Tổng hợp

TGTH - "Nhỏ nhưng m chất" - đ lೠ tất cả những g ta c thể d쳹ng để miu tả 5 đất nước tuyệt vời ny. ꠠ 1. Cng quốc xa hoa Monaco (diện tch: 1,95km2)Nằm lọt trong l䭲ng nước Php v bᠪn cạnh bờ biển Địa Trung Hải, Monaco l quốc gia độc lập với diện tch nhỏ thứ hai tr୪n thế giới. Được thnh lập từ năm 1927, Monaco nổi tiếng với những ngi nhഠ chọc trời san st, những khu vui chơi giải tr sầm uất v᭠ sự xuất hiện dy đặc của những siu xe đắt tiền trપn đường phố. Đất nước Monaco với phong cảnh đẹp như tranh vẽ. Cảng Monaco lꪠ một trong những nơi tập trung số lượng du thuyền hạng sang nhiều nhất thế giới. Đất nước nhỏ b ny thu h頺t hng triệu lượt khch du lịch mỗi năm bởi cảnh đẹp như tranh vẽ vࡠ dịch vụ du lịch hon hảo. Bạn sẽ khng bao giờ thấy mỏi chഢn khi đi bộ thăm th nơi đy bởi hệ thống thang mꢡy v thang cuốn sẽ gip bạn vượt qua những ngọn đồi dốc một cມch dễ dng. Lung linh về đm. V người dꬢn Monaco c một mức sống tương đối cao nn đi liền với đ㪳 l một gu thẩm mỹ tuyệt vời. V vậy, hଣy ăn mặc thật thng minh v tinh tế khi du lịch Monaco nếu bạn kh䠴ng muốn nổi bật một cch "bất đắc dĩ". 2. Cộng ha Malta - đảo quốc giữa lᲲng biển khơi (diện tch: 316km2) Malta nằm ở giữa biển Địa Trung Hải, gần Liban, Tunisia. Đy l� một điểm du lịch quốc tế với nhiều khu giải tr v di t�ch lịch sử, bao gồm 9 di sản thế giới được UNESCO cng nhận. Nổi bật nhất trong số đ䪳 l quần thể đền Megalithic với lối kiến trc được xếp loại cổ nhất thế giới. Du khch sẽ c những trải nghiệm tuyệt vời khi đi vᳲng quanh thnh phố trn những chiếc thuyền như thế nઠy. Bạn sẽ chẳng bao giờ phải lo ngại chẳng c g để giải tr㬭 khi đến thăm đất nước ny v tại đଢy, cc lễ hội diễn ra quanh năm suốt thng, đặc biệt lᡠ vo ma h๨. Cc lễ hội nổi tiếng nhất phải kể đến như Lễ hội Ẩm thực Địa Trung Hải, Lễ hội pho hoa Malta, đᡳ l chưa kể đến Lin hoan nhạc Jazz. Malta đẹp như một thnh phố cổ tch. Những ng nhỏ dốc đặc trưng cho Malta. 媠 Malta tuyệt đẹp khi nhn ra biển. Khi khng c촲n sức tham gia cc cuộc vui nữa, bạn c thể đi lang thang tới những hᳲn đảo khng người ngay kế bn hoặc những ng䪴i lng của người Malta để tm hiểu về cư dଢn bản địa.3. Vương quốc Liechtenstein (160km2)Liechtenstein l quốc gia ni tiếng Đức nhỏ nhất thế giới, nằm tiếp giೡp Thụy Sỹ ở pha Ty v� o ở phma Đng. Liechtenstein c d䳢n số khoảng 35.000 người. Đy l nước duy nhất tr⠪n thế giới nằm hon ton trong dࠣy ni Alpes, được dy n꣺i ny m ấp “che chở” cả hai mặt. Đến với Liechtenstein, bạn sẽ c cơ hội trở th고nh "vua một ci". Nếu bạn muốn thử được lm “vua một c堵i”, hy đến với Liechtenstein. Với chi ph du lịch khoảng 40.000 bảng Anh/đ㭪m (tương đương 1,3 tỷ VNĐ/đm), dy n꣺i Alpes cao vời vợi, những thung lũng xanh tươi v lu đࢠi lng mạn của cng quốc Liechtenstein… sẽ d㴠nh cho bạn. Thậm ch, bạn cn được tổ chức diễu h�nh v đặt tn cho một con phố bất kબ ở nơi đy. Cc kh⡡ch hng muốn tận hưởng trải nghiệm đặc biệt ny bắt buộc phải thuࠪ tối thiểu 2 đm v đặt trước 6 thꠡng.4. Quốc đảo Maldives (diện tch: 298km2)Maldives được v như chuỗi ngọc qu� nằm trn Ấn Độ Dương. Được hnh thꬠnh từ những rặng san h khổng lồ v nằm c䠡ch xa đất liền, du lịch chnh l nguồn thu nhập ch�nh của đất nước nhỏ b ny. Một trong những bi biển đẹp nhất thế giới - Maldives. Maldives từ l㪢u đ trở thnh địa điểm nghỉ dưỡng của rất nhiều ng㠴i sao nổi tiếng thế giới. “Đặc sản” nơi đy chnh l⭠ lặn biển, nhưng cu c ban đ⡪m cũng l một dịch vụ thu ht phần lớn du khມch đến với Maldives. Cc quần đảo thuộc Maldives l một trong những địa điểm trăng mật phổ biến của cᠡc ngi sao trn thế giới. V䪠 dĩ nhin, điều đ c곳 nghĩa l bạn sẽ phải bỏ ra một số tiền khng nhỏ nếu muốn trải nghiệm toഠn bộ những dịch vụ xa hoa trn quốc đảo nhỏ b nꩠy.5. Cộng ha Nauru (21km2) Nauru l một đảo quốc h⠬nh quả trứng nằm giữa Thi Bnh Dương, cᬡch quốc gia lng giềng c khoảng... 4.000km. Những du khᚡch chu u đầu ti₪n đặt chn đến Nauru đặt tn nơi đ⪢y l “hn đảo dễ chịu” bởi nguồn tಠi nguyn thực vật dồi do vꠠ sự thn thiện của người bản địa. Sau ny, nguồn t⠠i nguyn đ bị khai th꣡c cạn kiệt do sự yếu km về quản l của người d齢n bản địa. Tuy khng "ho괠nh trng" bằng cc quốc gia khᡡc song Nauru vẫn c cho mnh những bản sắc ri㬪ng biệt. Ng꠴n ngữ giao tiếp chnh ở đy l� tiếng Nauruan, nhưng bạn đừng ngần ngại cầm hộ chiếu ln, g cửa quốc đảo Nauru bởi bất cứ ai tr굪n đảo cũng c thể giao tiếp tiếng Anh v c㴹ng lưu lot. ᪠ Tận hưởng sự hoang sơ của thin nhin trꪪn một quốc đảo "t hon", chắc hẳn sẽ l một trải nghiệm th� vị v hiếm c trong đời, nhỉ!

‎- Mỗi người chỉ c một tri tim. Tr㡡i tim đ hon hảo nhất l㠠 tri tim đ chia sẻ tᣬnh yu thương nhiều nhất.- Mỗi cuộc đời c thể trải qua nhiều mối t곬nh, mối tnh đầu kh qu쳪n nhất, nhưng mối tnh cuối mới l mối t젬nh đẹp nhất.- Một n...gười bạn chn thnh đủ khiến ta b⠬nh tĩnh, tự tin v an tm dࢹ trong hon cảnh nghiệt ng hay nguy hiểm nhất. Đࣳ l mn quೠ qu bu đặc biệt của cuộc sống.- Một nụ cười c� thể lm nn điều kબ diệu.- Mỗi người chỉ c một ci miệng để cẩn thận khi d㡹ng lời ni, để ko lm tổn hại đến những người kh㠡c v lm khổ ch࠭nh mnh.- Một người ko c g쳬 ngoi gia ti kếch s࠹ th ko bằng một người ngho khổ m쨠 c tri thức, sng tạo, kinh nghiệm v㡠 l tưởng.- Một đồng tự lao động được qu gi� hơn nhiều so với hng ngn đồng nhặt được hay lࠠm việc bất chnh m c�.- Ai cũng chỉ c một cuộc sống để lm việc v㠠 yu thương hết mnh.ꬠ*****************SHARE để gửi thng điệp ny đến người th䠢n v bạn b !!!

Cuộc sống tươi mới Bạn cảm thấy cuộc sống mỗi ngy của mnh thật nhଠm chn, tẻ nhạt, giống như con tu cứ chạy mᠣi trn một đường ray khng bao giờ thay đổi. S괡ng ngủ dậy đến cng ty, chiều lại về nh với bộn bề c䠴ng việc đang chờ đn. Bạn thấy mọi thứ xung quanh thật v vị. Sao kh㴴ng thử thay đổi để thấy cuộc sống tươi mới hơn. Thay đổi con đường đi Thay v sng n졠o cũng đi trn con đường quen thuộc đến độ nếu nhắm mắt bạn cũng đọc được biển hiệu ở bn trꪡi đường, hay nhn thấy người bn h졠ng ở cửa hệu gần ng tư đn xanh đ㨨n đỏ. Bạn hy bắt đầu một ngy mới với một ng㠣 rẽ khc, một con đường mới hon toᠠn so với ngy hm qua. Bạn đừng ngại con đường mới sẽ xa hơn thường ngഠy, hy quan st, bạn sẽ nhận ra mọi vật xung quanh đều mới mẻ, tươi vui. V㡠 chắc chắn bạn sẽ nhận ra nghĩa của cuộc sống hơn. Tự cho php m�nh dậy muộn hơn mọi khi Bạn sẽ nghĩ ngay trong đầu "Nếu dậy muộn sẽ khng kịp để bắt đầu một ngy với biết bao c䠴ng việc đang chờ đn". Bạn đừng qu lo lắng. Thay v㡬 mỗi ngy bạn thức dậy từ lc 6h, sao bạn khິng để chung đồng hồ sớm hơn 5- 10 pht, rồi tự cho ph亩p mnh "nướng" thm t쪭 cht để dệt những giấc mơ. Thật thch thꭺ khi được nằm nướng m khng sợ phải "vi phạm giờ vഠng". Thay đổi gu thưởng thức m nhạc Đương nhin bạn kh⪴ng phải thay đổi 180 độ. Bạn thch dng nhạc trữ t�nh với những giai điệu nhẹ nhn, su lắng, bạn thࢭch dng nhạc rock bốc lửa v cuồng nhiệt… Bạn đừng qu⠡ tn thờ dng nhạc của ri䲪ng mnh, thỉnh thoảng hy thử bật l죪n một bi ht lạ mࡠ bạn b giới thiệu cho bạn. Tuy khng thuộc sở th购ch nhưng bạn hy thử lắng nghe v nhập hồn m㠬nh vo bi hࠡt xem sao? Chắc chắn cũng khng km phần th䩺 vị. Hy điệu hơn một cht. Bạn cho rằng chỉ trong những cuộc gặp gỡ quan trọng mới cần trang điểm, c㺲n những lần dạo chơi trn phố th “bꬬnh thường thi”. Thử một lần xuống phố “khng như mọi ng䴠y” với o quần được chăm cht kỹ lưỡng hơn, phơn phớt chẺt m hồng mi son… Bạn đừng ngạc nhiᴪn khi c ai đ ngo㳡i nhn. Hy d죠nh cho mnh một cht thời gian ngo캠i cng việc, gia đnh, bạn b䬨, học tập Cng việc căng thẳng, những p lực từ cuộc sống xung quanh l䡠m bạn mệt mỏi. Thỉnh thoảng bạn nn dnh thời gian cho bản thꠢn nhiều hơn. Hy thử một mnh ngồi ở qu㬡n c ph thưởng thức hương vị của cઠ ph một cch đ꡺ng nghĩa, thot khỏi những lo toan cuộc sống trong giy lᢡt để nhn mọi người xung quanh đang hối hả với cuộc sống thường nhật, chắc chắn bạn sẽ yu hơn cuộc sống rất nhiều. Đổi kh쪴ng kh Bạn đừng mi miết kiếm tiền, l�u lu hy l⣪n kế hoạch đi du lịch đu đ c⳹ng bạn b v người th蠢n để đổi khng kh đồng thời tăng cường sức khỏe. Đ䭢y cũng l cch bạn lࡠm cuộc sống của mnh tươi mới hơn. Thỉnh thoảng bạn c thể đi xem một v쳠i bộ phim mới ở cc rạp hay cc chương trᡬnh ca nhạc thay v cứ ở nh xem ti vi, bạn sẽ ngac nhi젪n nhận ra rằng cuộc sống vốn khng phải như ta vẫn thường nghĩ, những gc độ phong ph䳺 của cuộc sống vẫn cn nhiều pha trước đang chờ bạn kh⭡m ph. Đừng ngại những mối quan hệ mới Đi lᴺc bạn thấy ngại khi c thm bạn mới, bởi bạn cho rằng chỉ cần những người bạn th㪢n quanh mnh l đủ. Bạn n젪n nhớ rằng cuộc sống khng bao giờ l đủ. H䠣y cởi mở với những người bạn mới quen, nếu được c thể dnh ch㠺t thời gian để chuyện tr, ăn kem hay dạo phố… Chắc chắn bạn sẽ bất ngờ khi khm ph⡡ ra ở họ những điểm nổi bật, bổ ch. Biết đu sau đ� bạn lại c thm một người bạn th㪢n nữa th sao? (Lượm lặt từ internet)

a/ 20/4/2012 b/ 21/4/2012 c/22/4/2012

Hai d chu đang giỡn nhau trước c존̉ng KTX b̃ng khựng lại, qui sao nhi䡪̀u người nhn mnh th쬪́? Nhn lại xung quanh mnh mới ph쬡t hịn, t ra hok fai mọi ng nhꩬn mnh, m nh젬n 1 cặp tinh nhn đứng cch m⡬nh chừng 1 mt. C n鴠ng mặc o thun 3 l̃, quᴢ̀n sort đng địu dꪢn x f́. Da ẻm trắng n촵n, chn cũng hơi di, đ⠴i mắt to đen, lng mi cong vt, ẻm th亢̣t l đẹp. Anh chng ࠭ ng̀i trn xe, ẻm đứng 2 tay 䪴m eo anh chng, đỉm ch઺ nh́t l� đi tay của chả đang bp b䳳p, nắn nắn 2 ci ti sau của ẻm, nẪn mỏi người mới nhn th́. Nh쪬n quen qu, lục tr nhớ mới b᭭t th ra ẻm ni học cng trường, “c칹ng đ̀ng bo” m䠬nh đy m! Tự nhi⠪n nḥn th́y người quen m⢬nh chn người v x� h̉! Vi trời đừng cho ẻm nh䡢̣n ra mnh, th́ l쪠 hai c chu r䡴̀ ga chạy!

