Blogs
Categories
On January 23, 2012
Một Thoáng Hồ Lăk
Tôi cùng với nhóm sinh viên ở chung đi dọc theo con đường cái của làng dẫn ra một góc của hồ Lăk - trên đường đi từ buôn Dăng Băk, buônYok Đuôn, buôn Cuôn Tak, buôn Bhôk - những ngôi nhà sàn hai bên đường vẫn hướng Bắc - Nam, trên con đường vào buổi sáng nhiều chiếc xe máy cày chở từng tốp người - trai tráng có, phụ nữ có, người già có, trẻ em có. Tất cả như vội vàng với công tác của mình - các lái buôn cũng xuất phát qua các buôn khác. Đến hồ - cảnh trước mất đập vào mắt là bức ảnh hồ nước mênh mông xa xa, ven hồ những ngư dân đang dùng bè đánh bắt cá, có người hái thực vật ở xung quanh, vui nhộn hơn là một đàn vịt khoảng 30 con chăn thả ở đó - bơi kêu làm nhộn nhịp sinh thái khu hồ. Nhìn ngắm - chụp vài tấm ảnh - chúng tôi quay trở về buôn Bhôk để tìm 1 nhóm sinh viên khác ở đó. 
Một góc của hồ Lăk
Hỏi thăm và tìm đến - chúng tôi mới biết nơi họ ở là một gia đình già làng Y Trưng Bkrông. Nhìn ông tôi cứ tưởng là khoảng 50 tuổi, nhưng tuổi đời lại là 69 - vẫn khỏe mạnh, cơ thể vẫn đầy cơ bắp, tóc đen tuyền. Ông trước kia là phi công Mỹ - Ngụy. Về sau, khi giải phóng ông bị nhà nước cộng sản Việt Nam bắt cải tạo 10 năm - sau trở về làm trưởng thôn một thời gian rồi trở thành già làng. Điều tôi biết thêm về ông là hồ Lăk trước kia có nhiều cá sấu - và bất ngờ là thời trẻ ông lại là người săn bắt cá sấu nổi tiếng trong vùng. Để dẫn thêm bằng chứng xác đáng ông dẫn chúng tôi xem khí cụ săn bắt cá sấu trước kia của ông. Đến với ông tôi mới biết thêm về sự tích thảng đá Yang Tao (cũng là tên của xã) và tảng đá Tur Dung - có người kể đó là hai tảng đá anh em, nhưng có dị bản khác đó lại là vợ chồng.
Già làng Y Trưng Bkrông và khí cụ săn bắt cá sấu
"Yang Tao lớn khoảng 50x250 m² - huyền thoại kỳ bí là trước kia nó là một tảng đá biết di chuyển. Nó di chuyển quanh cánh đồng từ buôn này qua buôn kia nhưng sau khi nuốt một người con gái trinh trắng tên Yang (về sau tên này đặt cho tảng đá - còn Tao theo tiếng Êđê là đá) nó mới tạm ngưng sự vận hành của mình - hiện nó nằm trong một cánh đồng ở buôn Dăng Băk. Trên tảng đá có những dấu chân người, chân voi, chân các con thú lún sâu từ 10 đến 20cm còn rõ nét. Nghe nói trước giải phóng người Mỹ có phá tảng đá để làm đường - tảng đá chảy máu - nhưng không biết vì sao người Mỹ bỏ việc làm này.
Tảng đá Yang Tao
Còn Tur Dung - một tảng đá to lớn xuất hiện trên núi - gần đường đi của dân buôn lên nương rẫy sau một đêm mưa to gió lớn. Người dân đầu tiên phát hiện đêm đó nằm mơ được cho điềm rằng đó là chồng của Yang Tao (về sau tên người này được đặt tên cho tảng đá). Đó cũng là tảng đá di chuyển từ đâu đến. Hiện nay Tur Dung nằm trên một quả núi cách buôn Dăng Băk khoảng 4km về hướng Tây - Bắc."
Về chiều, khí trời âm u mát mẻ - chúng tôi cùng nhau đi ra cánh đồng để chứng kiến tận mắt tảng đá Yang Tao - cánh đồng gieo trồng chênh lệch về tháng ngày - nên có mảnh ruộng vừa gặt xong, có mảnh ruộng đang còn xanh, có mảnh ruộng còn đang gặt - chúng tôi lên đến tảng đá thì mây đen kéo nghịt trời - ở trên ấy đi bằng đôi chân trần, sờ bằng đôi tay đã từng nắm chạm biết bao kỷ vật - tôi lặng đứng trước kiệt tác của tạo hóa này. Xem lại chứng tích ông già làng kể - mọi thứ đều khớp. Ngồi trên đó nhìn ngắm quan cảnh quanh vùng một lúc thì trời đổ mưa - mọi người giục nhau về, tôi như muốn nắn thêm chút nữa - nhưng đành thôi. Chúng tôi đi qua lớp người nông dân đang khổ sợ với những bó lúa đang gặt để mang lên đường cái. Lòng tôi nao nao như nhớ về thuở thơ ấu cùng người nhà gặt lúa lúc trời đổ mưa.