ? vùng quê, m?i l?n mu?n ti?p c?n các ngu?n t?i li?u th?c s? r?t khó kh?n. M?i l?n ch?y vào Sài Gòn ?? m??n sách c?ng là m?t v?n ?? l?n. H?n n?a, tôi c?ng không bi?t nhi?u v? nh?ng ng??i làm bên m?ng Nhân h?c ? các n?i khác nhau trên ??t n??c mình. Ch?c ch?n c?ng s? có nhi?u ng??i thi?u c? h?i và ?i?u ki?n ti?p c?n v?i các ngu?n tài li?u, thông tin vi?c làm, h?i th?o, hay ??n gi?n là k?t n?i nh?ng ng??i trong ngh? v?i nhau”. CLB Nhân h?c tr? l?p ???c m?t th?i gian ?ã thu hút r?t nhi?u s? tham gia c?a nh?ng ng??i trong ngh?. ? ??y, m?i ng??i ???c ti?p c?n r?t nhiêu thông tin và k? n?ng b? ích ?? ph?c v? cho công vi?c nghiên c?u và h?c t?p. Tôi ngh? r?ng ng?n l?a mình ?ang duy trì giúp ích cho r?t nhi?u ng??i. Nó mang m?i ng??i t? kh?p n?i l?i v?i nhau r?t g?n. Có c? nh?ng b?n Vi?t Nam ?ang theo h?c Nhân h?c ? Úc, M?, Nh?t… ??u ch? ??ng liên l?c và tham gia vào ban ?i?u hành CLB Nhân h?c tr?.” Tuy nhiên, do ??i Tuyên ?ang t?p trung cho vi?c hoàn thành lu?n án c?a mình nên ?ã bàn giao cho các thành viên khác. M?c dù hi?n t?i CLB không còn ho?t ??ng sôi n?i n?a nh?ng m?i ng??i v?n duy trì các thông tin chia s? v?i nhau. D?u v?y, sau tâm huy?t c?a chàng trai yêu nghiên c?u, m?i ng??i ?ã có c? h?i g?n k?t v?i m?i ng??i có chung ni?m ?am mê trên v? Nhân h?c ? Vi?t Nam trao ??i và chia s? thông tin h?c thu?t v?i nhau. G?n bó m?t thi?t, t?n tâm, toàn ý dành cho Nhân h?c, ??n khi b??c ra làm kinh t?, ??i Tuyên v?n luôn l?y con ng??i làm tr?ng tâm c?a m?i s? phát tri?n. Nghiên c?u sinh t?i Australia cho r?ng m?t nhà Nhân h?c ra làm kinh t? s? r?t khác so v?i nh?ng nhà kinh t? làm kinh t?. “Tôi ?ang h?c v? Nhân h?c, nh?ng ?úng l?i làm kinh doanh và có m? m?t khu du l?ch v?n hóa – sinh thái. Tôi ngh? nh?ng ki?n th?c mà mình h?c r?t h?u d?ng khi làm kinh t?. Cách mình chia s? ?am mê khi làm m?t ?? án kinh doanh, khi mình chia s? ng?n l?a c?a mình, nh?ng ng??i l?ng nghe r?t thích vì nó là v?n ?? v? v?n hoá, v? phát tri?n b?n v?ng, v? c?ng ??ng. L?i ích t?o ra không ch? là cho b?n thân mình mà c?ng là l?i ích cho c?ng ??ng n?i mình sinh s?ng. Hi?n t?i, tôi ?ang duy trì và phát tri?n Trung tâm ngo?i ng? Sunnyside và Khu Du l?ch V?n hóa – Sinh thái Sen Caraih Ninh Thu?n. V?i trung tâm ngo?i ng? ? ??a ph??ng, các cháu thi?u nhi ???c ti?p c?n ti?ng Anh và ???c trao ??i v?i các giáo viên n??c ngoài. Các cháu ???c truy?n nh?ng c?m h?ng, truy?n nh?ng chia s? v? th?i gi?i bên ngoài t? nh?ng ng??i th?y d?y c?a mình. Riêng v? khu du l?ch, ?ây tr? thành m?t ?i?m ??n hot nh?t trong t?nh Ninh Thu?n trong n?m v?a r?i. M?i ng??i ???c bi?t thêm v? làng Ch?m và v?n hóa Ch?m, và nó c?ng mang ??n thu nh?p cho m?t s? lao ??ng trong ??a ph??ng mình. Nh?ng ki?n th?c h?c ???c v? phát tri?n b?n v?ng c?ng ???c mình r?t chú tr?ng ?? cân b?ng hài hòa các y?u t? liên quan ??n s? phát tri?n. ?ó là nh?ng gì mà nhà Nhân h?c t?o s? khác bi?t so v?i nhà kinh t? khi làm kinh t?.”, c?u sinh viên NH03 chia s?.   ??i Tuyên không th?a nh?n mình thành công, c?ng ch?ng nh?n mình hoàn thành nh?ng ??c mu?n. V?i Tuyên, c? duyên “g?p” ngành Nhân h?c chính là g?p ???c bi?n to, sóng l?n ?? b?n thân th?a s?c v?y vùng v?i ?am mê c?a cu?c ??i mình. Mong mu?n và m?c tiêu tr??c m?t c?a c?u sinh viên Nhân h?c là hoàn thành xong ch??ng trình nghiên c?u ? Australia, sau ?ó s? dành th?i gian ?i sâu nghiên c?u Nhân h?c v? di s?n. “N?u có c? h?i tôi mu?n m? r?ng, nghiên c?u sâu h?n nh?ng gì mình ?ã làm, tham gia vào các t? ch?c v? di s?n v?n hóa nh? UNESCO, ICOMOS, IUCN.” M?nh d?n theo ?u?i ?am mê, s? thích, luôn trang b? ??y ?? nh?ng k? n?ng c?n thi?t, không ng?ng h?c h?i và làm vi?c m?t cách có hi?u qu? là thông ?i?p mà Qu?ng ??i Tuyên nh?n nh? ??n các b?n tr?, ??c bi?t là sinh viên Nhân h?c. Thu Hi?n?nh: ??o Ch?n – Di?m H??ngThi?t k?: ??o Ch?nVideo: Thiên Tâm – Thanh Ngân   Ngu?n:  anthropos.vn