Con cảm ơn mẹ... mẹ l người bạn đầu tin của con.Con cảm ơn mẹ... mẹ đણ ht cho con nghe thủa con cn trong bụng mẹ. Con cảm ơn mẹ... vᲬ bi ht sinh nhật mẹ hࡡt tặng con, dẫu con bối rối khng hiểu sao nước mắt mẹ tui rơi khi mẹ h䴡t.Con cảm ơn mẹ... mẹ lun m chặt con, ch䴺c con ngủ thật ngon. Con cảm ơn mẹ... mẹ đ cho con uống dng sữa ngọt ng㲠o nhất thế giới. Con cảm ơn mẹ... v tnh y쬪u trọn vẹn v tinh khiết m con sẽ kh࠴ng bao giờ nhận được từ ai khc. Con cảm ơn mẹ... mẹ ru con ngủ bằng những cu chuyện cổ t᢭ch hng đm. Con cảm ơn mẹ... mẹ kể con nghe truyền thuyết chị Hằng, ch઺ Cuội ở trn cung trăng. Con cảm ơn mẹ... mẹ đ nhằn chuối mớm cho con ăn v꣠ ni: "Măm măm...", rồi dỗ dnh: "Ngon kh㠴ng?" Con cảm ơn mẹ... dẫu bận rộn, mẹ vẫn dnh thơi gian để chơi với con. Con cảm ơn mẹ... mẹ cho ph଩p con được tự tắm một mnh, con thch lắm. (Với điều kiện mẹ phải lu쭴n ở bn ng chừng). Con cảm ơn mẹ... mẹ khong bao giờ để dầu gội đầu rơi v고o mắt con.Con cảm ơn mẹ... mẹ đ cắt mng tay cho con. Con cảm ơn mẹ... mẹ dạy cho con c㳡ch dng tha v鬠 khng rầy la khi con lm bẩn s䠠n. Con cảm ơn mẹ... mẹ đ thu t㪪n con ln chiếc o đến trường. Con cảm ơn mẹ... mẹ mua cho con chiếc cặp sꡡch mới tinh. Con cảm ơn mẹ... v mẹ đ ở đ죳 khi lần đầu tin trn biển, con bơi. Con cảm ơn mẹ... mẹ bỏ việc để cꪹng con đi học buổi đầu tin. Con cảm ơn mẹ... v mẹ đꬣ ở đ, nhất quyết bảo rằng con đẹp đẽ biết bao dẫu rằng trong x hội n㣠y con chẳng bằng ai. Con cảm ơn mẹ... mẹ dẫn dắt con nhn ra thế giới, ngay cả khi mắt con nhắm. Con cảm ơn mẹ... mẹ đ dạy con b죠i học về lng dũng cảm v kh⠴ng cần phải np bng bất cứ ai. Con cảm ơn mẹ... mẹ cho ph곩p con pht huy mọi tiềm năng c trong con. Con cảm ơn mẹ... mẹ dạy con học c᳡ch mỉm cười khi thất bại. Con cảm ơn mẹ... mẹ gip con nhận ra rằng biết tha thứ l v꠴ cng quan trọng. Con cảm ơn mẹ... mẹ đ l飠m con hiểu được khng phải lc n亠o nước mắt cũng l hiện thn của sự mềm yếu. Con cảm ơn mẹ... mẹ luࢴn bắt con phải nhớ ni lời "Cảm ơn", "Xin lỗi". Con cảm ơn mẹ... mẹ đ kh㣴ng ngừng nhắc nhở con rằng đi khi im lặng l v䠠ng.Con cảm ơn mẹ... mẹ dạy cho con biết những lời tn dương v những chuyện tầm phᠠo chỉ l bề nổi hời hợt. Con cảm ơn mẹ... mẹ lun tin rằng tiếng cười của con gളp thm niềm vui cho thế gian. Con cảm ơn mẹ... mẹ chỉ cho con thấy cuộc sống v gi괡 trị l sống m kh࠴ng c phương hướng. Con cảm ơn mẹ...mẹ gip con hiểu n㺳ng giận l v ഭch. Con cảm ơn mẹ... mẹ dạy con biết bỏ qua những lỗi lầm nhỏ nhặt của người khc. Con cảm ơn mẹ... mẹ bảo ban con rằng trước khi tin tưởng điều g thᬬ phải nghĩ suy cn nhắc. Con cảm ơn mẹ... mẹ nới với con chẳng c gⳬ qu tốt hay qu xấu, quᡡ hay hoặc qu dở. Con cảm ơn mẹ... mẹ gip con hiểu thẪm rằng cuộc đời ny đầy ắp những trở ngại v con đừng sợ đối mặt với điều đ࠳. Con cảm ơn mẹ... mẹ đ dạy con biết suy nghĩ lạc quan v n㠳i những lời dịu dng. Con cảm ơn mẹ... mẹ dạy cho con biết mỉm cười từ trong lng. Con cảm ơn mẹ... mẹ dạy con rằng nếu con kh಴ng chịu đương đầu với nỗi bất hạnh, con sẽ khng bao giờ hiểu được niềm hạnh phc thực sự. Con cảm ơn mẹ... mẹ cho con b亠i học về lng khim tốn. Con cảm ơn mẹ... mẹ kh⪴ng bao giờ cho php con lừa dối kht vọng của ri顪ng mnh. Con cảm ơn mẹ... mẹ khng ngừng nhắc nhở con rằng sự tự ấm ảnh kh촴ng hề giống với sự tự nhận thức. Con cảm ơn mẹ... mẹ đ khiến con hiểu một tin đồn chỉ lun l㴠 tin đồn v gi trị của nࡳ khng c g䳬 khc hơn l một tin đồn. Con cảm ơn mẹ... mẹ đᠣ kịp thời ngăn lời con khi con ni m chưa suy nghĩ. Con cảm ơn mẹ... mẹ dạy con l㠠m việc nhanh con v khng bao giờ bỏ phഭ thời gian v ch. Con cảm ơn mẹ... mẹ đ䭣 đặt ra những nguyn tắc sống cơ bản m con vẫn lu꠴n nhớ v tun theo đến tận bࢢy giờ. Con cảm ơn mẹ... mẹ đ cho php con được linh hoạt trong c㩡ch sống. Con cảm ơn mẹ... khi con chưa về đến nh, mẹ vẫn thức chờ con. Con cảm ơn mẹ... mẹ khng bao giờ ഩp con trở thnh bất cw ai khມc m khng phải chഭnh con. Con cảm ơn mẹ... mẹ lun sẵn sng n䠳i lời "xin lỗi" với con d rằng dường như điều đ kh鳴ng cần thiết nữa bởi con đ học được ở mẹ phẩm chất tốt đẹp của việc biết ni lời xin lỗi khi sai. Con cảm ơn mẹ... mẹ đ㳣 xy đắp bầu khng khⴭ sống động đằm thắm trong gia đnh mnh. Con cảm ơn mẹ... mẹ ngợi khen con v쬠 ủng hộ những thi quen tốt của con. Con cảm ơn mẹ... mẹ lun y㴪u thương con v yu v઴ điều kiện. Con cảm ơn mẹ... mẹ khng bao giờ bỏ rơi con d cho s乢u thẳm trong lng mẹ đau đớn biết bao. Con cảm ơn mẹ... mẹ l mẫu người tuyệt vời nhất trong cuộc đời con. Con cảm ơn mẹ... mẹ đ⠣ tha thứ những lỗi ty đnh của con, kh଴ng cần biết mọi người c tn th㡠nh hay khng. Con cảm ơn mẹ... mẹ đ chấn chỉnh con mỗi khi con sắp l䣠m điu g sai. Con cảm ơn mẹ... mẹ đ謣 tranh luận với con mỗi khi con c những quyết định trọng đại trong cuộc sống. Con cảm ơn mẹ... v đ㬣 tin tưởng con. Con cảm ơn mẹ... mẹ đ lắng nghe con khi con chọn lựa theo của ri㽪ng con. Con cảm ơn mẹ... mẹ đ biểu lộ niềm cảm kch của mẹ khi con th㭠nh cng. Con cảm ơn mẹ... v mẹ đ䬣 khng đứng về pha con khi con sai. Con cảm ơn mẹ... v䭬 mẹ lun giữ lời hứa với con v chỉ cho con biết giữ lời hứa l䠠 quan trọng dường no. Con cảm ơn mẹ... mẹ lun quan tഢm đến những hoạt động m con tham gia ở trường. Con cảm ơn mẹ... mẹ đ cho con những lời khuy࣪n chn thnh thẳng thắn để dẫn đường cho con thấy thế giới n⠠y l g vଠ như thế no. Con cảm ơn mẹ... mẹ bảo cho con biết rằng con nn nhબn thế giới từ những gc độ khc nhau để c㡳 thể thấy v hiểu được n ೭t ra l trong phạm vi n mಠ con c thể sống hạnh phc. Con cảm ơn mẹ... mẹ đ㺣 cho con bầu khng kh tự do. Con cảm ơn mẹ... mẹ đ䭣 mong đợi những điều đẹp đẽ nhất ngoi sức của con d mẹ hiểu r๵ thực lực của con như thế no. Con cảm ơn mẹ... mẹ đ luࣴn bnh tĩnh khi con rối tung ln. Con cảm ơn mẹ... chỉ với những th쪴ng điệp ngắn gọn mẹ vẫn chuyển tải được hết những g mẹ thật sự muốn ni với con. Con cảm ơn mẹ... đ쳣 lun dạy con rằng phần thưởng xứng đng sẽ chỉ d䡠nh cho những ai lun nỗ lực khng ngừng. Con cảm ơn mẹ... v䴬 mẹ đ mặ bộ vy đẹp nhất trong lễ tốt nghiệp của con. Con cảm ơn mẹ... mẹ lu㡴n dạy con biết yu thương những con th nu꺴i v động vật hoang d. Con cảm ơn mẹ... v࣬ mẹ đ cng con đi dạo trong vườn v㹠 bảo con lặp đi lặ lại theo mẹ: "Cy". Rồi giải thch cho con hiểu c⭢y quan trọng như thế no đối với thế giới ny. Con cảm ơn mẹ... vࠬ mẹ lun ni với con rằng "mẹ y䳪u con nhất trần đời" Con cảm ơn mẹ... v mẹ mi n죳i với con rằng tinh fyu của mẹ lớn hơn bầu trời v cꠡnh tay dang rộng, bởi giờ đy con hiểu rằng những thứ đ lⳠ khng c giới hạn. Con cảm ơn mẹ... mẹ kh䳴ng bao giờ đi khi con chưa no. Con cảm ơn mẹ... mẹ khng bao giờ lạnh khi con chưa ấm. Con cảm ơn mẹ... mẹ lu㴴n ủng hộ con lm những điều m con lựa chọn. Con cảm ơn mẹ... kh࠴ng bao giờ mẹ quay lưng lại với con. Con cảm ơn mẹ... v mẹ đ thuyết phục con rằng c죳 thể con khng phải l người tuyệt vời nhất nhưng d䠹 g đi nữa con sẽ lun nhận được t촬nh yu m con c꠳ được. Con cảm ơn mẹ... v ngn lần mẹ bảo con rằng được c젳 con ở bn l mẹ hạnh ph꠺c nhất. Con cảm ơn mẹ... ấm p biết bao khi mẹ vẫn mỉm cười lẫn với nước mắt rơi lc con gặp thất bại. Con cảm ơn mẹ... vẬ nh mắt an ủi. Con cảm ơn mẹ... v mẹ đᬣ bảo con rằng mẹ sẽ yu người con yu nhiều như con yꪪu. Con cảm ơn mẹ... v mẹ đ chỉ cho con thấy rằng tốt gỗ hơn tốt nước sơn. Con cảm ơn mẹ... mẹ lu죴n ni rằng con l người duy nhất c㠳 thể điều khiển cuộc sống của ring mnh. Con cảm ơn mẹ... mẹ đꬣ dạy con trnh xa thi ᳭ch kỉ v chỉ cho con thấy hậu quả của n khủng khiếp đến chừng nೠo. Con cảm ơn mẹ... v lời khuyn qu쪭 bu m con luᠴn ghi nhớ - rằng nếu con khng chịu đi bước thứ nhất, th sẽ kh䬴ng hề c bước thứ hai v sẽ kh㠴ng c bất cứ thnh c㠴ng no. Con cảm ơn mẹ... v hết lần nଠy đến lần khc mẹ tha thứ cho con. Con cảm ơn mẹ... v trᬪn gương mặt mẹ lun nh l䡪n niềm tự ho về con. Con cảm ơn mẹ... v cuộc sống mẹ trao cho con. Suốt cuộc đời nଠy, con nguyện khng bao giờ lm mẹ thất vọng. Con cảm ơn mẹ... v䠬 mẹ cho con hiểu rằng c những lc cần ph㺡i biết kiềm chế. Con cảm ơn mẹ... v mẹ đ dạy con luyện tập c죡ch kiểm sot suy nghĩ. Con cảm ơn mẹ... v mẹ đᬣ dạy con cch điều chỉnh một thi quen. Con cảm ơn mẹ... vᳬ đ cho con biết lm c㠡ch no con c thể nhận biết cảm x೺c của mnh v đừng qu젡 u lo. Con cảm ơn mẹ... v mẹ đ⬣ chỉ cho con cch thư gin vᣠ hiểu được những nguyn tắc cơ bản của sự tự hiểu biết. Con cảm ơn mẹ... Con muốn lấy đi nỗi ưu tư vương trong mắt mẹ. Con muốn mẹ cảm thấy mệt khi mẹ mệt. Từ giờ trở đi mẹ hy để con l꣠m tất cả mọi điều khiến cho mẹ hạnh phc. Con muốn mẹ được nghỉ ngơi để con chăm sc cho mẹ. Dẫu c곳 vạn lời tn tụng dẫu c trăm lần hy lễ cũng kh᳴ng snh bằng hải h của Mẹ, Mẹ ơi!

Thế l lại đến ngy quốc tế phụ nữ 8/3 rồi cࠡc bạn nhỉ? Hy gửi đến những người phụ nữ m bạn y㠪u thương nhất những lời chc tốt đẹp nhất thể hiện tnh yꬪu của bạn đối với họ bạn nh. * Nhn ng颠y Quốc Tế Phụ Nữ 8-3, chc những người thn, cꢡc bạn những lời chc chn thꢠnh từ tri tim của ti.* Cᴡm ơn Mẹ, đ sinh ra con v nu㠴i dưỡng con cho đến ngy trưởng thnh. Cࠡm ơn Mẹ, về những thng ngy nhọc nhằn đᠣ lm lưng Mẹ cng xuống, đ಴i mắt mẹ thm quầng v những đ⬪m khng ngủ, về những nỗi buồn lo m Mẹ đ䠣 từng m thầm chịu đựng suốt hơn 30 năm qua....Con chc Mẹ của con mỗi ng⺠y đều vui vẻ v sống khỏe, con yu Mẹ nhiều.* Cડm ơn cc c dᴬ của con, đ lun chăm s㴳c con từ khi con mới lọt lng, những ngy Mẹ con bận bịu với c⠴ng việc, cc c dᴬ đ như người Mẹ thứ 2 của con, yu mến con như con ruột của m㪬nh, khng bao giờ để con cảm thấy c đơn. Con ch䴺c cc c cᴡc d của con lun hạnh ph촺c v gia đnh l଺c no cũng đầm ấm.* Cm ơn chị gࡡi của ti, đ chia sẻ vui buồn c䣹ng ti. đ t䣢m sự, động vin những lc t꺴i thnh cng hay thất bại. Mặc dഹ thời gian tri qua, chị đang gặp rất nhiều kh khăn trong cuộc sống nhưng t䳴i hy vọng chị đứng vững v tự tin với cuộc sống ny. Ch࠺c chị thật nhiều hạnh phc.* Cm ơn bꡠ chủ của ti, đ hướng dẫn cho t䣴i những kinh nghiệm trong cng việc, đ cho t䣴i biết gi trị của đồng tiền, để ti hiểu mᴬnh khng nn phung ph䪭, đ nng đỡ, vực t㢴i dậy những khi ti vấp ng v䣠 lun động vin t䪴i cố gắng để c cuộc sống tốt đẹp hơn. Chc b㺠 chủ của ti thnh c䠴ng v cng việc ngഠy cng pht triển.* Cࡡm ơn cc C giᴡo, đ dạy dỗ ti n㴪n người, đ truyền cho ti biết bao kiến thức để t㴴i trở thnh một người hữu dụng cho đất nước, x hội....Chࣺc cc c giᴡo lun vui tươi v ngập tr䠠n hạnh phc.* Cm ơn nhỏ bạn thꡢn của ti, đ tặng cho t䣴i biết bao nhiu kỷ niệm - buồn vui- những mn qu고 v gi m䡠 khng sao ti c䴳 thể mua được. Nếu khng c c䳡c bạn, th c lẽ cả một thời 쳡o trắng của ti khng c䴳 cht g để mꬠ lưu luyến cả....Chc nhỏ bạn ti ng괠y cng xinh đẹp v c࠳ một tnh yu l쪣ng mạn.* V cũng chc tất cả cມ chị em phụ nữ, những người ti quen v những người phụ nữ khắp mọi nơi tr䠪n thế giới ny khng cലn vất vả, khng cn bị định kiến trọng nam khinh nữ, lu䲴n c một cuộc sống hạnh phc v㺠 mi mi hạnh ph㣺c.1. Dnh cho những người phụ nữ, người bạn- Chc bạn một ngຠy 8/3 thật l nghĩa, vui tươi ngập trའn hạnh phc.- Chc bạn từ h꺴m nay sẽ xinh đẹp hơn bao ngy trước đy vࢠ cứ đẹp hoi khng nghỉ ngơi- Chഺc bạn nhận được nhiều qu, nhiều hoa nhiều lời khen lời chc của phມi nam trong ngy hm nay. Chഺc bạn gặp nhiều may mắn hơn, hạnh phc hơn nhiều niềm vui, nhiều điều tuyệt diệu hơn.- Chc bạn c꺳 một tnh yu đẹp v쪠 sống hạnh phc bn gia đꪬnh chc bạn vạn sự như .- "T꽴i cầu chc tất cả phụ nữ trn thế giới nꪠy mi xinh đẹp, lun l㴠 bng hoa thơm trong vườn hoa ngt hương. V䡠 mỗi người trn con đường kiếm tm hạnh phꬺc sẽ tm được một tnh y쬪u vừa vặn với chnh mnh".- Mồng 8 th�ng 3 l ngy mࠠ phụ nữ cảm thấy mnh l phụ nữ, c젲n đn ng cảm thấy mബnh l đn ࠴ng. Ti đề nghị nng cốc ch䢺c cho những ngy cn lại trong năm phụ nữ lu಴n cảm thấy mnh được yu mến v쪠 qu trọng, cn đ�n ng – yu thương v䪠 che chở cho phụ nữ!- “Phụ nữ khng thể yu người m䪠 nng cảm thấy thấp km hơn m੬nh. Tnh yu thiếu sự th쪡n phục v tn sഹng th đấy chỉ l t젬nh bạn". Chng ta chc phụ nữ được y꺪u những ai xứng đng với mnh!- Ngᬠy 8-3 chc một nửa Thế Giới lun th괠nh cng trong cuộc sống! Chc bạn lu亴n duyn dng vꡠ xinh đẹp trong mắt một nửa thế giới cn lại.- Ngy 8/3 lu⠴n l ngy thật đặc biệt với em vࠠ đặc biệt với cả anh nữa.V đ lại th쳪m ngy anh được yu thương chăm sળc em. Anh chc em trn đầy hạnh ph꠺c ngọt ngo hy g࣬n giữ v nui dưỡng tബnh yu của chng m꺬nh em nh. Anh mong rằng ngy 8-3 gần đ頢y nhất anh được nͳi với em rằng chc b xꠣ của anh mọi sự tốt lnh.mượn lời thuj! hjhj...

Trog tri tim ny ..♥Ai đᠳ...L tất cả...V cũng lࠠ...Duy nhất.. ♥Đi lc c亣i nhau để thm yu ♥Đꪴi lc giận hờn để thm nhớ ♥... Vꪠ...Một cht đợi chờ để biết ta cần nhauhơn ...! ♥

C bao giờ bạn cảm thấy cuộc sống của mnh trở n㬪n v nghĩa chưa? Đ l䳠 lc bạn cảm thấy mọi thứ xung quanh chẳng cn ch겺t nghĩa no với bạn, muốn vứt bỏ v� kết thc tất cả! Bạn sẽ lm g꠬ để vượt qua thời khắc ny? Cuộc sống đem đến cho chng ta khິng t niềm vui v kh�ng thiếu những nỗi buồn! C những lc bạn tưởng th㺠nh cng nắm được trong tay nhưng cuối cng lại thất bại cay đắng! C乳 những người khiến chng ta yu thương trꪢn trọng nhưng lại rời bỏ ta đi khng một lời giải thch! Bạn tưởng rằng cả thế giới đang quay lưng với bạn, kh䭴ng cn điều g n⬭u giữ bạn với cuộc sống! Chn chường, mệt mỏi Những chn chường, mệt mỏi, những đau đớn khổ sở khiến bạn khᡴng cn cht sức lực n⺠o để gắng gượng với cuộc sống ny! Bạn c biết rằng, khi cuộc sống trở n೪n v nghĩa khng phải v䴬 n khng mang lại cho bạn niềm vui m㴠 v bạn khng t촬m thấy nghĩa trong cuộc sống đ! Nhiều l�c chng ta on trꡡch người khc rời xa chng ta, cướp đi niềm vui sống của chẺng ta m khng nhận ra mബnh sống qu phụ thuộc vo họ! Đᠴi lc sự phụ thuộc đ khiến họ cảm thấy mệt mỏi, họ muốn t곬m cuộc sống cho ring mnh! Bởi vꬬ bạn xem họ l nguồn vui sống, l ࠽ nghĩa cuộc đời nn khi họ ra đi, bạn tưởng cuộc sống của mnh mất đi ꬽ nghĩa! Khng biết mnh sẽ l䬠m g v đi về đ젢u! Những lc cuộc sống rơi vo bế tắc, ch꠺ng ta thường đnh mất phương hướng của mnh, kh᬴ng biết sẽ lm g, đi về đଢu những ngy sắp tới! Khi mất việc, mất người yu, hay thất bại trong cuộc đời đળ l lc ch຺ng ta dễ dng mất đi phương hướng của mnh! Những l଺c đ, đừng vội quay cuồng tm một phương hướng mới, h㬣y nghĩ ngơi thư giản v nhn lại những gବ đ qua! Những con đường m bạn đ㠣 đi, những việc đ lm v㠠 những lời ni khiến ai đ bị tổn thương! Sau khi b㳬nh tĩnh hy tm hiểu l㬽 do của những việc đ! Bạn sẽ thấy mọi việc khng tệ như bạn nghĩ! Chỉ cần bĩnh tĩnh một ch㴺t, hay thư gin một thời gian bạn sẽ lấy lại cn bằng cho cuộc sống của m㢬nh! Khi cuộc sống của bạn trở nn bế tắc, đừng gắng gượng lm một việc g꠬ đ, bởi d cố gắng đến đ㹢u bạn cũng chẳng thể no hon thࠠnh n được! Hy để t㣢m tr của bạn vo những việc kh�c, những việc khiến bạn vui vẻ hơn, thoải mi hơn! Như thế, bạn sẽ nhanh lấy lại được tinh thần! Hy thường xuyᣪn ni chuyện với cha mẹ, chăm sc bản th㳢n v quan tm đến những người xung quanh! Lấp đầy khoảng trống của bạn bằng những yࢪu thương chắc chắn bạn sẽ nhanh chng tm lại được 㬽 nghĩa thực sự của cuộc sống! Cuộc sống khng bao giờ l v䠴 nghĩa! Chỉ c bạn chưa tm ra 㬽 nghĩa thực sự của cuộc sống, bởi khi chng ta sinh ra trn thế gian nꪠy đều c một nghĩa chung nhất, đ㽳 l lm cho những người xung quanh ch࠺ng ta được hạnh phc! Vậy th, khꬴng khi no chng ta đມnh mất nghĩa thực sự đ! Chỉ l� v một l do n콠o đ bạn chưa tm thấy n㬳 m thi! Khi cuộc sống trở nപn v nghĩa tức l khi bạn đang đi tr䠪n 1 con đường khng c 䳡nh sng, bạn cảm thấy cuộc đời ny khᠴng cn g để nuối tiếc nữa. C⬴ đơn, lạc lng, buồn tủi, cả thế giới dường như quay lưng với bạn. Bạn khng biết phải l崠m g để đối diện với hiện thực, cứ thế, cuộc sống mỗi ngy một ảm đạm, băng gi젡. Đừng vội vng chấp nhận điều đ, v೬ cuộc sống cn rất nhiều nghĩa m⽠ bạn chưa nhận ra. Hy tm c㬡ch thay đổi n, t v㴠o bức tranh cuộc đời của bạn thm nhiều sắc mu, quan tꠢm nhiều hơn, yu thương nhiều hơn, chia sẻ nhiều hơn, tm cho mꬬnh t nhất một người bạn để c thể đồng h�nh trn con đường gian nan pha trước, nếu lꭠm được như thế bạn đ chiến thắng được sự v nghĩa rồi đấy! Kh㴴ng ai trong chng ta sống v nghĩa tr괪n đời, ai cũng được sinh ra từ sự yu thương, vậy nn trꪡch nhiệm của mỗi chng ta trn cꪵi đời ny đ ch೭nh l yu thương những người bપn cạnh! Mỗi khi bạn chạm vo sự bế tắc của cuộc đời, hy y࣪u thương v quan tm nhiều hơn đến những người quanh bạn! Khi ấy, bạn sẽ tࢬm lại nghĩa thực sự của cuộc sống! TANG EM (H.VIT)

Hiện nay, nhiều du khch thường c nhu cầu tᳬm thu những nh nghỉ hoặc khꠡch sạn bị "ma m" để c thể tận hưởng những kỳ nghỉ vui vẻ đầy ma qu᳡i. ảnh minh họa ᡠ Đp ứng nhu cầu đang ngy cᠠng "hot" ny, trang mạng chuyn cố vấn du lịch trực tuyến,ઠHotels.com, đ cung cấp top 10 khch sạn ma qu㡡i nhất thế giới. 1. Khch sạn Langham, London, Anh Nằm trong khu phố sang trọng của thnh phố London, khᠡch sạn 5 sao sang trọng ny đ thu hࣺt được rất nhiều khch. Tuy nhin, điều hấp dẫn nhất của kh᪡ch sạn đ được nhiều du khch chứng kiến đ㡳 l những... hồn ma tồn tại từ sau chiến tranh thế giới thứ II. Người đầu tin tận mắt nhબn thấy những hồn ma đ chnh l㭠 những phng vin của BBC, một tờ b㪡o nổi tiếng của Anh. Cc phng viᳪn ny cho biết, họ đ nh࣬n thấy hồn ma của Hong đế Napoleon III v hoࠠng tử người Đức bay lơ lửng ngoi cửa sổ tầng4 khiến họ hết sức sợ hࠣi. Phng 333 của khch sạn được cho l⡠ căn phng c nhiều bⳳng ma hội tụ nhất. 2. Khch sạn Russell, Sydney, Australia Russell, khch sạn lịch sử nằm ở trung tᡢm Sydney ny được cho l ng࠴i nh ma của một thủy thủ từ thời thuộc địa cổ. Khch lưu trࡺ trong phng số 8 cho biết, từng nhn thấy b⬳ng của người thủy thủ đ đang nhn họ ngủ, sau đ㬳, n lang thang ngoi h㠠nh lang, trước khi biến mất vo khng khഭ. 3. Khch sạn del Coronado, San Diego, Mỹ Nằm bn bờ biển Th᪡i Bnh Dương tại San Diego, California (Mỹ), khch sạn del Coronado kh존ng chỉ l một khu nghỉ mt sang trọng, mࡠ cn từng l nơi diễn ra một vụ giết người b⠭ ẩn. Kể từ khi thi thể của vị khch Kate Morgan đ được tᣬm thấy trn bục cầu thang của khch sạn từ năm 1892, nhiều du khꡡch đ phn n㠠n về những tiếng ồn lạ v những đm khࡳi bỗng nhin hiện hnh.ꬠ4. Fairmont Banff Springs, Alberta, Canada Khch sạn Fairmont Banff Springs đẹp như tranh vẽ ở vng nṺi Rocky nhưng lại bị đồn thổi rằng, n bị m bởi hồn ma của một cựu nh㡢n vin của khch sạn. Sam Macauley, nhꡢn vin khun vꢡc, đ chết tại khch sau khi tuy㡪n bố nghỉ hưu vo năm 1967. Tuy nhin, ઴ng vẫn sống trong con mắt của một số khch v nhᠢn vin, những người khẳng định đ nh꣬n thấy nh mắt của người đn ᠴng trong bộ đồng phục khch sạn. Ngoi ra, cᠲn c một c d㴢u trẻ, người đ chết trong khch sạn v㡠o ngy đm cưới của cࡴ, cũngđược cho l hiện h,nh trong một số phng của khch sạn. 5. Kh⡡ch sạn Ballygally Castle, Larne, Bắc Ireland Được xy dựng năm 1625, lu đ⢠i Ballygally đ được chuyển thnh một kh㠡ch sạn. Người chủ cũ của lu đi, b⠠ Isobel Shaw, vẫn tiếp tục đem đến cho du khch cảm gic lo sợ bằng cᡡch g cc ph塲ng, sau đ biến mất. B Shaw nhảy ra khỏi cửa sổ ph㠲ng ngủ phng mnh để tự tử sau khi chồng b⬠ đ nhốt v bỏ đ㠳i b nhiều ngy trong ph࠲ng. 6. Khch sạn Hollywood Roosevelt, Hollywood, Mỹ Một số phng của khᲡch sạn ny c lưu lại dấu vೢn tay của cc ngi sao Hollywood nổi tiếng trong xi măng. Chᴭnh v vậy, bng ma của ng쳴i sao nhạc pop Marilyn Monroe, một vị khch thường xuyn của kh᪡ch sạn, vẫn lảng vảng trong ở cc phng trong khᲡch sạn. Hay hồn ma của nam diễn vin Montgomery Clift, một tay chơi nhạc cụ bằng đồng nổi tiếng cũng được nhiều khch khẳng định lꡠ nhn thấy. 7. Khch sạn El Convento, San Juan, Puerto Rico Kh졡ch sạn El Convento trước đy l nh⠠ của một quả phụ người Ty Ban Nha, một người phụ nữ cao thượng, Dona Ana. Trước khi trở thnh một tu viện cho c⠡c nữ tu của địa phương, căn nh ny đࠣ tạm thời chuyển đổi thnh một khch sạn trong những năm 1960, vࡠ sau đ n đ㳣 biến thnh một khch sạn thật sự vࡠo năm 1995. Cc m thanh kỳ quặc như lời cầu nguyện vᢠ bng o cho㡠ng của cc nữ tu đ nhiều lần được nhᣬn thấy trong khch sạn. Thậm ch, một số du kh᭡ch cn cho biết, họ đ được đ⣡nh thức bởi hồn ma của Dona Ana khi họ đang ngủ. 8. Khch sạn Burchianti, Florence, Italy Khch sạn Burchianti lᡠ một điểm đến quen thuộc cho cc nghệ sĩ, nhạc sĩ v chᠭnh trị gia ở đầu thế kỷ 20. Sau đ, khch sạn Burchianti ở Florence đ㡣 trở thnh hiện trường của rất nhiều tin đồn ma qui. Nhiều du khࡡch đ khẳng định, họ nhn thấy c㬳 hai con ma nhảy xuống hnh lang, cũng như một người phụ nữ ngồi đan len trn ghế. Một số du khડch chia sẻ, họ cảm thấy một cảm gic băng gi trong phᡲng Fresco của khch sạn. 9. Khch sạn Stanley, Colorado, Mỹ Khai trương vᡠo năm 1909 với tầm nhn ton cảnh ra d젣y ni Rocky, khch sạn Stanley được xem lꡠ nơi c nhiều bng ma. Du kh㳡ch đthường㠠xuyn kểvềꠠnhững m thanh của trẻ em chơi suốt đm v⪠ một phụ nữ người bị đng băng đến chết trong tầng hầm của phng h㲲a nhạc. 10. Khch sạn Grand Hyatt, Đi Bắc, Trung Quốc Nằm ở trung tᠢm kinh doanh, mua sắm v vui chơigiải tr࠭của Đ i Bắc, khch sạn Grand Hyatt được biết đến với nhiều tin đồn bị ma m. Người ta cho rằng, khᡡch sạn ny được xy dựng trࢪn đất của một nh t ch๭nh trị thời kỳ chiến tranh, nơi m nhiều t nh๢n bị xử tử. Khch sạn đ bị một trong số những t᣹ nhn đ ⳡm ảnh tới nay. Để chống lại những linh hồn ma quỷ ny, một bức tượng trừ t của Trung Quốc đࠣ được đặt ở lối vo của khch sạn. Nguồn đọc thࡪm:http://www.xaluan.com/modules.php?name=News&file=article&sid=305711#ixzz1nxSM8UAv http://www.xaluan.com/

Tr*n thế giới c những hang động chỉ cần c đ㳴i chn dẻo dai l c⠳ thể khm ph. Tuy nhiᡪn c những hang động m kh㠡ch tham quan sẽ phải dng tới bộ đồ lặn chuyn dụng mới kh骡m ph được. Đ l᳠ những hang động nằm dưới biển. ảnh minh họa Dưới đ젢y l 7 hang động biển k vĩ nhất thế giới. Hang động Fingal, Scotland Hang băng đảo Apostle tại hồ Superior, Wisconsin Hang động dưới đଡy biển ở Santa Rosa, California, Mỹ Hố nước Belvedere ở Sardinia – đảo lớn thứ 2 ở Biển Địa Trung Hải Great Blue Hole nằm cch đường bờ biển Belize ở Trung Mỹ 96km “Hang sử tử biển” nằm cch phᡭa Bắc Florence 11 dặm trn bờ biển Oregon Hang động Fingal nằm trn hꪲn đảo hoang vắng ở Staffa, Scotland Nguồn đọc thm:http://www.xaluan.com/modules.php?name=News&file=article&sid=317586#ixzz1nxRg6O2Cꠠhttp://www.xaluan.com/

C!c cộng đồng vi khuẩn cổ độc đo bn dư ới s᪴ng băng Taylor đ hnh th㬠nh nn một thc nước cꡳ mu đỏ k lạ, được gọi lଠ thc Mu. ảnh minh họa ᡠ Nam Cực thường gợi hnh ảnh của mu trắng v젠 xanh dương, nhưng lục địa băng gi ny đᠴi khi c thể bị ảnh hưởng bởi mu sắc bất thường. Hơn một thế kỉ trước, khi nh㠠 địa chất học Griffith Taylor lần đầu tin khm phꡡ Nam Cực, ng đ t䣬m thấy một vết mu đỏ k lạ trଠn ra từ mỏm sng băng trng như th䴡c nước. Ton bộ khu vực ny gợi hࠬnh ảnh của một thc mu. Nguồn gốc của thᡡc Mu l một hồ nước mặn bị mắc kẹt dưới dᠲng sng băng khổng lồ xuất hiện t nhất l䭠 1,5 triệu năm trước. Khng giống như cc s䡴ng băng ở Nam Cực khc, Taylor khng đᴳng băng hon ton mࠠ chỉ kết thnh từng tảng lớn trn bề mặt. Bપn dưới vẫn cn l nước, bởi v⠬ vi triệu năm trước đy, thung lũng Taylor lࢠ vng biển bao quanh giống như một vịnh hẹp. Khi kh hậu thay đổi v魠 biển rt lui, một hồ nước mặn đ chiếm thung lũng. Sắt cꣳ chứa muối từ nước biển đọng lại trong đy hồ. Nhiệt độ của nước trong hồ l -5 độ C, nước rất mặn. Độ mặn gấp 2 đến 3 lần so với nước biển bᠬnh thường. Chnh v vậy m� n khng bao giờ đ㴳ng băng, nước chỉ c thể từ từ thẩm thấu vo băng khiến cho ch㠺ng c sắc đỏ đặc biệt. Thc M㡡u l một sng băng gỉ giഠu chất sắt. Tuy nhin, thc Mꡡu cn sở hữu một b mật nữa, được c⭡c nh khoa học đến từ đại học Harvard khm phࡡ ra. Phải mất nhiều năm liền, họ mới lấy được một mẫu nước trong hồ dưới lng sng băng Taylor nⴠy. Họ đ pht hiện ra to㡠n bộ thc Mu lᡠ một hệ sinh thi của vi khuẩn cổ bị mắc kẹt qua hng thiᠪn nin kỉ dưới lng đất, m겠 khng c c䳡c chất dinh dưỡng nui dưỡng chng đến từ thế giới b亪n ngoi. Phn tࢭch mẫu nước gồm c ha chất v㳠 vi sinh vật, cc nh khoa học khẳng định đᠢy l hệ sinh thi của vi khuẩn tự dưỡng hiếm cࡳ dưới bề mặt sng băng. Mẫu nước c 䳭t nhất 17 loại vi khuẩn khc nhau v khᠴng c oxy. Nhưng chng vẫn sống, vẫn tồn tại trong một m㺴i trường khắc nghiệt với một nhiệt độ cực thấp v nh sࡡng mặt trời cũng khng thể xuyn qua cả một lớp băng d䪠y nhiều tầng của dng sng băng Taylor để chiếu ⴡnh nắng xuống mặt hồ, nằm su 400 m bn dưới. Duy chỉ c⪳ chất sắt v cc hợp chất lưu huỳnh lࡠ nguồn năng lượng cơ bản nui sống cộng đồng vi khuẩn cổ tồn tại qua hng triệu năm nay. Nhưng một vết nứt ở s䠴ng băng khiến cho hồ nước ở dưới mặt băng chảy ra, tạo thnh thc mࡠ khng lm 䠴 nhiễm hệ sinh thi bn trong hồ. Khi cᡡc nh địa chất đầu tin phડt hiện ra thc nước tại sng băng Taylor ở thung lũng khᴴ McMurdo trong năm 1911, họ nghĩ rằng mu đỏ của nước l do tảo sản sinh ra, nhưng bản chất thật sự của n࠳ ha ra l do sắt oxit g㠢y ra ngoạn mục hơn nhiều so với tuyn đon ban đầu. Nơi nᡠy khng bnh thường cung cấp cho c䬡c nh khoa học một cơ hội duy nhất để nghin cứu cuộc sống bપn dưới bề mặt sng băng Taylor, cuộc sống của vi sinh vật cổ đại trong điều kiện khắc nghiệt m kh䠴ng cần phải khoan cc lỗ khoan su trong chỏm băng vᢹng cực, với nguy cơ nhiễm lin quan đến m䪴i trường mỏng manh xung quanh cc tảng băng. Một số hnh ảnh về thᬡc Mu độc đo: ᡠ Nguồn đọc thm:http://www.xaluan.com/modules.php?name=News&file=article&sid=351797#ixzz1nxQXZvUrꠠhttp://www.xaluan.com/

Tớ ... cứ mi một mnh ... Kh㬴ng phải v tớ khng cảm thấy c촴 đơn ... Khng phải v tớ kh䬴ng muốn yu ... Khng phải v괬 tớ khng c ai y䳪u ... M v tớ sợ lại phải đối mặt với SỰ THẤT BẠI ... Vଠ ... V tớ vẫn đang chờ đợi 1 người ... 1 người sẽ l ... CUỐI C젙NG v MI MÃI trong cuộc đời tớ ... ♥

Nếu bạn l người yu vật lઽ v Einstein, bạn chắc biết đến những bi bࠡo gần đy về Hạt neutrino được tuyn bố c⪳ thể nhanh hơn nh sng. Loại hạt bᡭ ẩn ny c thể đi xuy೪n qua tri đất v xuyᠪn qua bạn m khng hề giảm tốc. Vഠo thng 9/2011 cc nhᡠ vật l của Tổ chức Nghin cứu Nguy�n tử chu u (CERN) v₠ Viện Vật l Nguyn tử Italy (INFN) bắn 15.000 luồng hạt neutrino bằng m�y gia tốc hạt lớn từ Geneva tới phng th nghiệm Gran Sasso tại Italy. V⭠ thời gian tnh ra được th thấp hơn thời gian �nh sng đi được cng quảng đường đṳ, tức l vận tốc nhanh hơn cả nh sࡡng. Th nghiệm được lặp lại v kết quả vẫn vậy. Thuyết Tương đối của Einstein vẫn chưa bị ph� vỡ Nhưng theo bo co từ bᡡo Science Insider, nhm thực hiện đ kh㣴ng tnh đến hiệu ứng khoảng cch bị giảm (theo Thuyết Tương đối Đặc biệt của Einstein) n�n đ dẫn đến kết quả sai hon to㠠n. V theo tnh toୡn lại từ cc nh khoa học thᠬ thời gian hạt neutrino cn đch chậm hơn tới 4 nano gi᭢y so với thời gian nh sng đi được. Nguồn: Science Insider, LiveScience

Hy sống thật tốt đẹp theo cch bạn muốn, d㡹 người khc c thể cho rằng nᳳ viển vng v những điều tốt đẹp sẽ đến với bạn. 1.C䠳 thể bạn khng biết, hoặc qu v䡴 tnh khng nhận ra, nhưng bằng c촡ch no đ, tr೪n thế giới ny lun cള ai đ v c㴹ng yu qu bạn. 2.Nụ cười của bạn rất qu꽽 gi. N cᳳ thể mang lại cả một bầu trời, mang lại niềm hạnh phc cho bất kỳ ai, kể cả khi người đ kh곴ng thch bạn. 3.Hng đ�m, trước khi đi ngủ, c t nhất một người nghĩ về bạn v㭠 chc bạn ngủ ngon. 4.Đối với vũ trụ bao la, bạn chỉ l một người nhỏ b꠩. Đối với một người, bạn l cả vũ trụ. 5.Khi thiếu vắng bạn trong cuộc đời, sẽ c người kh೴ng thể sống m cảm thấy hạnh phc. 6.Bạn lຠ một c nhn đặc biệt vᢠ duy nhất. 7.D sai lầm bạn mắc phải c lớn như thế n鳠o, th ẩn đằng sau n vẫn l쳠 những điều tốt đẹp hơn đang đợi chờ. 8.Bạn nghĩ rằng cả thế giới ny đang quay lưng lại với bạn? Hy nh࣬n lại xem no, hay chnh bạn lୠ người đang quay lưng lại với cả thế giới? 9.Bạn nghĩ rằng bạn khng c cơ hội v䳠 điều kiện để đạt được những ước mơ? Chắc chắn bạn sẽ khng thể lm được điều đ䠳. Tuy nhin nếu c niềm tin, kh곴ng sớm th muộn, ước mơ sẽ l của bạn. 10. H젣y học cch trn trọng những lời phᢪ bnh thẳng thắn. Đừng lắng nghe qu nhiều những lời xu nịnh. Học c졡ch ni với ai đ bạn nghĩ g㳬 về họ. Bạn biết khng, điều ny sẽ khiến bạn vui vẻ v䠠 khiến họ hạnh phc. Đến một lc n꺠o đ, khi bạn nhận ra mnh khiến người kh㬡c hạnh phc, th đꬳ cũng chnh l gi�y pht hạnh phc nhất của bạn. Nếu bạn thấy được những mặt tối của những người kh꺡c, bạn đ c thể nh㳬n thấy mặt tối của chnh bản thn m�nh. Nếu bạn muốn người khc thay đổi, hy thay đổi chᣭnh mnh đầu tin. Những người bạn đ쪣 tiếp xc sẽ dần dần cho bạn biết con người thực của bạn như thế no. Muốn nhận được, trước hết cần phải trao tặng. Nếu bạn muốn được y꠪u, hy học cch cho đi t㡬nh yu. Hy sống thật tốt đẹp theo c꣡ch bạn muốn, d người khc c顳 thể cho rằng n viển vng v㴠 những điều tốt đẹp sẽ đến với bạn. Nếu bạn biết lắng nghe, những lời khuyn của bạn sẽ thuyết phục hơn rất nhiều. Nếu c ai đ곳 ni rằng họ ght bạn, h㩣y mỉm cười để cho họ thấy bạn khng hề muốn c kẻ th䳹. Thế giới ny thuộc về bạn, hy học c࣡ch trn trọng những g thuộc về m⬬nh.

Theo

(._.) Uh oh (-__-) Đau, buồn ngủ, mệt (;_ )Khc (T_T) Khc, buồn (@_@) Cho㳡ng vng, chng mặt (O_O) Sửng sốt, ngạc nhiᳪn (^) Ngạc nhin, kinh ngạc (>_ (^_^) Vui vẻ, hạnh phc (^O^) Vui hơn, hạnh ph꺺c hơn (^o^) Sung sướng, vui mừng (_̬) Bực bội (_̬”) Bực mnh (X_X) Chết (=_=) Chn (-) Y졪u thch (!__!) Buồn (o_O) Hoi nghi, ngờ vực (O) Kh�ng thể tin được (-O-) Kiu căng, khoe khoang ([o]) Khc l곳c, ku la ([-]) Khc l곳c, ku la (p_q) Bối rối, ngượng (o_o) “Khng đ괹a chứ ???” (;O Khc căy đắng (O) duh (.O.’) Bối rối, ngượng (-_-:wink: (’_”) Nghim t㪺c (?_?) “Ci g ???” (’O”) Hᬡt m(_ _)m Đang ngủ trn bn, bỏ cuộc w(^o^)W Wow !!! (=^_^=) M꠨o (u_u) Buồn (_) Đau ốm (>꺬) Chảy nước mũi (_) Cười giả tạo (Y_Y) Buồn vᱴ tận ($_$) “Tiền tiền” (_) Tức đi⳪n (♥_♥) Đang yu (xOx) “Noooooooooooooooooo” (>O< kinh qu, khiếp quꡡ (-_o) Nhy mắt 8(>_ (_ᴴ) “Đang nhn ci g졬 thế ???” (z_z) Buồn ngủ, ngi ngủ (9_9) Khng ngủ được (>>) Nhᴬn chỗ khc (~o~) “My điᠪn qu” (^_^)/~~ Tạm biệt (ToT)/~~~ Ni tạm biệt (;_/~~~ Tạm biệt (khᳳc) (^-^)V “Victory !!!” p(^^)q Chc may mắn (#_#) Bị đnh bại (^o) (/o^)/ Nhảy m꡺a (n///n) Nht nht, e thẹn (o|o) Bất ngờ (U_U) “T꡴i xin lỗi” (.-.) Bị sốc (>->) m ^(-)^ Đầu hԠng (^-^)b Thnh cng (O)/ Khള tin, tuyệt vời (^^)// Cổ vũ ((((((^_^:wink: Trốn (^o^)y Lm lnh (>.< arrrrgh! ($v$) Tham lam (-.-)zzzzz Đang ngủ (~_^) Nhࠡy mắt ( )( O . O )( ) Khỉ ( L_L ) ~zzz Đang ngủ (^w^) Hạnh phc, vui vẻ (>w< sung sướng v v괹ng (OwO) Wow !!! (^;_;^) Khc hạnh phc (㺲_) “Ci g䡬 thế ???” (_) “Uhhh Một số biểu tượng dễ thương kh峡c: ..❤.(_/)…(=’.'=)•.ظ(“)(“)ظ•)♥ȸ.•*)♥_(_/)♥_(=’:'=)♥(“)(“)kiss♥_♥ kisss ♥♥kiss *•.♥…(Y) ……..(Y)★.ȸ.•*(^.^)= =(^.^) ♥.*♥____(“)O(“) .(“)O(“)•*•.♥

Gia đnh bạn hay chnh bạn ngh쭨o ư?C thể bạn khng gi㴠u, nhưng bạn c một gia đnh hạnh ph㬺c…Bạn c một gia đnh đ㬡ng ght, cha v mẹ bạn lu頴n ci nhau ư?C thể gia đ㳬nh bạn khng hạnh phc, nhưng 亭t ra bạn vẫn cn đầy đủ cha mẹ…Bạn thật đng thương v⡬ bạn mất cha hay mẹ ư?C thể bạn thiếu một trong hai người, nhưng t ra bạn c㭲n một mi nh ấm ᠡp… Cha mẹ bạn chẳng bao giờ quan tm đến bạn, họ chỉ biết c lⳠm việc?C thể ngi nh㴠 của bạn lạnh lẽo, nhưng t ra cn c� cơm ăn, o mặc, được ngồi đy để đọc được những dᢲng ny…Bạn biết khng, chỉ ở đất nước mബnh thi, đ c䣳 biết bao nhiu trẻ mồ ci cơ nhỡ, con số ấy, cơ quan nh괠 nước cũng chưa thể thống k chnh xꭡc được. Hằng ngy những con người bằng tuổi chng ta phải bມn v số, phải ăn xin, phải ngủ ngoi đường. V頠 liệu bạn c nghĩ, trong những cơn rt đậm, bao nhi㩪u trẻ em lang thang ở H Nội, v cࠡc tỉnh miền Bắc đ chết cng?Những l㳺c bạn giận hờn cha mẹ v bị la mắng, bạn c biết rằng…”ai đ쳳” ước ao c một lần trong đời được nghe cha mẹ mắng?Những lc bạn ch㺪 đồ ăn dở, kh ăn… bạn c biết rằng ở đ㳢u đ… c “ai đ㳳” đang nhặt lấy từng mẩu vụn bnh m ?Những lᬺc bạn ch o nꡠy xấu, quần ny khng hợp thời trang…bạn cള biết rằng ở đu đ…cⳳ “một vi người no đ࠳” đang ngồi gần bn nhau…chỉ để sưởi ấm cho nhau?Đến lc n꺠y, bạn thấy mnh may mắn hay bất hạnh? C một c쳢u ni, mnh kh㬴ng nhớ của ai, nhưng mnh lun lu촴n nhớ đến n mỗi lần cảm thấy mnh xui xẻo v㬠 thất bại: “Hy nhn xuống, trước khi bạn nh㬬n ln”.Hy nh꣬n xuống để thấy bạn hơn rất nhiều người v ngừng than vn, nh࣬n ln, để thấy v số người bạn chưa bằng, để nỗ lực cố gắng. Bạn h괣y lun nhớ rằng, bạn đang sống, v đang may mắn, bạn nh䠩.Sưu tầm

Hm nay, một số người bỗng ở lỳ trong nh kh䠴ng l mặt ra đường. Nhiều người vội vng huỷ mọi chuyến bay, từ chối giao dịch hoặc kh㠴ng k hợp đồng. V sao vậy? H�m nay l thứ 6 ngy 13 vࠠ người ta đang hoảng sợ. "Ước tnh khoảng 800-900 triệu USD bị thua lỗ trong ngy n�y bởi người ta sẽ khng bay hoặc lm những c䠴ng việc m bnh thường họ vẫn lଠm", Donald Dossey, nh sng lập Trung tࡢm điều trị stress v Viện nghin cứu nỗi ડm ảnh ở Asheville, North Carolina, Mỹ, cho biết. Nỗi sợ thứ su ngy 13 ᠡm ảnh từ 17 đến 21 triệu người ở Mỹ. Cc triệu chứng bao gồm từ lo lắng tới hốt hoảng. Hậu quả cn khiến người ta đảo lộn mọi lịch trᲬnh hoặc từ bỏ hẳn một ngy lm việc. Richard Wiseman, nhࠠ tm l học tại Đại học Hertfordshire ở Hatfield, Anh, nhận thấy những người lu⽴n coi mnh đen đủi th dễ tin v쬠o những điều m tn về may rủi. Wiseman t꭬m thấy 1/4 trong số hơn 2.000 người được phỏng vấn vo năm ngoi luࡴn cho rằng con số 13 mang lại rủi ro. Họ lun bồn chồn, lo lắng vo những thứ s䠡u ngy 13, v vࠬ vậy dễ gặp tai nạn hơn. Ni theo cch kh㡡c, nỗi lo thứ 6 ngy 13 chnh lୠ nguyn nhn lꢠm hỏng việc của họ. V sao thứ 6 ngy 13 lại trở th젠nh ngy đen đủi như vậy? Dossey, tc giả cuốn Holiday Folklore, Phobias and Fun, cho biết nỗi sợ bắt nguồn từ thời cổ đại, khi số 13 vࡠ thứ 6 - hai điều mang lại vận đen kết hợp với nhau th tạo nn một ng쪠y v cng bất hạnh. Con số 13 l习 bắt nguồn từ truyền thuyết Nauy về 12 vị thần dự tiệc tại thin đường Valhalla. Khi đ một vị kh곡ch khng mời thứ 13 xuất hiện, thần tinh qui Loki. Tại đ䡳, Loki đ by đặt cho Hoder, thần b㠳ng tối, bắn thần Balder xinh đẹp, vị thần mang lại niềm vui v hạnh phc, bằng một mũi tສn tẩm độc tầm gửi. "Balder chết v cả tri đất ch࡬m trong bng tối v tang t㠳c. Đ l một ng㠠y đen đủi, bất hạnh", Dossey ni. Từ đ trở đi, con số 13 trở th㳠nh điềm gở v bo trước những điều khࡴng lnh. Trong kinh thnh cũng cࡳ nhắc tới con số 13 khng may mắn. Judas, phản đồ của Jesus l vị kh䠡ch thứ 13 trong bữa tiệc cuối cng. Trong khi đ ở th鳠nh Rome cổ, cc vị ph thuỷ thường tập hợp thṠnh những nhm 12. Nhn vật thứ 13 l㢠 quỷ dữ. Thomas Fernsler, nh khoa học tại Trung tm khoa học vࢠ ton học tại Đại học Delaware ở Newark, th cho rằng con số 13 xấu vᬬ n nằm sau số 12. Theo Fernsler, cc nh㡠 số học coi số 12 l số hon chỉnh. Một năm c࠳ 12 thng, c 12 cung ho᳠ng đạo, 12 vị thần Hy Lạp, 12 tng đồ của Jesus, Hercules lập 12 chiến cng. 13 trở th䴠nh điều khng may mắn bởi n vượt qu䳡 sự hon thiện. Nỗi sợ con số 13 thể hiện r trong thế giới hiện đại ngൠy nay. Hơn 80% cc to nhᠠ cao tầng khng c tầng 13. Nhiều s䳢n bay bỏ qua cổng thứ 13. Bệnh viện, khch sạn thường xuyn kh᪴ng c phng 13. Tr㲪n cc dy phố ở Florence, Italy, những ngᣴi nh nằm giữa số 12 v 14 được đࠡnh số l 12 rưỡi. Nhiều người m tભn cũng coi số phận bi thảm của con tu Apollo 13 lin quan tới số 13. Cલn với thứ 6, đ l ng㠠y cha Jesus bị hnh quyết. Một số học giả cũng cho rằng Eve c꠹ng Adam thử tri cấm vo thứ 6. Cᠲn trường hợp nổi bật nhất l Abel bị Cain giết vo thứ 6 ngࠠy 13. Dossey cho rằng cch phng trᲡnh tốt nhất chỉ đơn giản l hướng những suy nghĩ tiu cực sang tભch cực. Tập trung suy nghĩ về những điều tốt đẹp sẽ tạo ra cảm gic thoải mi vᡠ lm giảm bớt căng thẳng. Wiseman, nh tࠢm l tại Đại học Hertfordshire, cũng khuyn rằng: "Mọi người n�n nhận ra rằng họ hon ton c࠳ thể tạo ra chnh vận may hay vận rủi cho mnh. Họ n�n nghĩ đến những điều may mắn như những sự kiện vui vẻ trong cuộc sống, nhớ lại những điều tốt đẹp đ xảy ra v chuẩn bị sẵn s㠠ng để kiểm sot tương lai". Một số quan niệm dn gian lại gợi ᢽ cch giải xui l trᠨo ln ln đỉnh ngọn nꪺi hoặc thp chọc trời rồi đốt tất cả những chiếc tất thủng lỗ. Hoặc cch khᡡc l lm động tࠡc trồng cy chuối v ăn một mẩu xương sụn. Nếu bạn lo ngại thứ 6 ng⠠y 13 th hy tự chọn cho m죬nh một cch đề phng, để ngᲠy hm nay mang đến cho mnh thật nhiều may mắn. Ch䬺c 1 ngy thật may mắn ^^! Minh Thi VnExpress (theo National Geographic)

NC News - Dân tộc Chăm được biết đến với các tên Chàm, Chiêm Thành, Hroi với dân số 132 873 người (theo số liệu năm 1999). Thiên di theo dòng lịch sử, vào Việt Nam, người dân Chăm sống tập trung ở Ninh Thuận, Tây Ninh, Đồng Nai, thành phố Hồ Chí Minh, Tây Nam Bình Thuận, Tây Bắc Phú Yên... mang theo nhiều ảnh hưởng của văn hóa Ấn Độ, văn hóa Sa Huỳnh, văn hóa Óc Eo, văn hóa Đông Sơn, văn hóa Trung Quốc... Chắt lọc tinh hoa từ những nguồn văn hóa ấy, văn hóa Chăm tự tạo cho mình một riêng biệt, ấn tượng. Nhắc đến văn hóa Chăm, người ta nghĩ ngay đến kiến trúc, điêu khắc. Nhắc đến lễ hội Chăm, người ta nghĩ ngay đến các lễ hội dân gian truyền thống (lễ hội Katê, lễ hội Ramưwan...). Nhắc đến các nghề thủ công, người ta nghĩ ngay đến nghề đồ gốm, dệt vải sợi bông... Nhưng đó vẫn chưa phải là tất cả. Chuyên đề Văn hóa Chăm xin giới thiệu cùng quý độc giả một nền văn hóa Chăm với nghệ thuật múa Chăm, một Rija Nưgar - lễ hội dân gian mang nhiều yếu tố trình diễn, một khám phá thú vị về họ của người Chăm, một nghệ nhân thổ cẩm Chăm... Và hơn hết là một kho tàng văn học bề thế của người Chăm từ truyền thống đến hiện đại, góp thêm cái nhìn đầy đủ, toàn diện về một nền văn hóa nghệ thuật khá độc đáo nhưng còn nhiều mới mẻ này.Múa Chăm là một bộ phận quan trọng trong đời sống văn hóa tinh thần của dân tộc Chăm. Múa gắn liền với các lễ hội như Rija Nưgar, Katê, Rija Praung... ở mỗi làng hay trên tháp. Đó là những dịp mà người Chăm thể hiện sự tưởng nhớ của mình đối với những người có công xây dựng đất nước, hay sự sùng bái một/một vài vị vua được thần hóa. Đi kèm với múa là những nhạc cụ dân tộc truyền thống như: trống Ginang, trống Baranưng, Ceng (chiêng), kèn Xaranai, Grong (lục lạc), đàn Kanhi... Phổ biến hơn cả là bộ ba Ginang, Baranưng và Xaranai, trong đó chủ đạo vẫn là Ginang, vì chúng có âm mạnh mẽ, hùng hồn rất phù hợp trong dịp lễ hội, hơn thế nữa còn phản ánh được tính cách của người Chăm. Có thể phân múa Chăm làm 2 loại: Múa dân gian và múa cung đình.Một điệu múa ChămI. Múa dân gian:Tên gọi các điệu múa Chăm cũng là tên được đặt cho điệu trống Ginang. Có thể kể vài điệu múa tiêu biểu: Biyen, Tiaung (bắt chước dáng con công, trĩ), Patra (hoàng tử), Wah gaiy (chèo thuyền), Mưmơng, Mưrai,...Các điệu múa luôn là tâm điểm và là “tiết mục” được trông chờ nhất trong lễ hội. Những hồi trống Ginang thu hút sự chú ý của mọi người về phía người nghệ sĩ múa. Tiếp sau đó là tiếng Xaranai, tiếng Baranưng cùng lời của Ong Mưdwơn hát các bài tụng ca tương ứng. Vũ công bước ra trình diễn: cái phẩy tay, phất quạt, quất roi hay cái chuyển gót chân, khi nhanh khi chậm, khi khoan thai nhẹ nhàng, khi thì hùng hồn mạnh mẽ theo nhịp của tiếng nhạc. Người xem như bị cuốn hút theo từng động tác của người nghệ sĩ. Rồi cả khán thính giả bị kích động bởi tiếng nhạc, điệu múa mà hô vang... “ahei” (hoan hô) cổ vũ.Múa dân gian Chăm có các loại chính:- Múa quạt (Tamia tadik): một hình thức múa dân gian lâu đời. Dụng cụ chính là chiếc quạt: xòe ra hay xếp lại cả cặp hoặc một xòe một xếp. Có thể múa cá nhân trong các ngày lễ hay múa tập thể trong những ngày lễ hội.- Múa đội lu (Tamia đwa buk): xuất phát điểm là Múa đội Thong hala (cỗ bồng trầu) trong lễ dâng nước thánh trên tháp, sau đó nó được kết hợp với thao tác đội lu nước trong sinh hoạt ngày thường, thành loại hình múa này. Múa Đwa buk có nhiều biến thái đẹp mắt, nhưng thao tác đặc sắc hơn cả là các cô gái thả cả hai tay, khi thì đứng lúc lại ngồi hay nghiêng mình khá thoải mái trong biểu diễn.- Múa khăn (Tamia tanhiak): người nghệ sĩ cầm khăn, dùng cổ tay hất khăn lên lúc khoan thai, nhẹ nhàng khi mạnh mẽ, dứt khoát, theo nhịp điệu của nhạc.- Múa dao: điệu múa với dụng cụ là Carit, con dao có độ dài khoảng 40cm, hình xoắn ốc rất đẹp. Năm 60 trở về trước, điệu múa này còn tồn tại ở một dòng họ làng Caklaing (làng Mỹ Nghiệp, tỉnh Ninh Thuận), nay đã thất truyền.- Múa roi và múa đạp lửa (Tamia jwak apwei): các điệu múa đã tồn tại từ lâu đời có tính khái quát cao. Nhịp điệu múa khỏe khoắn tượng trưng cho sự chiến đấu quyết vượt qua khó khăn, gian khổ.- Múa chèo thuyền (theo điệu trống Wah gaiy): dụng cụ múa là cây chèo được thay bằng cây mía trong dịp lễ. Điệu múa này mô tả những động tác chèo thuyền trên biển, luôn đi kèm với bài tụng ca: Ppo Tang Ahauk.- Múa âm dương: đây là tên chủng loại múa do nhà biên đạo Hải Liên đặt cho dạng múa phồn thực của Chăm, gọi là Tamia Klai Kluk, dạng múa này nay đã thất truyền, hiện chỉ còn lưu giữ tại làng Bính Nghĩa, tỉnh Ninh Thuận. Người múa là nam, với khúc gỗ được đẽo như hình dương vật, múa dẫn đường, sau đó là các cặp nam nữ khác, vừa vui nhộn vừa linh thánh.Tất cả các điệu múa này vẫn còn tồn tại trong cộng đồng Chăm như một hình thái sinh hoạt lễ hội và theo thời gian, chúng được cách điệu để đưa lên sân khấu.II. Múa cung đình:Đây là tên được NSND Đặng Hùng đặt cho các điệu múa ông biên đạo và dàn dựng cho Đoàn ca múa Thuận Hải thời kì ông làm trưởng đoàn. Lấy cảm hứng từ các thao tác của những tác phẩm điêu khắc Champa xưa, ông “giải mã” chúng, rút tỉa tổng hợp được 8 thế tay và 4 thế chân, bên cạnh kết hợp với vài thao tác múa dân gian để thành Múa cung đình Chăm. Các tác phẩm tiêu biểu của Đặng Hùng: Khát vọng (1985), Ước mơ (1981) và Niềm tin (1989). Sau này, NSƯT Thu Vân trên cơ sở đó cũng có tác phẩm Huyền thoại Bhagavati. Các điệu múa này nhiều lần được biểu diễn ở nước ngoài. Bên cạnh vài phản ứng tiêu cực từ phía nhân dân Chăm, như cho các con em Chăm ăn mặc theo kiểu “Apsara” lên biểu diễn tại sân khấu thôn quê, gây phản cảm; còn thì các điệu múa mới mẻ nay đều nhận được sự tán thưởng xứng đáng.Tóm lại, Múa Chăm là một bộ phận độc đáo trong di sản văn hóa Chăm. Thời gian qua, nó được bảo tồn và phát huy đứng mực, phần nào thỏa mãn được nhu cầu sáng tạo và thưởng thức nghệ thuật của quần chúng Chăm. Với sự say mê nghệ thuật và sự đầu tư nghiên cứu đúng mức, các điệu múa Chăm ngày càng được phát triển theo hướng lành mạnh. Các đoàn nghệ thuật múa hát trước đây vốn phải chật vật để duy trì sự tồn tại của mình đã tìm được con đường riêng để có thể đứng vững được trong thời đại kinh tế thị trường. Tuy nhiên, để phát huy hơn nữa kho tàng múa độc đáo này, chúng ta vẫn cần phải có những định hướng phù hợp để múa Chăm phát triển theo con đường riêng của nó, độc đáo và mang đậm sắc thái Chăm.Theo Vietbao (Tia sáng).

Nhạc cụ truyền thống NC News - Nhạc cụ là thành tố quan trọng để tạo nên phần hồn lễ hội Chăm. Nhạc cụ Chăm không chỉ là sản phẩm vật chất đơn thuần mà còn là phương tiện biểu diễn nghệ thuật mang lại biểu cảm thẩm mỹ trong đời sống tâm linh.Phải nói lễ hội Chăm là nơi bảo tồn, lưu giữ nhạc cụ Chăm. Hầu hết các loại nhạc cụ Chăm nhằm mục đích để phục vụ cho lễ hội.  Nhạc cụ Chăm sử dụng trong lễ hội bao gồm: Đàn Ka nhi, Rabap trống Ginăng, Basanưng, kèn Sarakai, Hagar (trống nhỏ), Chiêng, Asăng (tù và), Tăngek (nhạc gõ bằng 2 cây gỗ). Ngoài ra còn có Mã la do người Raglai biểu diễn. Các nhạc cụ trên có các đặc điểm sau đây:Đàn Kanhi: là loại đàn kéo một dây tương tự như đàn nhị của người Kinh. Thân đàn Kanhi được làm bằng mai rùa vàng. Trên thân mai rùa vàng có gắn một đoạn tre nhỏ đặc cỡ ngón chân cái, dài khoảng 0,65cm. Ở đầu đoạn tre này có hai cần để kéo dây gọi là hai tai Kanhi. Từ hai cần kéo (hai tai) nối xuống với cây tre bằng một sợi là dây đàn chính của Kanhi. Ngoài ra cần kéo này nối với cây tre bằng lông đuôi ngựa uốn cong như cánh cung. Đây chính là dây kéo của đàn Kanhi để tạo ra âm thanh.Theo truyền thuyết Chăm đàn Kanhi là biểu tượng cho 4 đứa con của thần mẹ xứ sở - Po Inư Nưgar có tên là: Jakak, jakan chuyên trông coi việc trên trời và jalo, jalai trông coi ở trần gian (dun ya). Do vậy đàn Kanhi người Chăm sử dụng trong hai trường hợp sau:- Kanhi dùng trong đám tang gọi là “Kanhi đam”. Người Chăm thường sử dụng 2 đàn Kanhi cho đám tang 2 thầy Paseh và sử dụng 4 cái cho đám tang 4 thầy Paseh. Kanhi trong nghi lễ này do nghệ nhân biểu diễn phục vụ cho công việc trần gian là nhằm để phụ hoạ với bài hát lễ tiễn đưa hồn người quá cố về thế giới bên kia.- Đàn Rabap cũng tương tự, cùng họ với đàn Kanhi trên nhưng chỉ được sử dụng đơn chiếc. Rabap vừa là vật tổ môn phái của thầy Kadhar - một thầy tín ngưỡng dân gian Chăm thờ thần mặt trời (yang prong). Do đó Rabap chỉ được thầy Kadhar sử dụng để hoà âm với các bài thánh ca, ca ngợi các vị thần trên trời ở lễ hội như lễ hội đền tháp, lễ tế thần linh puis, payak, lễ tế trâu…Cả hai loại Kanhi và Rabap đều có 2 ấm chính: kò và kí. Khi diễn tấu thầy Kadhar phải ngồi xếp bằng đặt tay lên đùi tay phải kéo cánh cung, tay trái điều khiển nốt nhạc. Khi khai lễ (Pachah yawa Rabap) thầy Kadhar phải kéo Rabap phát ra 3 tiếng khò và 3 tiếng khí để thức giấc mọi sinh linh và các thần thánh ở vũ trụ.Kèn Saranai: Đây là nhạc cụ thổi bằng hơi, cấu trúc gồm 3 phần gắn liền nhau: Phần chuôi (gali) làm bằng đồng, bên trong có gắn lưỡi gà bằng lá buông, dùng để thổi; phần thân (rup) làm bằng gỗ đục rỗng 7 lỗ chính phía trên và một lỗ phụ ở phía dưới để điều khiển các nốt nhạc;và bộ thứ ba loa kèn làm bằng gỗ quí, sừng trâu hoặc ngà voi, rỗng ruột. Đây là phần phát âm thanh. Kèn Saranai có 5 nốt âm thanh tương đương với nốt nhạc đồ, pha, sol, la, rê và cũng là tượng trưng cho 5 ngũ quan con người. Kèn Saranai được nghệ nhân Chăm sử dụng trong các lễ hội Chăm như lễ hội múa Rija.Trống Basanưng: Đây là loại trống tròn, bịt da một mặt, đường kính khoảng 0,45m. Mặt trống bịt da dê, thân trống bằng gỗ. Xung quanh thân trống có đục 12 lỗ, mỗi lỗ được giữ chặt bằng mỗi con nem và có quấn dây mây xung quanh. Đây là bộ phận tăng giảm âm thanh và nốt nhạc của trống. Trống có 3 âm chính: tác, tăm, tằm. Trống này được người Chăm xem là biểu trưng cho lồng ngực (tim, phổi, ngũ tạng), là biểu hiện cái tâm con người. Trống Basanưng được xem là nhạc cụ, là vật tổ của thầy Mưduôn - thầy cúng lễ tín ngưỡng dân gian phục cho lễ hội múa Rija. Trống vỗ với tư thế ngồi, đặt trống vào đùi, ôm sát vào ngực, vỗ hai tay vào trống.Trống Ginăng: Trống ghi năng Chăm là trống dài hình trụ, thường biểu diễn bằng cặp đôi để nghiêng nằm chéo nhau. Thân trống thường làm bằng gỗ lim, khoét rỗng bên trong. Thân trống dài khoảng 0,72m, hơi phình ở giữa và được bào nhẵn cả trong lẫn ngoài. Hai mặt trống căng da, mặt nhỏ căng da dê, đường kính 0,24m, mặt này người Chăm gọi là chang (mặt dương) vỗ bằng tay có 2 âm chính tớ, tìn. Còn một mặt lớn căng da trâu, đường kính khoảng 0,28m, mặt này là mặt chính của trống người Chăm gọi là Băm (mặt âm) có hai âm chính là: dìn, gleng và luôn đánh bằng đùi gỗ. Trống Ginăng tượng trưng cho đôi chân con người.Theo quan niệm người Chăm về 3 loại nhạc cụ: kèn Saranai, trống Basanưng, Ginăng là tượng trưng cho con người và một vũ trụ thu nhỏ (trời, đất) hoàn chỉnh. Do vậy khi biểu diễn 3 nhạc cụ này không được tách rời nhau mà luôn hòa quyện vào nhau, trong đó kèn Saranai là nhạc cụ chủ đạo. Ba nhạc cụ này đã tạo nên linh hồn cho lễ hội Chăm.Hagar (trống cái): Đây là loại trống cơm, thân trống dài khoảng 0,5m làm bằng gỗ đục rỗng bên trong. Mặt trống căng bằng da dê đường kính khoảng 0,2m. Đây là loại trống nhỏ chỉ sử dụng trong đám tang Chăm. Cùng họ với loại trống này còn có trống gọi lễ trong thánh đường nhân lễ hội Ramưwan của người Chăm Awal. Như trống gọi lễ này có kích thước lớn hơn, hình bầu dục, đường kính khoảng 0,4m.Chiêng (cheng): đây là loại nhạc cụ gõ bằng đồng có đường kính 0,3m. Chiêng có 2 loại: chiêng mặt bằng và chiêng có núm. Chiêng thường dùng dùi gỗ, ở đầu dùi quấn vải mềm dùng để gõ. Chiêng được sử dụng trong các lễ hội Chăm như lễ múa Rija, tế lễ thần linh Puis, payak. Ngoài ra còn được sử dụng trong đám tang. Bên cạnh chiêng còn có Mã la nhưng nhạc cụ này do người Raglai biểu diễn nhân ngày hội cúng lễ ở đền tháp.Tù Và (săng): Đây là nhạc cụ bằng ốc biển dùng để thổi. Theo truyền thuyết đây là vật linh mà đấng Dêbitathuôr dùng để sáng tạo vũ trụ và mọi sinh vật trên trần gian, tù và còn là vật tổ Po Adhia dùng để hành lễ trong đám tang Chăm Ahiêr, đặc biệt trong nghi thức lễ tẩy uế (talih) đất tháp trong các lễ hội ở đền tháp Chăm.Nhạc cụ Chăm tuy chưa phong phú và đa dạng nhưng là một phương tiện không thể thiếu được trong lễ hội Chăm. Nhạc cụ Chăm chỉ vang lên khi có lễ, có hội, không phục vụ cho sinh hoạt đời thường. Nhạc Chăm chỉ đánh thức những sinh linh ở cõi trần và thần thánh nơi chốn thiên đường và lôi cuốn người xem về với tín ngưỡng, về với lễ hội. Như vậy, đến lượt mình nhạc cụ Chăm đã thực sự trở thành phương tiện nghệ thuật lôi cuốn người xem về với lễ hội và ngược lại lễ hội Chăm chính là nơi nuôi dưỡng, bảo tồn nhạc cụ Chăm.Tóm lại: Di sản văn hóa vật chất từ đến tháp, đồ tế tự như áo quần, võng lộng, kiệu khiêng đến thức ăn truyền thống và nhạc cụ… tồn tại trong lễ hội Chăm không chỉ là biểu hiện dưới dạng vật chất đơn thuần mà nó là biểu tượng tâm linh mang ý nghĩa tổng hòa. Sự tổng hòa ấy là sự gắn kết với nhau, quan hệ nhiều với nhau trong một không gian linh thiêng. Đó là mối quan hệ giữa con người với cảnh quan thiên nhiên, cảnh quan di tích; mối quan hệ giữa con người với tâm linh; mối quan hệ giữa con người với các biểu tượng (vật thờ, tượng thờ) và mối quan hệ giữa con người với nhau… Toàn bộ những mối quan hệ đó chuyển hóa bổ sung lẫn nhau, để rồi chắt lọc, cô đúc, tinh chất lại thành những dạng thức vật chất trong lễ hội Chăm. Với ý nghĩa đó lễ hội Chăm trở thành nơi bảo tồn văn hóa vật chất của người Chăm khá đồ sộ, là bảo tàng dân gian sống động đáp ứng đời sống tinh thần của người Chăm.(Trích trong "Lễ hội của người Chăm" - Tác giả: Văn Món - Sakaya) Nguồn: ninhthuanpt.com.vn

L?CH S? V??NG QU?C CHAMPAV??ng Qu?c Champa là m?t Qu?c gia ??c l?p, t?n t?i t? kho?ng th? k? th? 7 ??n n?m 1832 trên ph?n ??t nay thu?c mi?n Trung Vi?t Nam. C??ng v?c c?a Ch?m Pa lúc m? r?ng nh?t tr?i dài t? dãy núi Hoành S?n ? phía B?c cho ??n Bình Thu?n ? phía Nam và t? bi?n ?ông cho ??n t?n mi?n núi phía Tây c?a n??c Lào ngày nay. V?n hóa Ch?m Pa ch?u ?nh h??ng c?a v?n hóa Trung Qu?c, Campuchia và ?n ?? ?ã t?ng phát tri?n r?c r? v?i nh?ng ??nh cao là phong cách ??ng D??ng và phong cách M? S?n A1 mà nhi?u di tích ??n tháp và các công trình ?iêu kh?c ?á, ??c bi?t là các hi?n v?t có hình linga v?n còn t?n t?i cho ??n ngày nay cho th?y ?nh h??ng c?a ?n giáo và Ph?t giáo là hai tôn giáo chính c?a ch? nhân v??ng qu?c Ch?m Pa x?a.Ch?m Pa h?ng th?nh nh?t vào th? k? th? 9 và 10 và sau ?ó d?n d?n suy y?u d??i s?c ép Nam ti?n c?a ??i Vi?t t? phía B?c và các cu?c chi?n tranh v?i ?? qu?c Khmer. N?m 1471, Ch?m Pa ch?u th?t b?i n?ng n? tr??c ??i Vi?t và n??c Ch?m Pa th?ng nh?t ch?m d?t t?n t?i. Ph?n lãnh th? còn l?i c?a Ch?m Pa ti?p t?c b? các chúa Nguy?n thôn tính l?n h?i và ??n n?m 1832 toàn b? v??ng qu?c chính th?c b? sáp nh?p vào Vi?t Nam.T? th? k? th? 7 ??n th? k? th? 15, lãnh th? c?a v??ng qu?c Ch?m Pa có nhi?u bi?n ??ng v? biên gi?i phía b?c v?i ??i Vi?t. Lãnh th? Ch?m Pa ban ??u là vùng mà ngày nay bao g?m các t?nh t? Qu?ng Bình, Bình ??nh cho ??n Ninh Thu?n, Bình Thu?n[1]. ??n n?m 1069, vua Rudravarman (Ch? C?) c?a Ch?m Pa ?ã nh??ng ba châu ??a Lý (L? Ninh, Qu?ng Bình ngày nay), Ma Linh (B?n H?i, Qu?ng Tr? ngày nay) và B? Chính (các huy?n Qu?ng Tr?ch, B? Tr?ch, Tuyên Hòa t?nh Qu?ng Bình ngày nay) cho vua Lý Thánh Tông c?a ??i Vi?t và lãnh th? Ch?m Pa ch? còn t? Th?a Thiên - Hu? ngày nay tr? xu?ng.[2] ??n n?m 1306, vua Jayasimhavarman III (Ch? Mân) nh??ng hai châu Ô, Lý cho nhà Tr?n. Nhà Tr?n ??i hai châu này thành hai châu Thu?n và châu Hóa nay là vùng t? Th?a Thiên – Hu? cho ??n ?à N?ng.[3] ??n n?m 1471, vua Lê Thánh Tông sau khi ?ánh b?i quân Chiêm và sáp nh?p ph?n l?n lãnh th? Chiêm ?ã xác l?p lãnh th? Chiêm ch? bao g?m các t?nh Phú Yên – Khánh Hòa và Ninh Thu?n – Bình Thu?n ngày nay.[4]V? phía Tây, tuy lãnh th? Ch?m Pa bao g?m c? Tây Nguyên và ?ôi khi còn m? r?ng sang t?n Lào ngày nay, nh?ng ng??i Ch?m v?n duy trì l?i s?ng c?a nh?ng ng??i ?i bi?n v?i các ho?t ??ng th??ng m?i ???ng bi?n, và ch? ??nh c? ? khu v?c ??ng b?ng ven bi?n mi?n Trung Vi?t Nam. N?m 1471, vua Lê Thánh Tông tách ph?n ??t thu?c Tây Nguyên ngày nay thành n??c Nam Bàn[5] và t? ?ây mi?n ??t này không còn thu?c c??ng v?c c?a Ch?m Pa.Các ??a khuV??ng qu?c Ch?m Pa trong l?ch s? bao g?m n?m ??a khu v?i tên g?i xu?t phát t? l?ch s? ?n ??. V? trí và lãnh th? c?a các khu v?c này nh? sau[1]:Indrapura: Trung tâm c?a ??a khu này là thành ph? Indrapura, ngày này n?m ? khu v?c ??ng D??ng, thu?c ??a ph?n huy?n Th?ng Bình, t?nh Qu?ng Nam ngày nay. "Thành ph? S? t?" Singhapura c?ng có th?i là trung tâm c?a ??a khu này, nay là Trà Ki?u, n?m g?n ?à N?ng và cách không xa thánh ??a M? S?n, n?i v?n còn nhi?u di tích ??n tháp c?a ng??i Ch?m. ??a khu này lúc m? r?ng nh?t bao g?m các t?nh Qu?ng Bình, Qu?ng Tr?, và Th?a Thiên–Hu? ngày nay. Amaravati: Nay là thành ph? ?à N?ng, t?nh Qu?ng Nam và Qu?ng Ngãi. Vijaya: Th? ph? c?ng là thành ph? cùng tên Vijaya mà trong sách s? c?a ng??i Vi?t g?i là Ph?t Th? (th?i Lý) hay Chà Bàn (th?i Lê) mà sách s? Vi?t vi?t nh?m thành ?? Bàn [6] n?m ? g?n Qui Nh?n thu?c t?nh Bình ??nh ngày nay. Lúc m? r?ng nh?t, ??a khu Vijaya ki?m soát toàn b? các t?nh Qu?ng Nam, Qu?ng Ngãi, Bình ??nh và Phú Yên ngày nay. Kauthara: Th? ph? là thành ph? Kauthara, nay là Nha Trang thu?c t?nh Khánh Hòa. Panduranga: Th? ph? là thành ph? Panduranga ngày nay là th? xã Phan Rang thu?c t?nh Ninh Thu?n. Panduranga là lãnh th? Ch?m Pa cu?i cùng b? sáp nh?p b?i ??i Vi?t và d??i th?i các chúa Nguy?n c?ng nh? ??u th?i Nguy?n ???c g?i là Thu?n Thành. Nhân kh?uNg??i Ch?m trong th?i v??ng qu?c Ch?m Pa l?ch s? bao g?m hai b? t?c chính là b? t?c D?a (Narikelavamsa) và Cau (Kramukavamsa). B? t?c D?a s?ng ? Amaravati và Vijaya trong khi b? t?c Cau s?ng ? Kauthara và Pandaranga. Hai b? t?c có nh?ng cách sinh ho?t và trang ph?c khác nhau và có nhi?u l?i ích xung ??t d?n ??n tranh ch?p th?m chí chi?n tranh. Nh?ng trong l?ch s? v??ng qu?c Ch?m Pa các m?i xung ??t này th??ng ???c gi?i quy?t ?? duy trì s? th?ng nh?t c?a ??t n??c thông qua hôn nhân.[7]Bên c?nh ng??i Ch?m, ch? nhân v??ng qu?c Ch?m Pa x?a còn có c? các t?c ng??i thi?u s? g?c Nam ??o và Mon-Khmer và ? phía B?c Ch?m Pa còn có c? ng??i Vi?t.Th? ch? chính tr?Các h?c gi? hi?n ??i quan ni?m th? ch? chính tr? và hành chính c?a v??ng qu?c Ch?m Pa theo hai thuy?t ??i l?p nhau. M?c dù các h?c gi? ??u th?ng nh?t vi?c v??ng qu?c Ch?m Pa b? chia nh? thành n?m ??a khu (Panduranga, Kauthara, Amaravati, Vijaya, Indrapura) ch?y t? Nam lên B?c d?c theo b? bi?n Vi?t Nam ngày nay và ???c th?ng nh?t b?i ngôn ng?, v?n hóa và di s?n chung. Tuy nhiên, các h?c gi? không th?ng nh?t vi?c n?m ??a khu này có cùng thu?c m?t th?c th? chính tr? ??n nh?t, hay là các ??a khu này hoàn toàn ??c l?p v?i nhau nh? là các ti?u qu?c. Nhi?u tác gi? quan ni?m Ch?m Pa là m?t liên bang bao g?m nhi?u ti?u qu?c, tuy có chính quy?n trung ??ng th?ng nh?t nh?ng các ti?u v??ng hoàn toàn t? quy?t cai tr? ti?u qu?c c?a mình. M?t th?c t? là không ph?i lúc nào các tài li?u l?ch s? c?ng phong phú ??i v?i m?i ??a khu ? t?t c? các giai ?o?n. Ví d?, vào th? k? th? 10, tài li?u v? Indrapura r?t phong phú trong khi ? th? k? th? 12 l?i r?t giàu tài li?u v? Vijaya; còn sau th? k? th? 15, tài li?u v? Panduranga r?t phong phú. M?t s? h?c gi? xem vi?c bi?n ??ng c?a các tài li?u l?ch s? trên là ph?n ánh vi?c di d?i c?a th? ?ô Ch?m Pa và quan ni?m Ch?m Pa n?u không ph?i là m?t th? ch? chính tr? ??n nh?t thì c?ng là m?t liên bang các ti?u qu?c và vi?c tài li?u phong phú chính minh ch?ng cho ?i?u này là th? ?ô c?a Ch?m Pa. Các h?c gi? nh?n th?y, th? k? th? 10 tài li?u v? Indrapura r?t phong phú, có l? xu?t phát t? lý do ?ây là th? ?ô c?a Ch?m Pa. Các h?c gi? khác không nh?t trí nh? v?y và cho r?ng Ch?m Pa ch?a bao gi? là m?t qu?c gia th?ng nh?t và không cho r?ng vi?c giàu c? li?u ? m?t giai ?o?n l?ch s? là c? s? ?? cho r?ng ?ó là th? ?ô c?a qu?c gia th?ng nh?t[8].v?n hóa ngh? thu?tV?n hóa Trung Qu?c, ?n ?? và Campuchia ??u có ?nh h??ng ??n v?n hóa Ch?m Pa. Ban ??u v?n hóa Ch?m Pa g?n v?i v?n hóa và truy?n th?ng tôn giáo Trung Qu?c, nh?ng t? th? k? th? 4 v??ng qu?c Phù Nam ? Campuchia và mi?n Nam Vi?t Nam ngày nay ?ã truy?n bá v?n minh ?n ?? vào xã h?i Ch?m. Ti?ng Ph?n tr? thành ngôn ng? h?c thu?t, và ?n giáo, ??c bi?t là Si-va giáo, tr? thành qu?c giáo. T? th? k? th? 10, các th??ng nhân ? R?p ?ã mang tôn giáo và v?n hóa ??o H?i vào khu v?c. Ch?m Pa có vai trò trung chuy?n quan tr?ng trên con ???ng h? tiêu t? v?nh Pec-xich t?i mi?n Nam Trung qu?c và sau này là con ???ng th??ng m?i trên bi?n c?a ng??i ? R?p, xu?t phát t? bán ??o ?ông D??ng - n?i xu?t kh?u tr?m h??ng. M?c dù gi?a Ch?m Pa và ?? qu?c Khmer luôn có chi?n tranh, nh?ng th??ng m?i và v?n hóa v?n ???c giao l?u v? c? hai phía. Hoàng gia c?a hai v??ng qu?c c?ng th??ng xuyên l?y l?n nhau. Ch?m Pa còn có quan h? th??ng m?i và v?n hóa v?i các ?? qu?c hùng m?nh trên bi?n nh? Srivijaya và sau này v?i Majapahit trên bán ??o Mã Lai.Giai ?o?n ngh? thu?t mi?n b?c: Th? k? 7 – th? k? 11T? th? k? th? 4, ng??i Ch?m pa ?ã xây d?ng ??n th? t?i M? S?n[9] nh?ng không còn t?i ngày nay. Các di tích ??n tháp còn l?i ???c phát hi?n có niên ??i s?m nh?t c?ng là vào n?a sau c?a th? k? th? 7. Các ngôi ??n tháp này thu?c th?i gian này cho ??n n?m 980 ??u thu?c cùng m?t giai ?o?n là giai ?o?n ngh? thu?t mi?n b?c. Các tháp thu?c giai ?o?n này ??u ??n gi?n, làm b?ng g?ch nung màu ??, có chân ?? là m?t kh?i hình ch? nh?t, các m?t tháp ??u có b? trí mi c?a ?n, tr? h??ng có c?a chính, trên ?ó có nhi?u hình ?i?u kh?c c?a các v? th?n. Mi c?a ???c ?? b?ng b? khung các tr? b? t??ng cao và h?p cùng các ??u c?t xòe ngang. C?ng chính các tr? b? t??ng này ?? vòm c?a. Trên vòm và trên các tr? b? t??ng có ch?m kh?c các phù ?iêu theo th?n tho?i ?n ??, v?i các ch?m kh?c t?p trung chính ? ??u c?t. Mái tháp th??ng g?m ba t?ng, m?i t?ng ??u có bao l?n nh? ? phía trên mi c?a. Bên trong tháp ??u có b? th? v?i hình ?nh tri?u ?ình theo ki?u ?n ??.Theo các tác gi? Philippe Stern (Ngh? thu?t Champa, 1942) and Jean Boisselier (?iêu kh?c Champa, 1963) ???c nhà s? h?c Jean-François Hubert t?ng h?p[10] thì có th? phân chia giai ?o?n này thành các phong cách sau:Phong cách M? S?n E1: Th? k? 7 - th? k? 8Phong cách ???c xác ??nh s?m nh?t là M? S?n E1. Phong cách th?i k? này ph?n ánh ?nh h??ng t? bên ngoài c?a v?n hóa ti?n Angkor và c? ngh? thu?t Dvaravati và mi?n Nam ?n ??[11].Tiêu bi?u cho phong cách M? S?n E 1 là ? b? th? bên trong tháp làm b?ng ?á cát k?t có hình d?ng linga t??ng tr?ng cho ng?n núi là nhà c?a th?n Si-va, xung quanh có ch?m các tu s? ?ang tu luy?n trong r?ng núi hay hang ??ng, v?i các hình d?ng nh? ?ang ch?i các lo?i nh?c c? khác nhau, ?ang giáo hóa cho các loài v?t và c? ?ang th? giãn. M?t công trình tiêu bi?u n?a là phù ?iêu ? trên l?i vào chính ch?m kh?c bu?i bình minh th?i ??i theo th?n tho?i ?n ??. Th?n Vishnu ?ang n?m ng? ? d??i ?áy bi?n, trên gi??ng là r?n th?n Sesha. M?t bông hoa sen t? t? m?c lên t? r?n c?a th?n. Th?n Brahma t? t? ??ng lên trong bông hoa sen ?ó ?? t?o ra c? v? tr? này[12][13].Phong cách ??ng D??ng: Th? k? 9 - th? k? 10Phong cách ??ng D??ng m? ??u b?ng các tháp Hòa Lai (n?a ??u th? k? 9) v?i các vòm c?a nhi?u m?i tròn v?i các tr? b? t??ng hình bát giác làm b?ng ?á cát k?t v?i các trang trí hình lá u?n cong. Sang ??ng D??ng (n?a sau th? k? th? 9) các trang trí chuy?n thành nh?ng hình hoa lá h??ng ra ngoài. Các tháp thu?c phong cách ??ng D??ng ??u có nh?ng hàng tr? b? t??ng và vòm c?a kh?e kh?n và có góc c?nh. ?ây c?ng là ?i?m khác bi?t gi?a phong cách ??ng D??ng và M? S?n. ??nh cao c?a phong cách là ki?n trúc m?t tu vi?n Ph?t giáo vào cu?i th? k? 9. B?c t??ng tu vi?n dài ??n m?t cây s? và có r?t nhi?u t??ng Ph?t. R?t ti?c là di tích ?ã b? phá h?y nh?ng nhi?u h?c gi? cho r?ng khi còn nguyên v?n, di tích này c?ng gi?ng nh? các tu vi?n Ph?t giáo ? mi?n B?c ?n ??. M?t s? hi?n v?t thu?c di tích còn ???c gi? l?i ? các b?o tàng cho th?y ?iêu kh?c th?i k? này có tính uy?n chuy?n, phong phú và th? hi?n nh?ng hình kh?c g?n g?i v?i chính ngu?i Ch?m h?n là nh?ng ?nh t??ng c?a các v? th?n. Các b?c t??ng có m?i và môi dày và không h? c??i[14]. Các ?? tài là ??c Ph?t, các v? s?, các h? pháp dvarapalas, b? tát Avalokiteshvara (Quán Th? Âm) và n? th?n tình th??ng Tara, ng??i ???c xem là v? c?a Avalokiteshvara[15].Phong cách M? S?n A1: Th? k? 10 - th? k? 11? phong cách này các tr? b? t??ng ??ng thành ?ôi m?t v?i b?c t??ng hình ng??i ? gi?a nh? trong tháp M? S?n A1. Các vòm c?a có hình dáng ph?c t?p nh?ng không ch?m kh?c. Thân tháp cao vút v?i các t?ng d?n thu nh? l?i. ?ây là th?i k? ch?u ?nh h??ng c?a Java và c?ng là th?i hoàng kim c?a Ch?m Pa[16]. Phong cách này ??t tên theo tòa tháp có cùng ký hi?u nh?ng do h?u qu? c?a chi?n tranh ??n nay không còn. Các tháp thu?c nhóm B, C và D trong khu di tích thánh ??a M? S?n c?ng thu?c phong cách này[17]. ??n th?i k? này, ??i ng??c v?i v? kh?e kho?n và có ph?n d? t?n c?a phong cách ??ng d??ng, phong cách M? S?n A 1 có tính ??ng, d??ng nh? ?ang nh?y múa, v?i v? ??p duyên dáng. Các v? công là các h?a ti?t ???c ?a chu?ng c?a các nhà ?iêu kh?c Ch?m th?i k? này. Bên c?nh ?ó các linh v?t c? trong cu?c s?ng th?c l?n t? th?n tho?i c?ng là m?t ch? ?? ???c ?a thích nh? voi, h?, garuda[18]:Th?n Indra: Th??ng ???c th? hi?n ? t? th? ng?i trên b? v?i tay c?m l??i t?m sét, chân x?p b?ng và m?t con voi là v?t c??i c?a th?n ?ang ph? ph?c.Bò Nan-din: Là v?t c??i c?a th?n Si-va th??ng th? hi?n d??i t? th? n?m và thu?c d?ng t??ng tròn. Ga-ru-da: Là linh v?t mà th?n Vis-nu th??ng c??i và là k? thù c?a r?n th?n Naga. Các phù ?iêu do v?y th??ng ch?m hình chim th?n Ga-ru-da ?ang nu?t ho?c d?m lên ho?c ??p r?n th?n Naga. S? t?: Th??ng là s? t? ??c ? t? th? ng?i v?i hai chân tr??c ??ng. Th?n Si-va: Th??ng ???c th? d??i hình t??ng linga, hay v?i ki?u tóc búi (jatanlinga) ho?c trang trí m?t ng??i (kosa). C?ng thu?c phong cách M? S?n A 1 này còn có c? các nhóm tháp ? Kh??ng M? và các di v?t ? Trà Ki?u. Các công trình Kh??ng M? n?m trong giai ?o?n chuy?n ti?p gi?a ??ng D??ng và M? S?n A1. ??ng th?i ch?u ?nh h??ng c?a Khmer và Java[19]. Nhi?u di v?t ?iêu kh?c c?a Trà Ki?u v?n ???c l?u gi? ? các vi?n b?o tàng ??c bi?t là b? th? Trà Ki?u. B? th? làm g?m b? ?á v?i phù ?iêu và m?t kh?i ligam. Các phù ?iêu ch?m các giai ?o?n khác nhau c?a cu?c ??i Krisna. ? m?i góc c?a b? th? có hình s? t? nâng ?? c? kh?i ki?n trúc n?ng bên trên[20]. C?ng thu?c phong cách Trà Ki?u còn có b? ?á ch?m v? công có hình vuông mà m?i m?t ??u có ch?m hình v? n? apsara ?ang nh?y múa và các nh?c công gandharva ?ang ch?i nh?c. B? ??t trên n?n có ch?m hình ??u s? t? và hình con makara.Giai ?o?n mi?n Nam: Sau th? k? 11 ??n th? k? 15Giai ?o?n này còn ???c g?i là phong cách Bình ??nh hay Tháp M?m. Kh?i ??u b?ng các tháp ? Chánh L? có phong cách chuy?n ti?p t? M? s?n A1 sang Tháp M?m[21]. M?t s? hi?n v?t ? Tháp M?m v?n còn dáng d?p cân ??i, nh? nhàng nh?ng ph?n l?n các ?iêu kh?c ?ã tr? nên thô v?i hình kh?i tròn mang tính b?n ??a d?n d?n chi?m l?nh kh?p các hình t??ng ?n giáo ? mi?n Nam. Các thi?t k? ki?n trúc v?i các ???ng nét s?c s?o nh?t là các ???ng tròn u?n l??n d?n d?n chuy?n sang phong cách m?nh m? v?i các hình kh?i ít ch?m tr? cho th?y ?n t??ng m?nh m? nh?ng d??ng nh? không còn nét tinh t? n?u so sánh v?i phong cách M? S?n A1. ? ?ây các vòm c?a thu l?i và vút lên thành hình m?i giáo. Các tháp nh? trên các t?ng bên trên cu?n tròn l?i thành các kh?i ??m nh?ng kh?e. Các tr? b? t??ng thu h?n vào trong t??ng thành m?t kh?i ph?ng. B? m?t tháp là các b?c t??ng v?i nh?ng ???ng gân s?ng. Ch? có các hình linh v?t là có th? so sánh ???c v?i phong cách tr??c[22]. Ch?m kh?c trong phong cách này ?i vào chi ti?t trang trí h?n là nhìn vào t?ng th? v? ??p và tính ??ng c?a hình t??ng. M?t trong các h?a ti?t c?a phong cách Tháp M?m là ch?m trên ?á m?t hàng các b? ng?c ph? n? xung quanh chân ?? c?a m?t b? th?. H?a ti?t này ?ã th?y ? Trà Ki?u nh?ng tr? thành ?i?n hình cho phong cách Tháp M?m và là m?t h?a ti?t ??c ?áo trong n?n ngh? thu?t ?ông Nam Á[23].Kinh t? xã h?iTrong khi có nhi?u công trình nghiên c?u v? ??i s?ng, ho?t ??ng kinh t? và c? c?u, t? ch?c và các m?t khác nhau c?a ng??i Ch?m hi?n ??i thì ch?a có nh?ng công trình nghiên c?u nh? v?y cho v??ng qu?c Ch?m Pa c?. Lý do c?ng th?t d? nh?n th?y vì nh?ng gì thu?c v? th??ng t?ng ki?n trúc là nh?ng th? khó còn l?i v?i th?i gian và s? li?u v? m?t v??ng qu?c có th?i ?ã d?ng n?n nh?ng ??n tháp r?c r? ch?y dài su?t ven bi?n mi?n Trung Vi?t nam ngày nay c?ng ch? còn qua các ph? tích.Qua các công trình nghiên c?u l?ch s?, các tác gi? cho r?ng n?n kinh t? Ch?m Pa x?a ch? y?u d?a vào các ho?t ??ng nông nghi?p, s?n xu?t ?? th? công và th??ng m?i. Các d?u v?t còn l?i ? mi?n Trung Vi?t Nam c?a nh?ng h? th?ng th?y l?i ph?c t?p và nh?ng gi?ng lúa có ch?t l??ng cao ??c tr?ng riêng c?a mi?n Trung ???c xem là các b?ng ch?ng c?a m?t n?n kinh t? nông nghi?p tr?ng lúa n??c ?ã phát tri?n cao[24].V??ng qu?c Ch?m Pa x?a có ???c v? trí thu?n l?i cho s? phát tri?n th??ng m?i ???ng bi?n. Các c?ng bi?n c?a v??ng qu?c là nh?ng ?i?m trung chuy?n giao l?u hàng hóa qu?c t? c?ng nh? ?? xu?t kh?u các s?n ph?m ch? y?u t? khai thác r?ng ? mi?n th??ng c?a các ??ng b?ng ven bi?n và Tây Nguyên. T? th? k? th? 10, các c?ng c?a Ch?m Pa ?ã ???c bi?t ??n nh? là nh?ng th??ng c?ng quan tr?ng trên Bi?n ?ông, n?m trên hành trình th??ng m?i ???ng bi?n gi?a ph??ng ?ông và ph??ng Tây v?n ???c g?i là "Con ???ng t? l?a trên bi?n".[24] Các s?n ph?m xu?t c?ng c?a Ch?m Pa là s?n ph?m c?a s?n xu?t ?? th? công nh? các ?? g?m s?, ??t nung và c? các s?n ph?m khai thác mi?n r?ng nh? s?ng tê, ngà voi, và ??c bi?t là tr?m h??ng, và c? c?a ho?t ??ng khai thác t? y?n trên các ??o ngoài kh?i.[24]Cho ??n nay, các công trình nghiên c?u dân t?c h?c và ?i?n dã c?ng nh? t?ng quan các nghiên c?u v? xã h?i ngu?i Ch?m ??u t?p trung vào ng??i Ch?m hi?n ??i. ??n nay ch?a có m?t công trình nghiên c?u l?ch s? nào, nh?t là các công trình d?a trên kh?o c?u v?n bia hay v?n t?ch c? c?a ng??i Ch?m cho ra các k?t lu?n khách quan có ch?ng c? v? xã h?i Ch?m Pa c?. M?t s? tác gi? ?? bù ??p cho s? thi?u h?t thông tin này và d?a trên n?n v?n hóa ?n hóa c?a ng??i Ch?m ??u trình bày xã h?i d??i d?ng các ??ng c?p (caste)[25] trong kinh V? ?à tr??c khi ?i vào kh?o c?u các di tích v?n hóa ngh? thu?t Ch?m Pa còn l?i. Theo ?ó, xã h?i V? ?à có b?n ??ng c?p, ??ng ??u là ??ng c?p giáo s? Brahman chuyên v? th? cúng, ti?p theo là ??ng c?p Ksatria t?c chi?n binh có nhi?m v? b?o v? các ??ng c?p kia[26]. Các h?c gi? hi?n ??i theo xu h??ng nghiên c?u th?c ch?ng ?ã t? ra dè d?t h?n và không ?? c?p gì t? ph??ng di?n nghiên c?u s? h?c, nh?t là t? các tài li?u v?n bia v? c? c?u xã h?i c?a Ch?m Pa c?. Các s? ki?n l?ch s?, nh? vi?c L?u K? Tông, m?t ng??i Vi?t ch? không ph?i ng??i Ch?m làm vua Ch?m Pa cho dù ch? có ba n?m (983-986)[27] r?i b? ng??i Ch?m ?o?t l?i v??ng v? c?ng ch?ng t? c? c?u xã h?i Ch?m Pa c? ph?c t?p h?n trong kinh V? ?à nhi?u. Tóm l?i, vi?c xem xã h?i Ch?m Pa c? là xã h?i V? ?à v?i b?n ??ng c?p nh? ? ?n ?? c? (hay n?m ??ng c?p v?i ??ng c?p th? n?m là ngo?i nhân[25]) c?n ???c nhìn nh?n r?t th?n tr?ng vì ch?a có công trình nghiên c?u nào t? c? li?u v?n kh?c Ch?m c? ch?ng minh.Nhi?u h?c gi? trong n??c[28] trên c? s? nghiên c?u ch? ?? m?u h? v?n còn t?n t?i c?a ng??i Ch?m hi?n nay và trên c? s? nghiên c?u c? th? các c?p linga-yoni, ??c bi?t là linga phân t?ng, c? linga phân làm ba t?ng th? trimutri (ba th? c?a Th??ng ??) và hai t?ng (linga và yoni - âm và d??ng[28]) ???c ??t trên b? ?á hình vuông có khe ?? n??c ch?y thoát ra chính là yoni ???c ??t bên d??i linga, thì cho r?ng ? xã h?i Ch?m c? vai trò c?a ng??i ph? n? trong xã h?i c?ng r?t to l?n. Tuy nhiên, c?ng gi?ng nh? ? trên, ??y m?i ch? là m?t suy lu?n ch? ch?a có các tài li?u v?n bia ch?ng minh và ch?a có công trình nghiên c?u l?ch s? d?a trên các v?n kh?c Ch?m c? nào ?? c?p ??n vi?c này.Và v?n ?? v? kinh t? và xã h?i c?a v??ng qu?c Ch?m Pa c? v?n còn ph?i ch? cho t?i khi có nh?ng ti?n b? v??t b?c h?n n?a c?a ngành nghiên c?u l?ch s? v?i nh?ng phát hi?n không ch? mang tính ??t phá mà còn ph?i ch? c? vào may m?n n?a v? các ngu?n th? t?ch c? m?i may ch?ng hé l? thêm cho chúng ta thông tin v? ph??ng di?n kinh t? và xã h?i c?a v??ng qu?c Ch?m Pa c?.Quá trình l?ch s?L?ch s? v??ng qu?c Ch?m Pa ???c khôi ph?c d?a trên ba ngu?n s? li?u chính[29]:Các di tích còn l?i bao g?m các công trình ??n tháp xây b?ng g?ch còn nguyên v?n c?ng nh? ?ã b? phá h?y và c? các công trình ch?m kh?c ?á; Các v?n b?n còn l?i b?ng ti?ng Ch?m và ti?ng Ph?n trên các bia và b? m?t các công trình b?ng ?á; Các sách s? c?a Vi?t Nam và Trung Qu?c, các v?n b?n ngo?i giao, và các v?n b?n khác liên quan còn l?i. Th?i ti?n s?Ng??i dân Ch?m Pa có ngu?n g?c Malayo-Polynesian di c? ??n ??t li?n ?ông Nam Á t? Borneo vào th?i ??i v?n hóa Sa Hu?nh ? th? k? th? 1 và th? 2 tr??c Công nguyên. Qua quan sát ?? ??t nung, ?? th? công và ?? tùy táng ?ã phát hi?n th?y có m?t s? chuy?n ??i liên t?c t? nh?ng ??a ?i?m kh?o c? nh? hang ??ng Niah ? Sarawak, ?ông Malaysia. Các ??a ?i?m v?n hóa Sa Hu?nh r?t phong phú ?? s?t trong khi n?n v?n hóa ?ông S?n cùng th?i k? ? mi?n B?c Vi?t Nam và các n?i khác trong khu v?c ?ông Nam Á l?i ch? y?u là ?? ??ng. Ngôn ng? Ch?m thu?c ng? h? Nam ??o (Austronesian).V?n hóa Sa Hu?nhV?n hóa Sa Hu?nh là xã h?i ti?n s? thu?c th?i ??i kim khí t?i khu v?c ven bi?n mi?n Trung Vi?t Nam. N?m 1909, ?ã phát hi?n kho?ng 200 l? b? chôn ? Sa Hu?nh, m?t làng ven bi?n ? nam Qu?ng Ngãi. T? ?ó ??n nay ?ã phát hi?n ???c r?t nhi?u hi?n v?t ? kho?ng 50 ??a ?i?m kh?o c?. Sa Hu?nh có ??c ?i?m v?n hóa th?i ??i ??ng Thau r?t ??c tr?ng v?i phong cách riêng th? hi?n qua các hi?n v?t nh? rìu, dao và ?? trang s?c. Vi?c ??nh tu?i theo ph??ng pháp phóng x? carbon ?ã x?p v?n hóa Sa Hu?nh ??ng th?i v?i v?n hóa ?ông S?n, t?c kho?ng thiên niên k? th? nh?t tr??c Công nguyên. Ng??i Ch?m b?t ??u c? trú t?i ??ng b?ng ven bi?n mi?n Trung Vi?t nam t? kho?ng n?m 200 sau công nguyên. Lúc này ng??i Ch?m ?ã ti?p thu các y?u t? c?a v?n hóa tôn giáo và chính tr? c?a ?n ??. Các nghiên c?u kh?o c? h?c c?a các tác gi? Vi?t Nam ?ã cho th?y ng??i Ch?m chính là h?u du? v? m?t ngôn ng? và v?n hóa c?a ng??i Sa Hu?nh c?. Các hi?n v?t kh?o c? c?a ng??i Sa Hu?nh ?ã cho th?y h? ?ã là nh?ng ng??i th? th? công r?t khéo tay và ?ã s?n xu?t ra nhi?u ?? trang s?c và v?t d?ng trang trí b?ng ?á và th?y tinh. Phong cách trang s?c Sa Hu?nh còn phát hi?n th?y ? Thái Lan, ?ài Loan và Philippines cho th?y h? ?ã buôn bán v?i các n??c láng gi?ng ? ?ông Nam Á c? b?ng ???ng bi?n và ???ng b?. Các nhà kh?o c? c?ng quan sát th?y các hi?n v?t b?ng s?t ?ã ???c ng??i Sa Hu?nh s? d?ng trong khi ng??i ?ông S?n láng gi?ng v?n còn ch? y?u s? d?ng ?? ??ng.Lâm ?pTheo s? li?u Trung Qu?c, v??ng qu?c Ch?m Pa ?ã ???c bi?t ??n ??u tiên là v??ng qu?c Lâm ?p b?t ??u t? n?m 192 ? khu v?c Hu? ngày nay, sau cu?c kh?i ngh?a c?a ng??i dân ??a ph??ng ch?ng l?i nhà Hán. Trong nhi?u th? k? sau ?ó, quân ??i Trung Qu?c ?ã nhi?u l?n c? g?ng chi?m l?i khu v?c này nh?ng không thành công[30].T? n??c láng gi?ng Phù Nam ? phía tây và nam, Lâm ?p nhanh chóng h?p thu n?n v?n minh ?n ??[31]. Các h?c gi? ?ã xác ??nh th?i ?i?m b?t ??u c?a Ch?m Pa là th? k? th? 4 sau Công nguyên, khi quá trình ?n hóa ?ang di?n ra. ?ây chính là giai ?o?n mà ng??i Ch?m ?ã b?t ??u có các v?n b?n mô t? trên ?á b?ng ch? Ph?n và b?ng ch? Ch?m, và h? ?ã có b? ch? cái hoàn ch?nh ?? ghi l?i ti?ng nói c?a ng??i Ch?m[32].V? vua ??u tiên ???c mô t? trong v?n bia là Bhadravarman, cai tr? t? n?m 349 ??n 361. ? thánh ??a M? S?n, vua Bhadravarman ?ã xây d?ng nên ngôi ??n th? th?n có tên là Bhadresvara, cái tên là s? k?t h?p gi?a tên c?a nhà vua và tên c?a th?n Shiva, v? th?n c?a các th?n trong ?n ?? giáo[33]. Vi?c th? vua nh? th? th?n, ch?ng h?n nh? th? v?i tên th?n Bhadresvara hay các tên khác v?n ti?p di?n trong các th? k? sau ?ó[34].Vào th?i Bhadravarman, kinh ?ô c?a Lâm ?p là kinh thành Simhapura ("thành ph? S? t?"), n?m ? d?c hai con sông và bao quanh b?i t??ng thành có chu vi dài ??n tám d?m. Theo ghi chép l?i c?a m?t ng??i Trung Qu?c thì ng??i Lâm ?p v?a ?a thích ca nh?c nh?ng c?ng l?i hi?u chi?n, và có "m?t sâu, m?i th?ng và cao, và tóc ?en và xo?n"[35].C?ng theo tài li?u Trung Qu?c, Sambhuvarman lên ngôi vua Lâm ?p n?m 529. Các tài li?u c?ng mô t? v? vua này ?ã cho khôi ph?c l?i ngôi ??n th? Bhadresvara sau m?t v? cháy. Sambhuvarman c?ng ?ã c? s? th?n sang c?ng tu? Trung Qu?c, và ?ã xâm l??c không thành ph?n ??t mà ngày nay là mi?n B?c Vi?t Nam[36]. N?m 605, t??ng L?u Ph??ng nhà Tùy xâm l??c Lâm ?p, và ?ã chi?n th?ng sau khi d? t??ng binh c?a Lâm ?p ??n và tiêu di?t t?i tr?n ??a mà tr??c ?ó ông ?ã cho ?ào nhi?u h? nh? và ph? c? lên[37]. Vào kho?ng nh?ng n?m 620, các vua Lâm ?p ?ã c? nhi?u s? th?n sang nhà ???ng và xin ???c làm n??c phiên thu?c c?a Trung Qu?c[38].Các tài li?u Trung Qu?c ghi nh?n cái ch?t c?a v? vua cu?i cùng c?a Lâm ?p là vào kho?ng n?m 756 sau Công nguyên. Sau ?ó trong m?t th?i gian dài, các sách s? Trung qu?c g?i Ch?m Pa là "Hoàn V??ng"[39]. Tài li?u Trung Qu?c s?m nh?t s? d?ng tên có d?ng "Ch?m Pa" là vào n?m 877, tuy nhiên, nh?ng cái tên nh? v?y ?ã ???c ng??i Ch?m s? d?ng mu?n nh?t là t? n?m 629, và ng??i Khmer ?ã dùng mu?n nh?t là t? n?m 657[40].th?i hoàng kimT? th? k? th? 7 ??n th? k? th? 10, ng??i Ch?m ki?m soát vi?c buôn bán h? tiêu và t? l?a gi?a Trung Qu?c, ?n ??, Indonesia, và ?? qu?c Abbassid ? Baghdad. Ng??i Ch?m còn b? sung thêm cho ngu?n thu nh?p c?a mình t? th??ng m?i, không ch? b?ng vi?c xu?t kh?u ngà voi và tr?m h??ng mà còn b?ng c? các ho?t ??ng c??p phá trên bi?n và các n??c láng gi?ng ven bi?n[41].Vào n?a cu?i th? k? th? 7, các ngôi ??n c?a hoàng gia b?t ??u ???c xây d?ng t?i M? S?n. Tôn giáo chính lúc này là th? th?n Shiva nh?ng các ngôi ??n c?ng th? c? th?n Vishnu. Các h?c gi? g?i phong cách ki?n trúc th?i k? này là phong cách M? S?n E1, ?? ch? các di tích ? M? S?n ?i?n hình theo phong cách này. Các công trình còn ??n nay c?a phong cách này bao g?m b? ?á hình linga ???c bi?t v?i tên g?i là b? ?á M? S?n E1 và ph?n trán t??ng có hình Brahma ???c sinh ra t? hoa sen n? t? r?n c?a th?n Vishnu ?ang ng?[42].Trong m?t v?n bia kh?c n?m 657 tìm th?y ? M? S?n, vua Prakasadharma, ng??i l?y hi?u là Vikrantavarman I, ?ã t? x?ng có bên ngo?i là h?u du? c?a Brahman Kaundinya và công chúa r?n Soma, ng??i theo truy?n thuy?t c?ng là th?y t? c?a ng??i Khmer. Chính v?n bia này ?ã cho th?y m?i quan h? v? v?n hóa và ch?ng t?c gi?a v??ng qu?c Ch?m Pa và ?? qu?c Khmer. Bia ???c kh?c nhân d?p vua cho d?ng t??ng ?ài, có l? là linga, cho th?n Shiva[43]. M?t v?n bia khác mô t? l?i c?u nguy?n chân thành c?a vua khi hi?n t? cho Shiva: ng??i là ngu?n kh?i th?y c?a s? k?t thúc v?nh vi?n s? s?ng, ?i?u r?t khó ??t ???c; mà b?n ch?t th?c s? n?m ngoài suy ngh? và l?i nói c?a con ng??i, tuy nhiên nh?ng ai mà ý ni?m t??ng ??ng v?i v? tr? thì hình thái c?a ng??i s? hi?n ra[44].

Ngoạn mục 40 bức ảnh pháo hoa rực rỡ Hồi còn bé, cứ đến Tết, tôi lại háo hức leo lên nóc nhà ngồi đợi xem pháo hoa rực rỡ ngày 30 Tết, trầm trồ ngắm những bông hoa rực lửa bùng nổ trên bầu trời đêm. Ngày nay khi đã lớn, tôi không còn háo hức leo lên nóc nhà ngắm pháo bông vào những dịp Tết nữa, không phải vì pháo bông không còn đẹp nữa mà chẳng qua tôi không còn thời gian rãnh rỗi để ngồi đợi chờ và ngắm từng chùm pháo bông đủ màu sắc bay vút lên trời cao và nở hoa rực rỡ. Mới đó lại một mùa Xuân nữa sắp đến, mọi người lại đang hân hoan chuẩn bị đón giao thừa, giới trẻ đang háo hức xúng xính đi sắm đồ tết mới, và trẻ con thì nôn nao đợi đêm giao thừa để ngắm pháo bông và nhận những phong lì xì đỏ mừng tuổi, hưởng ứng cho những ngày Tết sắp đến hãy cùng tôi ngắm lại 40 bức ảnh tuyệt vời của pháo hoa trên thế giới, để cùng nhau ôn lại những kỷ niệm lung linh sắc màu của những đêm không ngủ ngồi ngắm pháo hoa đêm giao thừa.                                                                   

Những kỳ quan kiến trúc hiện đại Nếu trước đây, những công trình kiến trúc cổ xưa như Kim tự tháp Ai Cập, Vườn treo Babylon hay tháp Eiffel đều được vinh danh là những kỳ quan thế giới thì hiện nay, một loạt công trình mới cũng được đánh giá là những kỳ quan kiến trúc hiện đại.     Khách sạn Burj Al-Arab – thành phố Dubai, Các Tiểu vương quốc Ảrập thống nhất. Với hình dáng của một cánh buồm no gió, đây là khách sạn đang hoạt động cao nhất thế giới với chiều cao 321m. Khách sạn này được hoàn thành vào năm 1999.     Sân vận động “Tổ chim” - Bắc Kinh, Trung Quốc, được hoàn thành năm 2008 và được sử dụng làm sân vận động trung tâm tại Thế vận hội mùa hè Bắc Kinh 2008. Đây là kiến trúc thép lớn nhất thế giới.     Đường cao tốc Karakoram nối Pakistan và Trung Quốc. Đây là con đường được trải nhựa cao nhất trên thế giới, với chiều dài hơn 1.300km, điểm cao nhất cách mực nước biển khoảng gần 5km. Con đường này được hoàn thành vào năm 1986.     Hầm qua eo biển Manche, nối liền nước Anh và Pháp, được khánh thành năm 1994. Đây là đường hầm dưới nước dài nhất thế giới với tổng chiều dài là 50,45km, trong đó khoảng 38km đi ngầm dưới eo biển Manche.     Đập thủy điện Tam Hiệp, Trung Quốc là công trình thủy điện lớn nhất thế giới với công suất lắp máy 22,5GW. Công trình bê tông lớn nhất thế giới này được hoàn thành năm 2006.     Tòa nhà tại 30 St Mary Axe - London, Anh, được hoàn thành vào năm 2003 và là một trong những tòa nhà sử dụng năng lượng hiệu quả thế giới: sử dụng năng lượng ít hơn 50% các tòa nhà cùng loại.     Hồ Mead, Nevada, Arizona hoàn thành năm 1935, đây là hồ chứa nước lớn nhất nước Mỹ.     Cầu Ngọc trai, thành phố Kobe, Nhật Bản, là cầu treo dài nhất thế giới với độ dài tổng cộng là khoảng 3,9km.     Tháp Burj Khalifa – thành phố Dubai, Các tiểu vương quốc Ảrập thống nhất. Đây là kiến trúc cao nhất thế giới: 828m. Tòa nhà này vừa được khánh thành năm 2010.     Vòng lượn Kingda Ka, Six Flags, New Jersey. Đây là vòng lượn có tốc độ nhanh nhất thế giới (tăng tốc từ 0 lên 206km/h trong vòng 3,5 giây) và cao nhất thế giới (139m – chỗ cao nhất). Vòng lượn này được hoàn thành vào năm 2005.     Tháp đôi Petronas, Kuala Lampur, Malaysia. Tòa tháp hoàn thành từ năm 1998 vẫn là tháp đôi cao nhất thế giới với gần 452m (tính đến ăngten của tháp).     Đường sắt Thanh Hải – Tây Tạng, Trung Quốc. Đến nay, đây là tuyến đường sắt cao nhất thế giới với điểm cao nhất là 5.072m trên mực nước biển. Tuyến đường sắt này được hoàn thành vào năm 2005 và dự kiến sẽ được kéo dài thêm.

10 sự kiện quốc tế nổi bật năm 2011 (Dân trí) - Từ “Mùa Xuân Ảrập”, đến cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu, rồi sự kiện trùm khủng bố Bin Laden bị tiêu diệt - năm 2011 được đánh dấu bằng những sự kiện có biến động mạnh và mang tính lịch sử, được dự báo sẽ định hình thế giới sau nhiều năm tới.   1. “Mùa xuân Ảrập” Không ai có thể ngờ vụ tự thiêu của một thanh niên người Tunisia vào ngày 2/1/2011 đã châm ngòi cho một làn sóng nổi dậy của công chúng lan khắp khu vực Trung Đông-Bắc Phi mà dư âm của nó được dự báo sẽ tiếp tục tác động đến cục diện khu vực và thế giới trong năm 2012. Ngọn lửa phản kháng bùng lên ở Tunisia và chỉ trong vòng 100 ngày đã lan sang gần như tất cả 22 nước Ảrập. Người dân xuống đường để bày tỏ sự tức giận trước những khó khăn kinh tế, sự bất bình đẳng xã hội, các cuộc xung đột tôn giáo và bộ lạc. Cơn địa chấn chính trị - xã hội này đã khiến một loạt chính phủ ở Tunisia, Ai Cập, Yemen tồn tại hàng chục năm bị sụp đổ, làm thay đổi hoàn toàn diện mạo chính trị ở các nước. Điều gây sửng sốt nhất có lẽ là sự ra đi của nhà lãnh đạo kỳ cựu của Libya, Moammar Gadhafi - được cho là đã đánh dấu một diễn tiến khu vực quan trọng. Nhưng sự ra đi của các nhà lãnh đạo đầy quyền lực vẫn chưa phải là dấu chấm hết cho những bất ổn chính trị tại khu vực này.   Người biểu tình đốt ảnh của cựu Tổng thống Tunisia Zine el-Abidine Ben Ali trong một cuộc biểu tình ở Tunis ngày 24/1/2011.       2. Động đất/sóng thần và thảm họa hạt nhân ở Nhật Bản   Ngày 11/3, một trận động đất mạnh 9,0 độ richter đã làm rung chuyển bờ biển đông bắc Nhật Bản, gây ra trận sóng thần khủng khiếp chưa từng có trong hàng thập kỷ qua. Hậu quả trận động đất/sóng thần này không chỉ để lại một vùng tan hoang rộng lớn, hay không dừng lại ở những con số 15.400 người bị chết, hơn 8.000 người mất tích, mà còn khiến Nhật Bản phải đối phó với cuộc khủng hoảng hạt nhân tồi tệ nhất thế giới kể từ thảm họa Chernobyl năm 1986. Chính phủ Nhật Bản đã ước tính thiệt hại sau thảm họa động đất và sóng thần là vào khoảng 210 tỷ USD, chưa bao gồm thiệt hại do sự cố tại nhà máy điện hạt nhân Fukushima số 1. Một số nhà kinh tế dự đoán Nhật Bản phải tốn thêm 200 tỉ USD nữa cho công tác tái thiết. Nhật Bản là nền kinh tế lớn thứ 3 thế giới, nên hậu quả thảm họa 11/3 với nước này đương nhiên sẽ ảnh hưởng lâu dài đến nền kinh tế toàn cầu, trong đó có khu vực Đông Á, kìm hãm đà phục hồi và tăng trưởng của nền kinh tế thế giới.   Sóng thần ngày 11/3/2011 san bằng một vùng rộng lớn ở đông bắc Nhật Bản. 3. Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á (EAS) lần đầu tiên Mỹ, Nga tham dự là thành viên chính thức Trong tháng 11, mọi sự chú ý đã hướng về Bali (Indonesia) khi một diễn đàn do ASEAN đóng vai trò trung tâm - Hội nghị cấp cao Đông Á (EAS) trọn vẹn lần đầu tiên được tổ chức, kết nối lãnh đạo của 10 nước thành viên ASEAN với 8 quốc gia khu vực bao gồm Trung Quốc, Mỹ, Nhật Bản, Nga, Ấn Độ, Hàn Quốc, Australia và New Zealand. Mặc dù EAS đã trải qua 5 kỳ hội nghị, nhưng hội nghị lần thứ 6 này được dư luận đặc biệt quan tâm do đây là lần đầu tiên có sự tham gia của Mỹ và Nga, hai nước lớn quan trọng hàng đầu trên thế giới. Sự tham gia của hai quốc gia này được đánh giá là nâng tầm quan trọng chiến lược của EAS trên quy mô lớn hơn và giúp làm cân bằng các mối quan hệ trong EAS.   EAS 6 diễn ra ngày 19/11, chỉ một tuần sau khi Mỹ đăng cai Hội nghị cấp cao Diễn đàn kinh tế châu Á-Thái Bình Dương lần thứ 19 (APEC 19) tại Hawaii. Tại APEC 19, người ta chú ý đến mặt kinh tế và sáng kiến của Mỹ là vận động hợp tác kinh tế để xây dựng hợp tác chiến lược, còn tại EAS - dư luận chú ý đến vấn đề an ninh. Vấn đề Biển Đông đã được Tổng thống Mỹ nêu ra trước hội nghị. Việc Tổng thống Mỹ Barack Obama đã chính thức nêu vấn đề Biển Đông ra trước diễn đàn EAS 6 nhấn mạnh thêm tính chất quốc tế của hồ sơ này.   Tổng thống Mỹ Obama và Tổng thống Indonesia Yudhoyono cùng phu nhân trong tiệc chiêu đãi tại Hội nghị thượng đỉnh ASEAN và Hội nghị Đông Á (EAS) ở Bali, Indonesia, tối 18/11/2011.   4. Khủng hoảng nợ châu Âu   Khu vực châu Âu, vốn có truyền thống hòa bình và thịnh vượng, phải vật lộn với cuộc khủng hoảng nợ công. Bắt đầu từ những nước "ngoại biên" như Hy Lạp, Ireland và Bồ Đào Nha, cuộc khủng hoảng này cuối cùng lan sang các nền kinh tế lớn của châu Âu như Pháp và Đức.   Các thủ tướng của Hy Lạp và Italia đã phải từ chức vì những chỉ trích liên quan tới sự thất bại trong việc kiểm soát các khoản nợ khổng lồ của hai nước này. Hai tuần trước khi năm 2011 kết thúc, giới phân tích kinh tế tại Anh rộ lên tin đồn Pháp sắp bị Standard&Poor's đánh tụt hạng tín nhiệm, đồng nghĩa với việc thành viên lớn thứ 2 của khu vực đồng euro bị cuộc khủng hoảng nợ công đe dọa và đồng tiền chung euro bị đẩy gần hơn tới bờ vực tan rã. Nếu điều này xảy ra, tác động đối với các quốc gia và công ty ở châu Âu cũng như trên phạm vi toàn cầu là rất nghiêm trọng, tồi tệ hơn cả cuộc khủng hoảng 2008-2009.   Thủ Tướng Italia Silvio Berlusconi đã từ chức vào giữa tháng 11, chấm dứt một thời kỳ chính trị 17 năm được đánh dấu bằng những cáo giác tham nhũng, những tai tiếng về tình dục, và những chỉ trích liên quan tới sự thất bại trong việc kiểm soát các khoản nợ khổng lồ.   5. Cuba "chuyển mình" sau Đại hội Đảng Cộng sản   Đại hội Đảng Cộng sản Cuba lần thứ VI khai mạc ngày 16/4 ở thủ đô Havana là sự kiện được đánh giá sẽ khai mở một trang mới trong lịch sử của Cuba, với những cải cách kinh tế và với một thế hệ lãnh đạo mới. Đại hội này được xem là sự kiện quan trọng nhất kể từ Đại hội Đảng năm 1975, chính thức hóa việc áp dụng mô hình Liên Xô vàoCuba, một mô hình mà nay không còn thành công.   Đại hội đã thông qua kế hoạch đổi mới kinh tế để “cập nhật hóa” mô hình kinh tế xã hội chủ nghĩa đã được áp dụng từ cuối thập niên 60 của thế kỷ trước - đây là khúc quanh kinh tế mà Chủ tịch Raul Castro đề xướng. Đại hội cũng đã bầu chọn các ủy viên Trung ương, ủy viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Bí thư thứ nhất và thứ hai. Chủ tịch Raul Castro- Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng, đã được bầu là Bí thư thứ nhất Đảng Cộng sản Cuba.   Chủ tịch Cuba Raul Castro (phải) và cựu Chủ tịch Fidel Castro (trái) trong buổi lễ bế mạc đại hội đảng Cộng Sản Cuba tại Havana, ngày 19/4/2011.    6. Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-il qua đời   Hãng thông tấn chính thức của Triều Tiên KCNA đưa tin Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Il đã qua đời ngày 17/12/2011 khi đang trên một chuyến tàu hỏa đi thị sát ngoài thủ đô Bình Nhưỡng. Sau cái chết của nhà lãnh đạo Kim Jong-il, một loạt câu hỏi đã được đặt ra về tương lai của quốc gia Đông Bắc Á này cũng như những tác động của sự kiện này với tình hình khu vực. Về mặt chính thức, đại tướng Kim Jong-un - con trai thứ ba của Chủ tịch Kim Jong-il - sẽ kế nhiệm cha và đã được chuẩn bị cho vị trí này trong 2 năm qua. Hàn Quốc không giấu giếm hy vọng sự ra đi của nhà lãnh đạo Kim Jong-il sẽ là nền tảng của việc mở ra một kỉ nguyên mới cho quan hệ liên Triều. Nhưng điều Mỹ và các đồng minh trong khu vực băn khoăn nhất hiện nay là nguy cơ gia tăng sự không rõ ràng xung quanh chương trình hạt nhân cũng như những hành động có thể của quốc gia này trong năm 2012.   Truyền thông Triều Tiên đưa tin Chủ tịch Kim Jong Il từ trần sau một cơn đau tim. 7. Trùm khủng bố Bin Laden bị tiêu diệt Bin Laden bị tiêu diệt ngày 2/5, trước khi Mỹ kỷ niệm 10 năm vụ 11/9. Cái chết này đánh dấu một bước ngoặt trong cuộc chiến chống khủng bố do Mỹ lãnh đạo và chấm dứt chính sách đối ngoại tập trung chống chủ nghĩa khủng bố và hậu quả ngày 11/9 của Mỹ kéo dài một thập kỷ. Cũng trong năm 2011, Mỹ - cường quốc quân sự và kinh tế số 1 của thế giới - bắt đầu rút quân khỏi Afghanistan và Iraq, hai nước Mỹ đã phát động chiến tranh trong thập kỷ qua dưới danh nghĩa chống khủng bố. Siêu cường Mỹ đang thay đổi chiến lược khi trở lại tập trung vào khu vực châu Á-Thái Bình Dương.   Ảnh lấy từ trang web của FBI cho thấy Osama bin Laden đã bị tiêu diệt ngày 2/5/2011.   8. Phong trào “Chiếm phố wall” lan khắp thế giới Những người biểu tình lấy tên phong trào “Chiếm phố Wall” bắt đầu tổ chức cuộc tuần hành phản kháng đầu tiên ở trung tâm tài chính thành phố New York (Mỹ) ngày 17/9 để phản đối sự tham lam của các tập đoàn và chính sách cắt giảm của chính phủ. Phong trào này sau đó đã lan đến hàng chục thành phố trên khắp nước Mỹ và một tháng sau ngày 17/9, chính quyền của hơn 80 quốc gia đã phải xem xét mức thiệt hại do các hành động phản đối khởi phát từ chiến dịch “Chiếm phố Wall” gây ra. Giới phân tích cho rằng đây là lần đầu tiên thế giới chứng kiến một phong trào phạm vi toàn cầu đoàn kết những người từ các quốc gia khác nhau. Tất cả đều ủng hộ ý tưởng chính: cần phải thay đổi hệ thống tài chính, và sáng kiến này sẽ làm thay đổi chính phủ. Giới phân tích thậm chí đã cho rằng dù “Mùa xuân Ảrập” là sự kiện được nhắc đến nhiều nhất trong năm 2011, nhưng chính các phong trào chính trị-xã hội phi bạo lực nổ ra ở Phương Tây lại tác động có tính chất quyết định tới tương lai của toàn thế giới.   Người biểu tình “Chiếm phố Wall” hô khẩu hiệu và tràn qua hàng rào cảnh sát trong công viên Zuccotti ở New York ngày 17/11/2011. 9. Thế giới 7 tỷ người Vào tháng 10/2011, dân số thế giới đã đạt 7 tỷ người, đánh dấu một mốc quan trọng trong quá trình phát triển của nhân loại. Đội ngũ dân số đông với lực lượng lao động trẻ là một tiềm năng cho sự phát triển kinh tế, nhưng bên cạnh đó nổi lên nhiều thách thức to lớn, trước tiên là đảm bảo nhu cầu về lương thực và phúc lợi an sinh xã hội. Đứa trẻ thứ 7 tỷ đã chào đời trong bối cảnh thế giới có nhiều biến đổi sâu rộng và khó lường cả về môi trường kinh tế, địa chính trị, công nghệ và dân số. Kể từ khi thành lập Liên hợp quốc vào năm 1945, dân số thế giới đã tăng gấp 3 lần.   Tổng thư ký Liên hiệp quốc Ban Ki-moon (giữa) đứng cùng các học sinh trường Nest+m ở New York cầm các tấm bảng ghi dân số thế giới lên đến 7 tỉ vào ngày 31/10/2011.   10. Đám cưới Hoàng gia Anh Trong năm 2011, có một vài vụ bê bối đáng chú ý như vụ nghe lén điện thoại của tờ báo News Of the World của tập đoàn truyền thông Rupert Murdoch và vụ bê bối tình dục của cựu Giám đốc Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) Strauss-Kahn. Trong bối cảnh đó, một điểm sáng thu hút sự quan tâm của thế giới chính là Đám cưới Hoàng gia Anh giữa Hoàng tử William và Kate Middleton vào cuối tháng 4. Đám cưới của của họ là một trong những sự kiện nằm trong top 10 sự kiện lớn nhất từ trước đến nay trên Internet. Hãng tin CNN công bố thống kê cho thấy Will + Kate = sự kiện lớn thứ 6 trên Internet từ trước đến nay, vượt qua cả sự kiện chính trị rất lớn của Mỹ là cuộc bầu cử mang đến cho cường quốc số 1 thế giới này tổng thống da màu đầu tiên trong lịch sử.   Hoàng tử Anh William và Kate Middleton trong đám cưới lịch sử hôm 29/4/2011.

Brian Bier Có lúc nào bạn cảm thấy mình nghi ngờ điều gì đó hay đấu tranh để đạt được những gì bạn đặt ra, hãy tự hỏi: Tôi đang tập trung vào điều gì vậy? Tôi có nhìn thấy những trở ngại hay kết quả cuối cùng? Tôi có cái "nhưng mà" lớn chăng?   "Con muốn ăn kẹo trái cây" Tôi nghe thấy bé con 2 tuổi của tôi nói.  Nó đã có 1 viên kẹo và lại muốn thêm 1 viên nữa.  Để nỗ lực trở thành bậc cha mẹ tốt, chúng tôi nói không. Nó kêu gào, khóc lóc một chút và chúng tôi giải thích rằng nó không được phép ăn nhiều vào thời điểm đó. Một vài phút sau, chúng tôi nghe thấy âm thanh loảng xoảng từ các ngăn tủ đựng thức ăn ở nhà bếp!  Chúng tôi chạy vào và bạn có biết chúng tôi nhìn thấy gì không? Michael đứng đó, xung quanh cu cậu là đồ đạc rơi vãi, với một gói kẹo trái cây trong tay! Vợ tôi và tôi nhìn nhau ngạc nhiên, vì rằng hộp kẹo trái cây nằm ở kệ thứ 4, cách sàn nhà hơn 1,5m! Làm thế nào trên thế giới này có một đứa bé 2-tuổi lấy được được một hộp kẹo trái cây trên kệ thứ 4, cách mặt đất hơn 1,5m? Các bạn của tôi ạ, vấn đề nằm ở đây !  Chúng ta đều biết chính xác những gì đã xảy ra. Chúng ta dễ dàng có thể đoán được những âm thanh đồ vật bị rơi xuống, Michael đứng với phần thưởng trong tay của nó, rằng nó đã rướn người lên các kệ (có vẻ là một đứa trẻ rất mạnh), leo lên và kéo cho đến khi có được những gì nó muốn.  Vì vậy, vấn đề là gì? Vâng, hầu hết mọi người sẽ đặt câu hỏi mà tôi vừa tự hỏi: "Làm thế nào trên thế giới ..."  Tôi sẽ nói với bạn làm như thế nào. Thằng bé đã tập trung vào các viên kẹo trái cây! Đã bao nhiêu lần bạn nhìn thấy một cái gì đó mà bạn muốn và sau đó nhìn thấy những trở ngại ở phía trước của bạn và đã bỏ cuộc? Đã bao nhiêu lần bạn nói, "Điều đó không thể làm được" Bạn đã bao giờ giải quyết cho một việc gì đó ít hơn những gì bạn muốn vì thách thức là quá khó khăn?  Bạn thấy, Michael đã không nhìn vào kệ. Nó không biết rằng chiều cao của kệ đựng hộp kẹo trái cây cao gấp hai lần kích thước của mình. Michael đã không biết rằng những trở ngại trên con đường của mình. Nó chỉ nhìn thấy những gì nó muốn và đã làm những gì phải làm để có được hộp kẹo! Vậy, có gì khác với bạn và tôi? Chúng ta đều đã là những người lớn. Chúng ta có thể thấy được phần thưởng. Chúng ta có thể xem xét những gì cần làm để có được một điều gì đó. Chúng tôi có thể lập một kế hoạch để đạt được những mục tiêu đó. Vậy sự khác biệt là gì?  Tại sao có quá nhiều người thất bại? Hãy để tôi kiểm tra bạn ... Tôi muốn bạn thực sự tưởng tượng mỗi bước đi trong tâm trí của bạn. Nhắm mắt lại và hình dung.  Xem mình đang làm từng bước như thế nào. Sẵn sàng chưa?  Hãy tưởng tượng ra một bảng dài.  Dài khoảng 3m và rộng khoảng 30 cm. Đặt nó trên mặt đất (một mặt phẳng) và bước qua nó.  Hãy thực sự nghĩ đến hình ảnh mình thực hiện điều này. Thậm chí tốt hơn, nếu bạn có bảng thật như vậy, và bước qua thật ! Ok, bây giờ mà bạn đã bước qua nó rồi,  bạn cảm thấy thế nào?  Khá dễ dàng đúng không. Thực chứ, có khó khăn chút nào không đấy? Bước Chân của bạn có lẽ không rộng hơn 15 cm, bạn đã đi bộ cả đời, như thế thì cũng không có gì quá xa. Không tồi phải không? Ok, tiếp theo, tôi muốn các bạn tưởng tượng rằng đặt tấm bảng này trên 2 chiếc ghế. Như thế, giờ nó cách mặt đất khoảng 0,6 hoặc 1m. Bây giờ, hãy bước qua nó 1 lần nữa. Dễ dàng phải không? Tấm bảng rộng hơn chân của bạn, bạn đã đi bộ cả đời, và bạn đã thực hiện nó một khi đã để bạn biết bạn có thể làm điều đó. Không tệ chút nào. Tiếp theo, hãy tưởng tượng rằng  tấm bảng sẽ cao hơn một chút . Hãy cho là cách mặt đất khoảng 2m.  Bây giờ, đi bộ qua nó. Có lẽ cũng dễ dàng. Không tệ đâu, chân của bạn nhỏ hơn so với tấm bảng, bạn đã đi bộ cả đời, và bạn đã làm được hai lần nãy giờ. Có khó khăn gì đâu Ok, bây giờ, tôi muốn các bạn tưởng tượng rằng chiếc bảng tương tự mà bạn đã đi qua ba lần rồi đó,  sẽ ở độ cao 110 tầng, chiều cao mà Trung tâm Thương mại Thế giới Towers đứng. Nhìn xuống và nhìn thấy những con kiến nhỏ bé chính là con người. Hãy nhìn vào những hình dáng nhỏ bé di chuyển ... chúng là xe ô tô. Bây giờ, hãy đi bộ qua đó tấm bảng đó xem!  Bạn cảm thấy thế nào?  Bạn đã làm được điều này chưa? Bạn thậm chí đã thử chưa?  Vâng, hãy xem xét điều này. Tấm bảng lớn hơn so với bàn chân của bạn, bạn đã đi bộ cả đời rồi, bạn đã vượt qua nó ba lần mà chẳng có vấn đề gì, vậy điều gì đã xảy ra? Tại sao bạn không bước qua tấm bảng? Có phải bạn có lo lắng, oh, cho phép tôi nói nhé, là bị rơi xuống chăng? Đợi một phút, chẳng phải bạn đã đi qua tấm bảng ba lần rồi đấy ư? Bạn có lo bị rơi trong 3 lần đó không ? Ah ha!  Tôi đặt cược bạn đã không hề lo chút nào.  Như vậy, những điều này có liên quan gì đến nhau? Vâng, khá đơn giản, bạn sẽ tập trung vào điều gì? Con trai tôi đã tập trung vào việc ăn kẹo trái cây.  Đoán xem, nó đã có được điều nó muốn! Bạn đã tập trung vào việc ngã xuống. Đoán đi, bạn đã không đạt được! Tôi tin rằng quá thường xuyên, chúng ta để quá khứ  điều khiển những gì chúng ta có thể và không thể làm được. Cả cuộc đời chúng ta lớn lên trong việc nghe nói không, những gì chúng ta không thể làm, những gì chúng ta nên và không nên làm. Bạn có nghĩ rằng có lẽ một đứa trẻ 2-tuổi không có những chương trình được lập trình "không" 20, 30, hay 40 năm trong tâm trí của mình nên chưa bao giờ nghĩ về những gì nó không thể làm? Tôi có thể cho bạn biết rằng kể từ khi sự việc đó, không còn có thể nói với thằng bé rằng nó không được ăn kẹo trái cây trên kệ nữa!  Nó biết nó có thể lấy được! Nó đã làm được! Chúng tôi đã phải sắp xếp lại mọi thứ! Bạn có đồng ý rằng nếu con bạn đã ở phía bên kia của tấm bảng ở độ cao 110 tầng và tính mạng của nó đang gặp nguy hiểm thì bạn sẽ nhanh chóng bước ngay qua tấm bảng và cứu các con của bạn? Tôi biết tôi sẽ như thế!  Tôi sẽ không suy nghĩ về chuyện bị ngã xuống. ITôi chỉ nghĩ đến việc làm sao để cứu được con trai của tôi! Tôi sẽ tập trung vào sự thành công! Vậy, Chúng ta có thể học hỏi gì từ ý chí của một đứa trẻ?  Rằng thực sự là khá đơn giản để có được viên kẹo trái cây? Hay là những gì chúng ta tập trung vào sẽ là những gì chúng ta nhận được? Bất cứ lúc nào bạn cảm thấy mình nghi ngờ điều gì đó hay đấu tranh để đạt được những gì bạn đặt ra, hãy tự hỏi: Tôi đang tập trung vào điều gì vậy?  Tôi nhìn thấy những trở ngại hay kết quả cuối cùng?  Tôi có một cái "Nhưng mà" lớn ư, "nhưng"? Huh? bạn đọc đúng rồi đấy " Bạn biết đấy, mọi người đều có những câu "nhưng mà" tai hại!  Hãy để tôi giải thích. Bạn đang tập trung vào thành công của bạn, bạn đang thu gặt kết quả , và gặp phải một số trở ngại. Bạn dừng lại và tự hỏi mình đang thực sự tập trung vào điều gì.  Bạn trả lời, " tôi tập trung vào các giải thưởng và thành công của tôi, nhưng ..." Bao nhiêu lần bạn sử dụng từ "nhưng" trong một câu trả lời hay giải thích? Nếu bạn liên tục nói "nhưng", rồi thì bạn sẽ không tập trung vào sự thành công nữa. YBạn đang tập trung vào chướng ngại vật! My friends, you need to get rid of your buts! Bạncủa tôi, bạn cần phải tìm cách thoát khỏi những cái "nhưng mà"của bạn! Bạn muốn đạt được thành công ư ?  Thế bạn đang tập trung vào điều gì vậy?

Hiểu được thấu đáo luật hấp dẫn chính là chìa khóa để tạo ra một cuộc sống như bạn mong ước. Luật hấp dẫn là quy luật quyền năng nhất trong vũ trụ. Cũng giống như trọng lực, nó luôn phát huy tác dụng và luôn chuyển động. Ngay chính lúc này, nó cũng đang vận hành trong cuộc sống của bạn. Nói một cách đơn giản, theo luật hấp dẫn, bạn sẽ hấp dẫn tất cả những gì bạn tập trung vào. Bất cứ việc gì bạn dành công sức vào đều quay trở lại với bạn. vì thế, nếu bạn tập trung vào những điều tốt đẹp và tích cực, tự nhiên bạn sẽ thu hút được thêm thật nhiều những điều tốt đẹp và tích cực vào cuộc sống của mình. Nếu bạn chỉ quan tâm đến những điều thiếu thốn và tiêu cực thì đó sẽ chính là những thứ sẽ được “hút” vào cuộc sống của bạn. "Bạn sẽ trở thành điều mà bạn nghĩ đến suốt cả ngày" Tiến sĩ Robert Schuller (Là diễn giả, một người truyền cảm hứng và là nhà văn nổi tiếng vì khả năng khuyến khích và truyền cảm hứng được hàng triệu người trên khắp thế giới ngưỡng mộ và đánh giá cao) Bạn luôn ở trong trạng thái sáng tạo. Bạn vẫn luôn như thế. Bạn vẫn đang tạo ra thực tế của chính mình trong từng khoảnh khắc hằng ngày. Bạn đang kiến tạo nên tương lai của mình thông qua mỗi một suy nghĩ đơn lẻ, cả trong nhận thức và tiềm thức. Bạn không thể tránh hay quyết định không sáng tạo được vì sự sáng tạo diễn ra không ngừng. Luật hấp dẫn không bao giờ ngừng hoạt động. Vì vậy, việc hiểu được cách thức hoạt động của quy luật này chính là chìa khóa cốt lõi giúp bạn có được thành công. Nếu muốn thay đổi cuộc sống và tự trao quyền cho mình để có thể tạo ra một tương lai đầy hứa hẹn, bạn cần phải hiểu được vai trò của mình trong luật hấp dẫn. Và đây là quy luật hoạt động của nó: "Cái gì giống nhau thì hấp dẫn lẫn nhau" (Like Attract Like). Nếu bạn cảm thấy hào hứng, nhiệt tình, đam mê, hạnh phúc, thú vị, muốn đánh giá, thưởng thức hay giàu có nghĩa là bạn đang phát đi những năng lượng tích cực. Ngược lại, nếu bạn cảm thấy chán nản, buồn bã, lo lắng, căng thẳng, giận dữ hay phẫn uất có nghĩa là bạn đang phát đi những năng lượng tiêu cực. Vũ trụ, thông qua luật hấp dẫn, sẽ phản ứng lại với cả hai trạng thái rung cảm này. Tất nhiên nó không thể quyết định cái nào tốt hơn bạn, mà chỉ có thể phản ứng lại bất cứ nguồn năng lượng nào mà bạn tạo ra, và nó thường mang lại cho bạn những điều giống như những gì bạn đã tạo ra, nhưng còn nhiều hơn thế. Bạn sẽ nhận lại được đúng thứ mà bạn đã gửi đi. Bất cứ suy nghĩ hay cảm xúc nào của bạn trong một khoảng thời gian nhất định, về cơ bản, đều là những yêu cầu bạn gửi tới thế giới, tới vũ trụ để có được nhiều hơn những điều giống thế.   Sóng não (Mỗi suy nghĩ mà bạn phát ra đều có những xung động dưới dạng sóng gửi vào thế giới xung quanh) Vì những năng lượng rung cảm của bạn sẽ hút một lượng năng lượng với mức độ tương tự trở lại với bạn, nên bạn cần phải chắc chắn rằng mình vẫn đang phát đi những năng lượng, suy nghĩ và tình cảm phù hợp với hình ảnh con người mà bạn muốn trở thành, với điều mà bạn muốn làm và muốn trải nghiệm. Tần số năng lượng của bạn cần phải tương thích với điều bạn muốn hấp dẫn trong cuộc sống. Nếu điều bạn muốn hấp dẫn là tình yêu và niềm vui thích thì điều bạn cần phải thường xuyên tạo ra là những rung cảm yêu thương và thích thú. Hãy tưởng tưởng điều đó theo cách này: nó rất giống việc phát và nhận sóng radio. Tần số của bạn phải phù hợp với tần số của những điều bạn muốn nhận. Bạn không thể dò sóng ở tần số 99,9 Mhz của đài FM mà lại trông chờ bắt đượng sóng của tần số 103,3 Mhz được. Chuyện đó là không tưởng. Năng lượng của bạn cần phải đồng nhịp hoặc phù hợp với năng lượng của người gửi. Vì vậy bạn cần phải điều chỉnh những rung cảm của mình luôn ở tần số tích cực thì mới có thể hấp dẫn được những nguồn năng lượng tích cực cho mình. Âm thoa là một ví dụ điển hình khác. Khi bạn dò âm thoa, bạn cần khởi động nó để phát đi một âm thanh hay một tần số đặc biệt. Và nếu trong phòng có rất nhiều âm thoa khác nhau thì chỉ những âm thoa nào có được điều chỉnh ở cùng tần số mới có sự tương tác, giao thoa lẫn nhau. Chúng sẽ tự động liên kết và phản ứng với những tần số tương thích với tần số của chúng. Vì vậy, vấn đề ở đây là bạn phải điều chỉnh bản thân sao cho có thể cộng hưởng được với tần số phù hợp với điều mà bạn muốn hấp dẫn. Để tạo ra được một tương lai tươi sáng, tích cực, bạn cần phải giữ cho sinh lực, suy nghĩ và cảm xúc của mình trong “vùng tích cực”. Bạn có thể học cách điều khiển suy nghĩ và cảm xúc của mình cũng như duy trì những rung cảm tương thích với điều mà bạn muốn hấp dẫn bằng cách học tương tác với, thay cho phản ứng lại những tình huống xảy ra trong cuộc sống của bạn. Hầu hết chúng ta sống đơn giản là phản ứng một cách tự động và hoàn toàn vô thức với những sự vật, sự việc diễn ra xung quanh chúng ta. Có thể bạn có một ngày khó chịu, có thể xe bạn bị thủng xăm, hoặc có thể có ai đó đối xử bất công với bạn. Giả sử bạn phản ứng lại những tình huống theo cách tiêu cực (thông qua suy nghĩ, tình cảm chẳng hạn), bạn có thể trở nên giận dữ, bực bội và khó chịu. Trong trường hợp này, bạn đang phản ứng lại một cách hoàn toàn vô thức với tình huống, chứ không phải tương tác một cách có ý thức với nó, và những suy nghĩ cảm xúc mang hơi hướng tiêu cực này sẽ mặc nhiên “đặt hàng” thế giới, vũ trụ cho bạn nhiều hơn nữa những điều tiêu cực tương tự. Để có được một kết quả tích cực, bạn cần phải học cách tương tác một cách có ý thức theo những cách tích cực hơn. "Nếu bạn chỉ làm những điều mà bạn vẫn luôn làm, bạn cũng chỉ nhận được những điều mà bạn vẫn nhận được mà thôi." Anthony Robbins Có một tin đáng mừng là khi bạn đã hiểu được luật hấp dẫn và cách vận hành nó, bạn có thể bắt đầu tạo ra cuộc sống tốt hơn một cách có chủ ý và trí tuệ. Bạn có thể chọn những cách tương tác khác nhau với những tình huống phát sinh trong ngày của bạn. Bạn cũng có thể chọn cách nghĩ khác đi. Bạn cũng có thể chọn cách tập trung và chỉ suy nghĩ về những thứ mà bạn muốn có nhiều hơn trong cuộc sống của mình. Bạn có thể chọn trải nghiệm nhiều hơn những điều khiến bạn thấy dễ chịu. Bạn cũng có thể chọn để được tham dự một cách có chủ ý vào quá trình kiến tạo nên tương lai của mình bằng cách điều khiển suy nghĩ và tình cảm của bản thân. "Tương lai của bạn được tạo nên bởi những điều bạn làm trong ngày hôm nay, chứ không phải trong ngày mai." Robert Kiyosaki (Tác giả bộ sách Bestseller Richdad Poordad)   Hãy trông chờ vào những điều kỳ diệu. Luật hấp dẫn sẽ mang lại những khả năng vô tận, sự giàu có vô tận và niềm vui vô tận. trong luật hấp dẫn không có cái gọi là khó khăn, và nó có thể thay đổi cuộc sống của bạn theo bất kỳ cách nào. Để hiểu thấu đáo Luật hấp dẫn họat động như thế nào trong cuộc sống của bạn, chúng ta cần phải xem xét một vài vấn đề... "Vũ trụ luôn thay đổi, cuộc sống của chúng ta do chính suy nghĩ của chúng ta tạo nên." Marcus Aurelius Antoninus